Το ζήτημα της απειλής της γεωργικής γης από τις άδειες για φωτοβολταϊκά πάρκα θα απασχολήσει ακόμη μία συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας. Έχοντας τον περασμένο Μάρτιο αποσπάσει υποσχέσεις για λήψη μέτρων από τρεις αρμόδιους υπουργούς της κυβέρνησης (Εσωτερικών, Γεωργίας και Ενέργειας), οι βουλευτές της Επιτροπής θα ζητήσουν αύριο Τρίτη ενημέρωση για την πρόοδο που έγινε μέχρι σήμερα, για το τι εκκρεμεί και πώς σχεδιάζουν να προχωρήσουν τα τρία υπουργεία, όπως δήλωσε στον «Π» ο πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιαννάκης Γραβριήλ.
Τόνισε ότι θα ζητήσουν να μάθουν για το πώς σκέφτεται η κυβέρνηση να προχωρήσει με τις άδειες που ήδη εγκρίθηκαν, κάνοντας λόγο για σημαντικό αριθμό. Στη συνεδρίαση του περασμένου Μαρτίου ο ίδιος είχε καλέσει την κυβέρνηση να εξετάσει κατά πόσο άδειες για ΑΠΕ σε γόνιμη γεωργική γη, χωρίς υλοποίηση ως σήμερα, μπορούν να χωροθετηθούν σε άλλη περιοχή. Στην αυριανή συνεδρίαση θα ρωτήσουν, είπε, την κυβέρνηση εάν βρήκε τον τρόπο να τις ακυρώσει. «Σε άλλες νομοθεσίες, αν περάσει κάποιο χρονικό διάστημα χωρίς υλοποίηση, οι άδειες ακυρώνονται. Αυτές γιατί δεν ακυρώνονται; Γιατί κάποιοι έστησαν το πλαίσιο με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην ακυρώνονται;» διερωτήθηκε ο κ. Γαβριήλ.
«Παράθυρα»
Μιλώντας στον «Π» ο βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου χαρακτήρισε θετικό βήμα τη νέα οδηγία που εξέδωσε το 2025 το Υπουργείο Εσωτερικών για συγκεκριμένες περιοχές, όπου θα επιτρέπεται να δίνονται άδειες για φωτοβολταϊκά πάρκα, μετά τις μαζεμένες αντιδράσεις από τοπικές αρχές και οργανωμένους πολίτες. Ωστόσο, τόνισε, σε αυτή την οδηγία εντοπίζονται «παράθυρα», τα οποία δεν λύνουν το πρόβλημα στη ρίζα του.
Υπενθυμίζεται ότι στην προηγούμενη συνεδρίαση για το θέμα στην Επιτροπή, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ανέφερε ότι δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η παρούσα κυβέρνηση προσπάθησε να βάλει τάξη στην αδειοδότηση φωτοβολταϊκών πάρκων σε γεωργική γη, στη βάση και των εισηγήσεων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ενημέρωσε ότι από τότε το Υπουργείο έχει ενώπιόν του 126 εκκρεμούσες αιτήσεις και εξετάζονται μόνο όσες εξασφάλισαν άδεια από τη ΡΑΕΚ. Εξήγησε ότι υπάρχουν κανονισμοί για τη διάθεση κρατικής γης και στόχος είναι να προκηρύσσονται πλειοδοτικοί διαγωνισμοί με τιμή εκκίνησης την αγοραία τιμή για πλήρη διαφάνεια. Παράλληλα διαβεβαίωσε ότι βλέποντας τον αριθμό των αιτήσεων, σταμάτησαν από τον Μάιο του 2023 να αποδέχονται αιτήσεις. Με βάση στοιχεία, έχουν εγκριθεί για ιδιώτες 15 αιτήσεις (αδειοδοτημένες από ΡΑΕΚ), για ισχύ 259 μέγαβατ, σε σύνολο γης 1,23 εκατ. τετραγωνικών μέτρων.
63% έως 65% οι περιοχές αποκλεισμού
Συμπληρώνοντας, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου ανέφερε ότι η κατάσταση είναι πολύ ελεγχόμενη τώρα και 63% έως 65% των περιοχών της Κύπρου εμπίπτουν σε περιοχές αποκλεισμού με τη νέα οδηγία του Υπουργείου Εσωτερικών. Τα έργα που υλοποιούνται σήμερα ενδεχομένως να πήραν πολεοδομικές άδειες πριν από τρία ή τέσσερα χρόνια, εξήγησε. Από την πλευρά της, η υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, είπε ότι από τον Ιούνιο του 2024 με οδηγία τερματίστηκε η ασυδοσία της εγκατάστασης φοτοβολταϊκών σε εύφορη γεωργική γη, έχει διασφαλιστεί ότι δεν επιτρέπεται η τοποθέτησή τους σε γόνιμη γη και επιτρέπεται μόνο όταν διασφαλίζει τη διπλή χρήση.
Κορέστηκε η διαθέσιμη κρατική γη
Στη συνεδρίαση της Τρίτης, θα υπάρξει εκπροσώπηση από τις τοπικές αρχές της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου, όπου το πρόβλημα της «επέκτασης» των φωτοβολταϊκών πάρκων εις βάρος της γεωργικής γης, έχει παρουσιαστεί από τους ντόπιους γεωργούς ως αυξημένο. Σημειώνοντας ότι η ασυδοσία στην ανέγερση φοτοβολταϊκών πάρκων εντοπίζεται σε όλη την Κύπρο, ο κ. Γαβριήλ στάθηκε στη συγκεκριμένη επαρχία, την οποία εκπροσωπεί στη Βουλή, για να διαβεβαιώσει ότι ειδικά στις κοινότητες Φρενάρους, Λιοπετρίου και Αυγόρου, πλέον δεν υπάρχει κυβερνητική γη διαθέσιμη για γεωργική χρήση, καθώς, κατά την έκφρασή του, έχει παραχωρηθεί με συνοπτικές διαδικασίες σε εταιρείες εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάρκων.
Οι κατοικίες
Σύμφωνα με τον κ. Θεοπέμπτου, δεν πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στα φωτοβολταϊκά πάρκα, αλλά στην εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών στις οικίες, κατά το παράδειγμα των σωστά οργανωμένων χωρών. Με δεδομένο το ότι το δίκτυο μεταφοράς ενέργειας είναι προβληματικό και δεν έχει γίνει ακόμη μέριμνα για αποθήκευση ενέργειας, χαρακτήρισε αδιανόητο το να δίνονται άδειες σε φωτοβολταϊκά πάρκα και την ίδια ώρα να μην μπορούν να παράγουν απρόσκοπτα ηλεκτρικό ρεύμα τα φωτοβολταϊκά στις οικίες. Την ίδια ώρα, συμλήρωσε, που επίκειται η εφαρμογή δύο σημαντικών ευρωπαϊκών οδηγιών σε σχέση με τα φωτοβολταϊκά, η υποχρεωτική εγκατάστασή εντός των επόμενων ενός – δύο χρόνων σε όλες τις νέες κατοικίες και σε μεγάλους, καλυμμένους χώρους στάθμευσης, με 20 σταθμούς και άνω.
