Ο καρκίνος είναι μία από τις πιο σκληρές δοκιμασίες για μία οικογένεια. Πόσο μάλλον οι παιδικός καρκίνος. H ιατρική επιστήμη είναι σε διαρκή αναζήτηση θεραπειών αλλά και ελάφρυνσης του βάρους που σηκώνουν οι μικροί ασθενείς και οι οικογένειές τους. Μια καινοτομία, που αναμένεται στο προσεχές μέλλον να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίον παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα των θεραπειών και αντιμετωπίζεται ο παιδικός καρκίνος, είναι η υγρή βιοψία. Μία αιματολογική εξέταση που ανιχνεύει γενετικά ίχνη όγκου χωρίς την ανάγκη χειρουργικών βιοψιών. O δρ Mark Fleming, παιδίατρος-αιματολόγος και ερευνητής στο Boston Children’s Hospital και στο Dana-Farber Cancer Institute. Μαζί με την ερευνητική του ομάδα εργάζεται εντατικά πάνω στην προσαρμογή της υγρής βιοψίας στις ιδιαιτερότητες του παιδικού καρκίνου, με τα πρώτα αποτελέσματα, όπως αναφέρει στον «Π», να είναι ενθαρρυντικά και τις κλινικές δοκιμές να βρίσκονται προ των πυλών.
Μερικές σταγόνες αίμα
Η υγρή βιοψία είναι μια τεχνολογία που βασίζεται στην ανάλυση μικρών γενετικών θραυσμάτων από τον όγκο, τα οποία κυκλοφορούν στο αίμα. «Οι νέες τεχνικές μάς επιτρέπουν να βλέπουμε γενετικά θραύσματα από έναν όγκο στο αίμα του ασθενούς και μπορούμε να προσαρμόσουμε αυτή την τεχνολογία ώστε να ταιριάζει στη γενετική των παιδιατρικών καρκίνων», εξηγεί ο δρ Fleming. Η σημασία της μεθόδου είναι τεράστια. Μέχρι σήμερα η παρακολούθηση της πορείας της νόσου και της ανταπόκρισης στις θεραπείες στηρίζονταν σε επεμβατικές βιοψίες ή σε απεικονιστικές εξετάσεις που συχνά δεν δίνουν την πλήρη εικόνα. «Με την υγρή βιοψία μπορούμε με μια απλή αιμοληψία, στην ουσία με μερικές σταγόνες αίμα, να διαπιστώσουμε αν η θεραπεία την οποία ακολουθούμε λειτουργεί ή όχι, δίνοντας τη δυνατότητα για έγκαιρη προσαρμογή της στρατηγικής για κάθε παιδί ξεχωριστά», σημειώνει ο αιματολόγος. Για τα παιδιά, αυτό σημαίνει λιγότερο πόνο, λιγότερη ταλαιπωρία και λιγότερο άγχος για τις οικογένειες.
Αλλάζει τη ζωή των παιδιών
Η μάχη με τον παιδικό καρκίνο δεν έχει να κάνει μόνο με τις θεραπείες και την ιατρική αντιμετώπιση της ασθένειας. Η μάχη είναι κυρίως ψυχολογική, λένε συχνά οι γιατροί και οι οικογένειες που βρέθηκαν στη δίνη της. Οι γονείς ζουν με το διαρκές ερώτημα «άραγε δουλεύει η θεραπεία;». Η αβεβαιότητα αυτή είναι ίσως πιο οδυνηρή και από τις ίδιες τις θεραπείες, γιατί φθείρει την ψυχική αντοχή της οικογένειας και επηρεάζει την καθημερινότητα του παιδιού. Η εφαρμογή της υγρής βιοψίας φέρνει πρακτικά οφέλη και στην καθημερινότητα των παιδιών. Κάθε μικρή πρόοδος σημαίνει περισσότερες στιγμές παιχνιδιού, σχολείου και οικογενειακής ζωής, λιγότερες επεμβάσεις και λιγότερο άγχος. «Όταν οι θεραπείες μπορούν να προσαρμόζονται γρήγορα βάσει των αποτελεσμάτων από μια απλή αιματολογική εξέταση αλλάζει όλη η καθημερινότητα των παιδιών και των οικογενειών τους», σημειώνει ο δρ Fleming.
Γέφυρα Κύπρου-Βοστώνης
Ο παιδικός καρκίνος είναι σπάνιος, γεγονός που καθιστά τις διεθνείς συνεργασίες απαραίτητες. «Έχουμε μακρά ιστορία συνεργασίας με ερευνητές και κλινικούς γιατρούς από όλο τον κόσμο, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς οι παιδιατρικοί καρκίνοι είναι τόσο σπάνιοι», υπογραμμίζει ο κ. Fleming. Η Κύπρος μπαίνει και αυτή σε αυτή τη μάχη, μέσα από το έργο του Ιδρύματος Νικόλας Ζωή (Nicholas Zoe Foundation), που ιδρύθηκε στη μνήμη του μικρού Νικόλα Αρτεμίου, ο οποίος «έφυγε» το 2023 σε ηλικία μόλις εννέα ετών. Η μητέρα του, Αλεξία Ποταμίτου, μετέτρεψε την απώλειά της σε αγώνα ζωής, ιδρύοντας έναν οργανισμό που στηρίζει έρευνες όπως αυτή του Fleming. Το Ίδρυμα έχει ήδη αναπτύξει στενή συνεργασία με το Boston Children’s Hospital, ανοίγοντας τον δρόμο ώστε παιδιά από την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή να έχουν πρόσβαση σε καινοτόμες διαγνώσεις και δεύτερες ιατρικές γνώμες σε ένα από τα κορυφαία παιδιατρικά νοσοκομεία παγκοσμίως. Ο δρ Γιώργος Άστρας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος και σύμβουλος ογκολογίας, μιλώντας στον «Π» γι’ αυτή τη «γέφυρα» που έχει δημιουργηθεί μεταξύ Κύπρου και Βοστώνης, σημειώνει πως θα είναι επωφελής για πολλά παιδιά που δίνουν μάχη με τον καρκίνο. Ο ίδιος γνωρίζει από πρώτο χέρι το βάρος αυτής της μάχης, έχοντας χάσει έναν από τους καλύτερους του φίλους από οστεοσάρκωμα στην ηλικία των 18 ετών αλλά και συγγενικά του πρόσωπα από καρκίνο. Η προσωπική αυτή εμπειρία αποτελεί τη δική του κινητήρια δύναμη στη στήριξη του Ιδρύματος και στον αγώνα για να μην βιώσουν άλλα παιδιά και οικογένειες τον ίδιο πόνο.
