Μερίδα προσωπικών γιατρών φαίνεται να έχει εντοπίσει και αξιοποιεί ένα «παραθυράκι» στο ΓεΣΥ, εγγράφοντας ασθενείς σε συναδέλφους τους για να ξεπερνούν το ανώτατο όριο των 2.500 δικαιούχων που επιτρέπεται να έχουν στη λίστα τους. Στη συνέχεια οι συνάδελφοί τους, οι οποίοι μπορεί να είναι και υπάλλιλοι τους, τους δηλώνουν ως αντικαταστάτες τους, γεγονός που τους επιτρέπει να βλέπουν ασθενείς που δεν είναι εγγεγραμμένοι στον κατάλογό τους. Το ζήτημα, που αναδείχθηκε μέσα από την καταγγελία ενός πατέρα του οποίου η κόρη διαγνώστηκε καθυστερημένα με καρκίνο, αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης χθες στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η καταγγελία
Ο πατέρας περιέγραψε συνοπτικά την ιστορία της κόρης του: «Από τον Αύγουστο του 2023 μέχρι τα τέλη Μαΐου του 2024, ενώ παρατηρούσαμε συμπτώματα που έπρεπε να διερευνηθούν, το παιδί δεν εξετάστηκε ποτέ από τον γιατρό στον οποίο ήταν επισήμως δηλωμένη στο ΓεΣΥ. Αντίθετα, όλες παραπομπές έγιναν από τον αντικαταστάτη γιατρό, χωρίς φυσική εξέταση. Η καθυστέρηση αυτή μας οδήγησε σε διάγνωση καρκίνου σε προχωρημένο στάδιο». Κατά τη διάρκεια της συζήτησης φάνηκε ότι ο πατέρας, χωρίς να το γνωρίζει, είχε υπογράψει στην γιατρό, η οποία στο σύστημα ήταν δηλωμένη ως η αντικαταστάτρια, προκειμένου η ασθενής να εγγραφεί στον κατάλογο του γιατρού που δεν την είχε εξετάσει ποτέ, με τον γονέα μάλιστα να παραδέχεται ότι κάτι ανάλογο είχε γίνει, εν γνώσει του, και το 2020, όταν η παιδίατρος μπήκε στο ΓεΣΥ.
Ακούγωντας τα όσα είχε να πει ο πατέρας, ο οποίος στην προσπάθεια του όλο αυτο το διάστημα να βρει απαντήσεις αποτάθηκε και στην Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας ανέφερε ότι «ο θεσμός της αντικατάστασης είναι αναγκαίος» καθώς οι γιατροί πρέπει να μπορούν να λείπουν ή να καλύπτονται από συναδέλφους τους. Μικρή μερίδα παιδίατρων και προσωπικών γιατρών για ενήλικες, είπε, καταχράται αυτή την πρόνοια, ενώ απευθυνόμενη προς τον ΟΑΥ, αναρωτήθηκε κατά πόσον ο δικαιούχος μπορεί να υπογράψει στον γιατρό της επιλογής του για να τον μεταφέρει/εγγράψει στη λίστα άλλου γιατρού. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις του Συνηγόρου του Ασθενή, Μάριου Χαραλαμπίδη, ο οποίος σημείωσε ότι «ένα έντυπο με υπογραφή δεν αρκεί» ως συγκατάθεση, αφού ο πολίτης πρέπει να γνωρίζει τι σημαίνει η αντικατάσταση και ποιες συνέπειες έχει.
Η παραδοχή ΟΑΥ
Από πλευράς ΟΑΥ, η γενική διευθύντρια του Οργανισμού, Έφη Καμίτση, εξήγησε ότι «δεν υπάρχει στο ΓεΣΥ ο όρος μόνιμος αντικαταστάτης» και ότι η εγγραφή πρέπει να γίνεται μόνο με τη ρητή συναίνεση του δικαιούχου και του γιατρού. Αναγνώρισε ωστόσο ότι το ισχύον σύστημα «επιτρέπει να δηλώνονται αντικαταστάτες σε συχνά διαστήματα», κάτι που δημιουργεί κενά και παρανοήσεις. «Έχουμε ήδη δρομολογήσει αλλαγές για να περιοριστεί η κατάχρηση», ανέφερε.
Διαγνώσεις διά τηλεφώνου
Το θέμα των τηλεφωνικών επισκέψεων και διαγνώσεων αναδείχθηκε επίσης στη χθεσινή συνεδρίαση. Ο πρόεδρος της Παιδιατρικής Εταιρείας, Μιχάλης Αναστασιάδης, επισήμανε ότι «οι τηλεφωνικές διαγνώσεις δεν είναι ιατρική» και πως η συνεχής απαίτηση των ασθενών για εξ αποστάσεως εξυπηρέτηση «επηρεάζει τη λειτουργία των ιατρείων και την ποιότητα των υπηρεσιών». Ενώ η πρόεδρος της Εταιρείας Οικογενειακών Γιατρών, Μαίρη Αβραμίδου, τόνισε ότι οι τηλεφωνικές επισκέψεις «προβλέπονται μόνο για ανανέωση συνταγής ή έκδοση παραπεμπτικού» και ότι σήμερα «τυγχάνουν εκμετάλλευσης, τόσο από γιατρούς όσο και από ασθενείς».