Ο Τουφάν Έρχιουρμαν έχει όρους και ο Χριστοδουλίδης δεν έχει; Τους παρέθεσε και εκείνος χωρίς καθυστέρηση. Πρέπει να φύγει ο τουρκικός στρατός. Και πρέπει να τελειώσει το σύστημα εγγυήσεων. Θα θυμώσεις, αγαπητέ αδελφέ μου Τουρκοκύπριε. Θα πεις πως δεν θέλει λύση. Και τι να πεις; Δεν μπορείς να αλλάξεις την πραγματικότητα. Αν ήσουν Ελληνοκύπριος και όχι Τουρκοκύπριος, ούτε εσύ θα σκεφτόσουν διαφορετικά. Όμως δεν είναι απαραίτητο να είσαι Ελληνοκύπριος για να δεις την πραγματικότητα. Αρκεί να είσαι Κύπριος. «Το ένα τρίτο της πατρίδας μου βρίσκεται κάτω από την κατοχή της Τουρκίας», λέει ο άνθρωπος. Ψέματα είναι; Ακόμα και αν λες εσύ πως είναι ψέματα, ο κόσμος λέει ακριβώς το αντίθετο.
Πριν το 1974 η τουρκική πλευρά δεν ζήτησε ποτέ πολιτική ισότητα. Δεν υπήρξε καθόλου τέτοιο αίτημα στις δικοινοτικές συνομιλίες που άρχισαν για πρώτη φορά το 1968 στη Βηρυτό οι Ντενκτάς και Κληρίδης. Πριν ογδόντα χρόνια οι Τουρκοκύπριοι δέχτηκαν ότι είναι μειονότητα σε αυτό το νησί. Μάλιστα ίδρυσαν και μια μειονοτική οργάνωση. Το ΚΑΤΑΚ, το Ίδρυμα Τουρκικής Μειονότητας της Νήσου Κύπρου. Εντός της ιστορικής διαδικασίας το πιο πολύ που θέλησαν ήταν δικαιώματα αυτονομίας. Η διχοτόμηση εμφανίστηκε αργότερα στο νησί και αφότου αποκόπηκαν από τη Δημοκρατία άρχισαν τα όνειρα για χωριστό κράτος. Όμως, μέχρι το 1974 δεν υπήρχε πολιτική ισότητα και άλλα παρόμοια. Η πολιτική ισότητα είναι προϊόν του 1974. Σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έγιναν μετά το 1974 η τουρκική πλευρά κάθισε στο τραπέζι με την νοοτροπία της κατάκτησης. Θεώρησε την κατοχή ως τις «πραγματικότητες στο νησί» και έθετε τις απαιτήσεις της πάντα «υπό το φως αυτών των πραγματικοτήτων». Δηλαδή, στο τραπέζι υπάρχουν «νικητές» και «ηττημένοι». Και η λύση θεωρείται εφικτή μόνο με την αποδοχή των όρων των νικητών εκ μέρους των ηττημένων. Ουδέποτε υπήρξε ισότητα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Δεν υπάρχει διαμοιρασμός ισχύος, υπάρχει δικτατορία ισχύος.
Ναι, αυτές οι συνομιλίες έχασαν προ πολλού τον δικοινοτικό τους χαρακτήρα. Έστω και αν το ένα είναι μη αναγνωρισμένο πειρατικό κράτος, σαν να διεξάγονται ανάμεσα σε δύο κράτη πλέον. Σαν δύο κράτη που έχουν διαφωνίες στην ελεύθερη διακίνηση, το εδαφικό και το περιουσιακό. Δεν γίνεται καθόλου αναφορά στην κατοχή που είναι το βασικό πρόβλημα. Και το παράξενο είναι που αντικρίζονται πολύ φυσιολογικά εκ μέρους όσων θέλουν λύση και ειρήνη. Αν κάποιος ανάμεσά μας αναφερθεί στην κατοχή, κλείνουν αμέσως το στόμα του και του βάζουν τη ρετσινιά του προβοκάτορα. «Το ένα τρίτο της πατρίδας μας βρίσκεται κάτω από την κατοχή της Τουρκίας», λέει ο άνθρωπος. Πρέπει να φύγει ο τουρκικός στρατός. Λέει ότι πρέπει να τελειώσουν και οι εγγυήσεις. Και ο Τουφάν Έρχιουρμαν, ο οποίος του απάντησε αμέσως κατόπιν τούτου με μια δήλωση, λέει: «Για εμένα είναι άκυρη αυτή η δήλωση του Χριστοδουλίδη». Αν θα αγνοήσουμε το πιο βασικό ζήτημα, τι θα θεωρήσουμε υπαρκτό; Το κάψιμο σημαίας από τους φανατικούς στον νότο; Το χαλλούμι; Το δικαίωμα άδειας οδήγησης στον νότο; Ή μήπως το μνημείο που θα στηθεί στο Ευρωκοινοβούλιο; Ο Τουφάν θέλει να δημιουργήσει ατμόσφαιρα λύσης, λέει. Δεν γίνεται να επιστρέψουμε το κλειστό Βαρώσι στους νόμιμους κατοίκους του; Δεν γίνεται! Να σβήσουμε τη σημαία στον Πενταδάχτυλο που παίζει με τα νεύρα της απέναντι πλευράς εδώ και χρόνια; Δεν γίνεται! Να σταματούσαμε να στήνουμε δολοπλοκίες πλέον στου Ελληνοκύπριους που έρχονται να δουν τα εδάφη τους και τα σπίτια τους στην κατεχόμενη περιοχή; Δεν γίνεται! Να μην δίναμε πεσκέσι σε κανέναν από εδώ και μπρος τις ελληνοκυπριακές περιουσίες στον βορρά; Δεν γίνεται! Αυτά δεν έχουν απολύτως κανένα όφελος στη δημιουργία ατμόσφαιρας λύσης, έτσι δεν είναι; Κανένα από αυτά δεν αξίζει τόσο όσο το να δοθεί υπηκοότητα στα παιδιά των μεικτών γάμων; Σίγουρα όχι!
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τουφάν έλεγε συνεχώς πως «ξοδέψαμε άδικα πέντε χρόνια» για τα πέντε χρόνια που πέρασαν με τον Τατάρ. Όμως, δυστυχώς μοιάζει ότι θα περάσουν άδικα ακόμα πέντε χρόνια. Ο Τουφάν επιθυμεί να συζητήσει πιο πολύ τις μονομερείς προτάσεις που υπέβαλε για λύση και όχι τη συνολική λύση. Σαν να έχει καταρρεύσει, πριν στηθεί, το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ουσιαστικά, δεν θέλω να χαλάσω τη διάθεση όσων είναι αισιόδοξοι. Όμως, κάποτε έτσι χάνεται ο έλεγχος…
