Η διήμερη επίσκεψη του Ινδού Πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στην Κύπρο σηματοδοτεί μια νέα εποχή στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, με την Ινδία να βλέπει πλέον ανοιχτά την Κύπρο ως πύλη για να αναπτύξει τις οικονομικές, αλλά και πολιτικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ιστορική επίσκεψη του Πρωθυπουργού Μόντι έρχεται να δώσει ώθηση σε μια συνεργασία που είχε ήδη ξεκινήσει από τον ιδιωτικό τομέα. Η παρουσία των ινδικών κολοσσών στην Κύπρο, σε συνδυασμό με τη στρατηγική τοποθέτηση του Ινδικαναδού μεγιστάνα Πρεμ Γουάτσα μέσω της Eurobank, δημιουργεί ένα ισχυρό οικοσύστημα που τοποθετεί την Κύπρο στο επίκεντρο του οικονομικού διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC).
Ο κ. Μόντι έχει ένα φιλόδοξο πολιτικό σχέδιο με στόχο η Ινδία να καταστεί παγκόσμιος παίκτης παίζοντας με τους όρους της Δύσης, καθώς συστήνεται ως η μεγαλύτερη Δημοκρατία του πλανήτη.
Ο IMEC αποτελεί μία πολιτική πρωτοβουλία με στόχο τη αναδιάρθρωση των παγκόσμιων εμπορικών δρόμων και υποστηρίζεται από οκτώ βασικούς συμμετέχοντες: Ινδία, ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος αν και δεν είναι μεταξύ των αρχικών οκτώ υπογραφόντων του IMEC, στην πράξη αποτελεί πλέον μέρος του σχεδίου.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στην κοινή διακήρυξη που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση του Ινδού Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη.
«Η Κύπρος και η Ινδία συμμερίζονται το στρατηγικό όραμα να λειτουργούν ως γέφυρες μεταξύ περιοχών. Οι δύο ηγέτες ανέδειξαν σημασία του οικονομικού διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC). Βλέποντας τον IMEC ως έναν καταλύτη για εποικοδομητική περιφερειακή συνεργασία, επανέλαβαν την κοινή δέσμευση για προώθηση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τόνισαν τη σημασία της προαγωγής βαθύτερης εμπλοκή και διαδρόμων διασύνδεσης από την Ινδική Χερσόνησο μέσω της ευρύτερης Μέσης Ανατολής προς την Ευρώπη» και αναγνωρίζουν τον ρόλο της Κύπρου ως πύλης προς την Ευρώπη.
Η στρατηγική προσέγγιση ευθυγραμμίζεται με την επιθυμία της ΕΕ για βαθύτερες σχέσεις με την Ινδία, ως αντίβαρο στην κινεζική επιρροή μέσω του επενδυτικού σχεδίου «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (One Belt, One Road).
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι η Κύπρος, ως το κράτος μέλος της ΕΕ εγγύτερα στην Ινδία, έχει την πολιτική βούληση και είναι σε θέση να συνδράμει καθοριστικά στην υλοποίηση πρωτοβουλιών και διαδρόμων, όπως ο IMEC. Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΕΕ - Ινδίας, η ανάπτυξή τους θα είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες της κυπριακής προεδρίας, το πρώτο εξάμηνο του 2026, με στόχο της σύναψη συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών. Ο κ. Χριστοδουλίδης προσκάλεσε τον κ. Μόντι να συμμετέχει στο άτυπο συμβουλίου της ΕΕ που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο.
Ο ιδιωτικός τομέας
Ο ιδιωτικός τομέας, όπως αναφέραμε, ήδη κινείται προς αυτή τη κατεύθυνση. Παρουσία στην Κύπρο έχουν ο τεχνολογικός κολοσσός LTI Mindtree και η Thomas Cook India και στο επιχειρηματικό φόρουμ που οργάνωσαν την Κυριακή στη Λεμεσό το ΚΕΒΕ και ο Invest Cyprus, παρουσία των κ.κ. Μόντι και Χριστοδουλίδη, γνωστοποιήθηκε η βούληση να δραστηριοποιηθούν στην ΕΕ μέσω της Κύπρου:
Η BCentriqe.AI μια καινοτόμος εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης (AI) με έδρα τη Silicon Valley στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, η οποία εξειδικεύεται στην ανάπτυξη λύσεων που βελτιστοποιούν την επιχειρηματική κερδοφορία, την παραγωγικότητα και την πρόβλεψη ζήτησης για επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων. Ιδρύθηκε το 2019 και απασχολεί περίπου 11-50 εργαζόμενους, με επικεφαλής τον Alakh Verma, ο οποίος συμμετείχε στο επιχειρηματικό φόρουμ στη Λεμεσό. Με την BCentriqe.AI είχε επαφή και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κατά την επίσκεψή του στο Σαν Φρανσίσκο.
