Η επιλογή σπουδών είναι ίσως μία από τις πιο καθοριστικές αποφάσεις στη ζωή ενός νέου. Πολλοί φοιτητές όμως ανακαλύπτουν στην πορεία πως αυτό που επέλεξαν δεν τους ταιριάζει. Μήπως λοιπόν ο επαγγελματικός προσανατολισμός στο σχολείο δεν λειτουργεί όπως πρέπει; Μήπως κάτι χάνεται στην ουσία της ενημέρωσης και της καθοδήγησης που λαμβάνουν οι μαθητές και υποψήφιοι φοιτητές; Και πάνω απ’ όλα, πώς αντιμετωπίζουμε την αλλαγή πορείας όταν αυτή συμβαίνει; «Το να αλλάξει κανείς πορεία δεν είναι αποτυχία αλλά ένδειξη ωριμότητας και αυτογνωσίας», τονίζει σε δηλώσεις της στον «Π» η καθ. Δέσπω Κτωρίδου, επικεφαλής του Τμήματος Διοίκησης στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Κατά την ίδια, πρόκειται για ένα συχνό φαινόμενο, το οποίο δεν συνιστά λόγο απογοήτευσης αλλά μπορεί να είναι η πιο ώριμη και στρατηγική απόφαση ενός φοιτητή.
Η επιλογή
Η επιλογή προπτυχιακού προγράμματος είναι μια από τις πιο κρίσιμες αποφάσεις για τους τελειόφοιτους μαθητές και τις οικογένειές τους. Σύμφωνα με την κ. Κτωρίδου, για να αποφευχθούν λάθη, η απόφαση πρέπει να βασίζεται στην αυτογνωσία, τη σωστή πληροφόρηση και την ουσιαστική διερεύνηση του τι πραγματικά ενδιαφέρει τον κάθε μαθητή. «Ρωτήστε τον εαυτό σας: Πώς φαντάζεστε μια καθημερινή εργάσιμη ημέρα στο επάγγελμα που σκέφτεστε; Τι σας ενθουσιάζει, σε ποια θέματα νιώθετε δυνατοί; Σας εκφράζει η δημιουργικότητα, η σταθερότητα ή η κοινωνική προσφορά;», προτείνει η ίδια.
Μένουν στον τίτλο
Πολλοί μαθητές επιλέγουν προγράμματα σπουδών βασισμένοι μόνο στον τίτλο, χωρίς να εξετάσουν τη δομή και το περιεχόμενο των μαθημάτων. «Πρόκειται για μια συχνή παγίδα», εξηγεί η καθηγήτρια, καθώς «ο τίτλος σπουδών δεν λέει απολύτως τίποτα» με την ίδια να προσθέτει ότι «οι υποψήφιοι φοιτητές πρέπει να επισκεφτούν τις ιστοσελίδες των πανεπιστημίων, να διαβάσουν το πρόγραμμα σπουδών, να δουν τα μαθήματα, τη μεθοδολογία, τις δυνατότητες πρακτικής άσκησης και τις εξειδικεύσεις που προσφέρονται». Παράλληλα, η φήμη του πανεπιστημίου, το επίπεδο των διδασκόντων, οι εγκαταστάσεις, η τοποθεσία και το κόστος σπουδών είναι παράγοντες που πρέπει να συνεκτιμηθούν.
Επαγγελματικές προοπτικές
Σημαντική είναι και η διερεύνηση των επαγγελματικών προοπτικών που προσφέρει το κάθε πρόγραμμα σπουδών. «Ρωτήστε ποια επαγγέλματα καλύπτει το πρόγραμμα και τι πορεία έχουν οι απόφοιτοι. Αναζητήστε τα ποσοστά απορρόφησης στην αγορά εργασίας, τις δυνατότητες μεταπτυχιακών σπουδών ή επαγγελματικής εξειδίκευσης», σημειώνει η καθηγήτρια, προτρέποντας τους υποψήφιους φοιτητές να αναζητούν πληροφορίες όχι μόνο από φυλλάδια και ιστοσελίδες αλλά από ανθρώπους που έχουν ζήσει την εμπειρία, αλλά και να εξετάσουν τις ευρωπαϊκές ευκαιρίες μέσω της πλατφόρμας EURES που παρέχει πληροφορίες για τη ζήτηση επαγγελμάτων όχι μόνο στην Κύπρο αλλά σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Σχολείο και οικογένεια
Η κ. Κτωρίδου δεν παραλείπει να αναφερθεί στην ευθύνη του σχολικού συστήματος. Όπως λέει, η απουσία συστηματικού επαγγελματικού προσανατολισμού συμβάλλει σε λάθος επιλογές. «Χρειάζεται ενίσχυση του ρόλου του επαγγελματικού προσανατολισμού μέσα στο σχολείο. Σε συνεργασία με πανεπιστήμια και συνδέσμους γονέων, ήδη γίνονται κάποια βήματα αλλά σίγουρα χρειάζονται περισσότερες παρεμβάσεις», τονίζει. Σημαντικός είναι και ο ρόλος της οικογένειας. «Ιδιαίτερα στην Κύπρο, πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις “περνούν” στα παιδιά. Αυτό δημιουργεί πίεση, ακόμα και αν τα ενδιαφέροντα του παιδιού είναι διαφορετικά. Ο νέος πρέπει να μάθει να ξεχωρίζει τι θέλει πραγματικά και τι του επιβάλλεται ως προσδοκία από τους γονείς», εξηγεί.