Σε καθεστώς λειψυδρίας, η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα η γεωργική παραγωγή της Κύπρου, δημιουργεί έδαφος για μία δυσοίωνη συνέχεια. Εκτός αν ευοδωθούν οι ελπίδες για πλούσιες βροχοπτώσεις τον χειμώνα. Οι παραγωγοί ανοικτής καλλιέργειας έχουν μειώσει σημαντικά την παραγωγή τους. Μερίδα θερμοκηπιούχων, μία κατηγορία όπου το καλοκαίρι γίνονταν «μάχες» για το κρατικό νερό -αλλά και σήμερα δεν επικρατεί πλήρης «νηνεμία»-, ζητά επιπλέον ποσότητες από το κράτος, με τον κίνδυνο να το στερηθούν άλλοι κλάδοι. Στο μεταξύ, η ανομβρία επέφερε σημαντική μείωση παραγωγής στα σιτηρά και τις αμπελοκαλλιέργειες.
Μείωση φύτευσης
Πολλοί επαγγελματίες παραγωγοί ειδών ανοικτής καλλιέργειας, όπως τα κηπευτικά, οι οποίοι δεν λαμβάνουν ποσότητες νερού από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, έχουν τους τελευταίους μήνες μειώσει κατά το ήμισυ περίπου τη φύτευση, στηριζόμενοι στις ιδιωτικές γεωτρήσεις. «Κάποιος, ο οποίος φύτευε 100 δεκάρια γης, έχει περιοριστεί στα 50 ή 40. Μείωσε στο ελάχιστο, για να μπορεί να έχει ένα μικρό εισόδημα ώστε να επιζήσει», δήλωσε στον «Π» ο γενικός γραμματέας του Παναγροτικού Συνδέσμου Κύπρου, Τάσος Γιαπάνης.
Προβλέπει αύξηση στις τιμές των προϊόντων τους προσεχείς μήνες, ειδάλλως εισαγωγή αγροτικών προϊόντων, όπου, όπως εκτιμά, εμπίπτουν ζητήματα υγείας, λόγω φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούν τρίτες χώρες, εκτός ΕΕ. Επίσης για την πλειοψηφία των παραγωγών, η παραγωγή για τα ψυχανθή και τα σιτηρά είναι ελάχιστη φέτος, λόγω της ανομβρίας. Το αποτέλεσμα, σημείωσε ο κ. Γιαπάνης, είναι η μεγάλη εισαγωγή, η οποία αύξησε το κόστος παραγωγής του γάλακτος, άρα και του χαλλουμιού και άλλων τυροκομικών προϊόντων, ή την παραγωγή κρέατος. «Δυστυχώς είναι δυσοίωνες οι προβλέψεις, εκτός και αν μας κάνει τη χάρη ο καιρός και έχουμε ικανοποιητικές βροχές τον χειμώνα, για το οποίο όλοι προσευχόμαστε, ώστε να λύσουμε μεγάλα προβλήματα», τόνισε.
Μόλις πριν ενάμιση μήνα διορθώθηκε το πρόβλημα άνισης κατανομής του κρατικού νερού στους θερμοκηπιούχους, μετά από σειρά διαβουλεύσεων.
«Μάχη» για νερό
Όσον αφορά τους θερμοκηπιούχους, στους οποίους από την περασμένη άνοιξη δίνονται κάποιες ποσότητες νερού από το ΤΑΥ, μία μερίδα, κυρίως από την Πάφο, σήμερα ζητά, όπως πληροφορείται ο «Π», επιπλέον ποσότητες νερού από το κράτος, με κίνδυνο, σύμφωνα με φωνές που αντιδρούν, να το στερηθούν άλλοι κλάδοι. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι μόλις πριν ενάμιση μήνα διορθώθηκε το πρόβλημα άνισης κατανομής του κρατικού νερού στους θερμοκηπιούχους, μετά από σειρά διαβουλεύσεων μεταξύ των επαγγελματιών και του Υπουργείου Γεωργίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές πληροφόρησης, ο λόγος για τον οποίο υπήρξαν αντιδράσεις από κάποιες περιοχές, ήταν διότι έβλεπαν αλλού, όπου υπάρχουν υδατικά έργα, όπως αξιοποίησης νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας, να παραχωρούνται 800 τόνοι ανά δεκάριο γης (π.χ. στα Κοκκινοχώρια με εξαίρεση τη Δερύνεια), ενώ στη δική τους περίπτωση, όπου δεν έγιναν έργα τα προηγούμενα χρόνια να παραχωρούνται, για παράδειγμα, 170 τόνοι ανά δεκάριο (π.χ. Μαρώνι και Ψεματισμένος) και 400 τόνοι ανά δεκάριο (Πάφος).
Μόλις τον περασμένο Αύγουστο διορθώθηκε η στρέβλωση που ίσχυε από την άνοιξη. Πλέον γίνεται ίση κατανομή του νερού, μέσω της ένταξης στο δίκτυο κυβερνητικών, κοινοτικών και ιδιωτικών (αλληλοβοήθεια παραγωγών) γεωτρήσεων. Όλοι σήμερα λαμβάνουν περίπου 300 τόνους νερού ανά δεκάριο γης, μία ποσότητα όμως πολύ μικρή για την «ολοκλήρωση» μίας καλλιέργειας.
«Οι θερμοκηπιούχοι της Πάφου συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν κάποια σοβαρά θέματα, οι υπόλοιποι ‘‘κουτσοπερνούν’’, γιατί αξιοποιούν και νερό από τα λύματα», ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προβλήματα των θερμοκηπιούχων και οι τρόποι επίλυσής τους θα συζητηθούν αυταπάγγελτα αύριο Τρίτη στην Επιτροπή Γεωργίας της Βουλής, έπειτα από εισήγηση της Επιτροπής.
Σιτηρά και αμπελοκαλλιέργειες
Η ανομβρία επέφερε σημαντική μείωση παραγωγής στα σιτηρά και τις αμπελοκαλλιέργειες. Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωργίας, έχει ολοκληρωθεί η εκτίμηση ζημιών στα σιτηρά. Εκτιμάται ότι ο υπολογισμός του τελικού ποσού αποζημίωσης θα ολοκληρωθεί περί τα μέσα Οκτωβρίου και η καταβολή των ποσών στους επηρεαζόμενους σιτοπαραγωγούς θα ολοκληρωθεί πριν το τέλος του χρόνου. Ίδια διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη και για άλλες καλλιέργειες, όπως τα αμπέλια, ενώ το Τμήμα παρακολουθεί πιο στενά και τις ετήσιες καλλιέργειες, οι οποίες εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη βροχόπτωση που δεν υπήρχε φέτος. «Υπάρχει σημαντική μείωση παραγωγής, ωστόσο το κενό στην αγορά καλύπτεται από εισαγωγές», σύμφωνα με αρμόδια πηγή από το Υπουργείο Γεωργίας.
Πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο του Ταμείου Διαχείρισης Κινδύνων εξετάζεται και ο κίνδυνος της ανομβρίας και μέσα από αυτό αναμένεται να αποζημιωθούν οι επηρεαζόμενοι. Η Κυπριακή Δημοκρατία στηρίζεται και στην ενεργοποίηση του Ταμείου Γεωργικών Αποθεματικών της ΕΕ. Σε αντίστοιχη ενεργοποίηση του Ταμείου πέρσι δόθηκαν στην Κύπρο €3 εκ.
