Το όνομα της Michelle Kuipers είναι, μάλλον, άγνωστο στους περισσότερους ανθρώπους στον πλανήτη. Εκτός κι αν έχουν παρακολουθήσει το συγκινητικό ντοκιμαντέρ «The Alpinist» («Ο Αλπινιστής») στο Netflix, στην οποία περίπτωση ίσως να την αναγνωρίσουν ως τη μάνα του Marc-André Leclerc, του παιδιού-θαύματος στον κόσμο της αναρρίχισης και του αλπινισμού, που το Μάρτιο του 2018, στην ηλικία των 25 ετών, έχασε τη ζωή του στην Αλάσκα, όπως και ο σχοινοσύντροφός του Ryan Johnson, την ώρα που επιχειρούσαν την κατάβασή τους από ένα χιονισμένο βουνό. Με τον ενθουσιασμό, την αισιοδοξία του και την οπτική του γωνία για τη ζωή και τη φύση, παρά τον πρόωρο θάνατό του, ο Marc-André Leclerc έχει εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπους που γνώρισαν τον ίδιο προσωπικά και την ιστορία του να κυνηγήσουν κι αυτοί τα όνειρά τους και να μην τα βάζουν κάτω.
Η Michelle Kuipers είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του πώς μία μάνα μπορεί να στηρίξει και να ενθαρρύνει το παιδί της να ακολουθήσει και να καλλιεργήσει τη φυσική του κλίση. Ενώ θα μπορούσαμε ίσως να δούμε το ζήτημα από διαφορετικές οπτικές γωνίες, για τους σκοπούς αυτού του κειμένου, θα αναφερθώ στον ορισμό «μητέρα» μόνο ως μία γυναίκα που έχει τη δυνατότητα να κυοφορήσει ένα έμβρυο στη μήτρα της και ακολούθως να το γεννήσει. Θα αναφερθώ στον ορισμό «μάνα» ως μία γυναίκα, που ανεξαρτήτως αν έχει κυοφορήσει η ίδια ένα παιδί, το μεγαλώνει και το φροντίζει με τρυφερότητα, αγάπη, όρια και αποδοχή, έχοντας έγνοια να μην το φορτώσει με τα δικά της υπαρξιακά προβλήματα και συναισθηματικά κόμπλεξ.
Τα ονόματα των μανάδων Ανδριάνα Νικολάου και Μαρία Καρυστιανού θα είναι, σίγουρα, πιο γνωστά στον ντόπιο πληθυσμό. Και οι δύο τους αποτελούν σύμβολα του αγώνα για δικαίωση των άδικα δολοφονημένων παιδιών τους, δολοφονίες που προέκυψαν καθαρά από κρατική, και κυβερνητική, αμέλεια. Βλέπετε, υπάρχουν μανάδες όπως αυτές τις δύο, που δεν θα ησυχάσουν αν δεν μάθουν ποιος σκότωσε αδίκως τα παιδιά τους, και υπάρχουν μητέρες που «σκοτώνουν» οι ίδιες, συνειδητά ή ασυνείδητα, τα παιδιά τους όσο αυτά βρίσκονται εν ζωή. Εννοείται ότι υπάρχουν και πατέρες που κάνουν το ίδιο, αλλά αυτό θα πρέπει να αποτελέσει θέμα για κάποιο άλλο κείμενο.
Συχνά σκέφτομαι, λόγω των κοινωνικών φαινομένων που παρατηρούμε να συμβαίνουν γύρω μας, αλλά και της προϋπηρεσίας μου στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ότι αν ήταν να μαζέψουμε από τα σπίτια τους όλα τα παιδιά που δεν μεγαλώνουν σωστά με τους γονείς τους, όλοι οι πύργοι της Λεμεσού ίσως να μην έφταναν για να χωρέσουν μέσα. Πρόσφατα, σε μία συζήτηση που είχα για τη μητέρα ένος έφηβου αγοριού που φαίνεται, με τη ζωή που κάνει, να μην αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα ηθικής πυξίδας, υποστήριξης και αφοσίωσης προς το παιδί της, θυμήθηκα την περίπτωση – διόρθωση, περιπτωσάρα – ενός αγοριού που πριν πολλά χρόνια μετακινήθηκε από την οικογένεια του υπό τη φροντίδα του κράτους λόγω της φρικτής κακοποίησης που βίωνε από τη μητέρα του. Μιλάμε για σκηνές κακοποίησης που μόνο σε αμερικανικές ταινίες τρόμου θα περιμέναμε να δούμε, όχι σε κυπριακή οικογένεια. Δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη που στην πορεία της ζωής του αυτό το παιδί παρουσίασε σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα, καταλήγοντας στο να θέσει τέρμα στη ζωή του.
Με τον ίδιο τρόπο, λοιπόν, που η φράση «Δείξε μου το φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι» επιχειρεί να φανερώσει το στίγμα του χαρακτήρα του καθενός μας από τις φιλίες που διατηρεί, έτσι και η φράση «Δείξε μου τη μάνα σου (ή τη μητέρα σου), να σου πω πώς αισθάνεσαι», θα μπορούσε να υποδείξει κατά πόσο ένα άτομο μεγάλωσε με αγάπη και στοργή ή με απόρριψη και καταπίεση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό από τη στιγμή που μια γυναίκα μαθαίνει ότι είναι έγκυος και παίρνει συνειδητοποιημένη απόφαση να κρατήσει την κύηση, να λάβει από τον περίγυρό της όλη την υποστήριξη που χρειάζεται για να παραμείνει ήρεμη, να φροντίσει το σώμα της και να αποφύγει οτιδήποτε που θα μπορούσε να διαταράξει την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου. Ας μη ξεχνάμε ότι υπάρχουν αμέτρητες εγκυμοσύνες που προκύπτουν από άγνοια, αμέλεια λήψης μέτρων προφύλαξης, καταπίεση ή βιασμό. Φανταστείτε, ως αποτέλεσμα, πόσες μητέρες, αντί μάνες, προκύπτουν από τέτοιες συνθήκες, και πόσο καθοριστικό είναι αυτό για την μετέπειτα πορεία των παιδιών.
Για όσους ενδιαφέρονται να ακούσουν περισσότερα για τη στάση της Michelle Kuipers στο μεγάλωμα του υιού της, το Μάιο 2022 είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία με τον Andrew Petty, την οποία θα βρείτε εδώ: https://www.andrewpettyisdying.com/post/059-michelle-kuipers.
Ψυχολόγος, Εκπαιδεύτρια