H Pyxis, η οποία αναπτύσσει την εφαρμογή Voising AI. Η Pyxis δραστηριοποιείται ενεργά στην ανάπτυξη λύσεων φωνητικής τεχνητής νοημοσύνης (voice AI), που σχετίζονται με την αυτοματοποίηση εξυπηρέτησης πελατών, ανάλυση φωνητικών δεδομένων και προηγμένες εφαρμογές φωνητικής αλληλεπίδρασης. Η Κύπρος θα αποτελέσει τη βάση για τη δραστηριοποίηση στην ευρωπαϊκή αγορά.
Πρόσθετα, στο πλαίσιο της επίσκεψης Μόντι ανακοινώθηκε η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας της NPCI International Payments Limited και της Eurobank Κύπρου, κορυφαία τράπεζα στην Κύπρο και θυγατρική της Eurobank A.E., με στόχο τη διευκόλυνση των διασυνοριακών πληρωμών μέσω του συστήματος Unified Payments Interface (UPI) της Ινδίας. Η συνεργασία στοχεύει στην απλοποίηση και την ενίσχυση της διαδικασίας εμβασμάτων για άτομα που στέλνουν χρήματα από την Κύπρο στην Ινδία. Θα ήταν παράλειψη να μην σημειωθεί ότι καταλυτικό ρόλο στην όλη προσπάθεια διαδραματίζει το προσωπικό ενδιαφέρον του Ινδοκαναδού μεγιστάνα Πρεμ Γουάτσα, μεγαλομετόχου της Eurobank, ο οποίος αξιοποιώντας την επιρροή του, αναδεικνύει την Κύπρο ως ιδανική βάση για ινδικές επιχειρήσεις που επιδιώκουν να δραστηριοποιηθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μνημόνιο συνεργασίας υπέγραψε και το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου με αξιωματούχους του Χρηματιστηρίου της Ινδίας (National Stock Exchange of India). Η συνεργασία μεταξύ των δύο χρηματιστηρίων, αφορά θέματα επενδύσεων, νέων χρηματοοικονομικών προϊόντων και την παράλληλη εισαγωγή εταιρειών στα χρηματιστήρια.
O πρόεδρος του Invest Cyprus, Ευγένιος Ευγενίου εκτίμησε στον «Π» ότι η παρουσία και οι τοποθετήσεις του κ. Μόντι δίνουν ένα μήνυμα στις επιχειρήσεις της Ινδίας να αξιοποιήσουν την Κύπρο ως βάση για δραστηριοποίηση στην ΕΕ.
Ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ, Σταύρος Σταύρου, κάνει λόγο στον «Π» για τεράστια επιτυχία, καθώς εκδηλώνεται ένα ουσιαστικό επενδυτικό ενδιαφέρον σε πολλούς τομείς, με τον IMEC να αποτελεί μια ευκαιρία για την προώθηση της Κύπρου ως επενδυτικού οργανισμού.
Η κοινή διακήρυξη
«Η κοινή διακήρυξη για την εφαρμογή της περιεκτικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Ινδίας περιγράφει τους στόχους και τα επόμενα βήματα για την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων».
Η κοινή διακήρυξη περιλαμβάνει δέκα κεντρικούς άξονες συνεργασίας, μεταξύ των οποίων:
- Συνδεσιμότητα και περιφερειακή συνεργασία
- Εμπόριο, καινοτομία, τεχνολογία και οικονομικές ευκαιρίες
- Κινητικότητα, τουρισμός και δεσμοί μεταξύ των λαών
- Κοινές αξίες και παγκόσμιες δεσμεύσεις
Οι δύο χώρες συμφώνησαν στην κατάρτιση σχεδίου δράσης, το οποίο θα κατευθύνει τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Ινδίας για τα επόμενα πέντε χρόνια, υπό την επίβλεψη των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να διεξάγουν τακτικό πολιτικό διάλογο και να αξιοποιήσουν τους υφιστάμενους διμερείς μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένων αυτών μεταξύ των ΥΠΕΞ, για ενίσχυση του συντονισμού και προώθηση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Τα αρμόδια υπουργεία θα εποπτεύουν και θα παρακολουθούν την υλοποίηση στους τομείς συνεργασίας που θα περιληφθούν στο σχέδιο δράσης, το οποίο θα ετοιμαστεί, σε στενό συντονισμό με τις αρμόδιες Αρχές των δύο χωρών.
Ο τουρισμός
Στην κοινή διακήρυξη υπάρχει ειδική αναφορά στον τουρισμό και στην απευθείας αεροπορική σύνδεση των δύο χωρών. Στο πλαίσιο αυτό θα εκπονηθεί πιλοτικό πρόγραμμα κινητικότητας έως το τέλος του 2025 και θα διερευνηθούν ευκαιρίες ενίσχυσης του τουρισμού και δημιουργίας απευθείας αεροπορικής διασύνδεσης μεταξύ Κύπρου και Ινδίας, καθώς και ενισχυμένων αεροπορικών διαδρομών με κοινούς εταίρους, προκειμένου να διευκολύνουν τα ταξίδια και να ενισχύσουν τις διμερείς ανταλλαγές.
