«Para YOK», φώναζαν τον Απρίλιο του 2022 οι χιλιάδες Τουρκοκύπριοι που ξεχύθηκαν στους δρόμους καταγγέλλοντας την κοινωνική εξαφάνιση και τη φτώχεια που βίωναν. Έναν χρόνο μετά, η τουρκοκυπριακή κοινότητα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, με χιλιάδες νοικοκυριά να έχουν βυθιστεί στη φτώχεια και την κοινωνική εξαθλίωση. Με την ακρίβεια και τον πληθωρισμό να καλπάζουν, η τουρκική λίρα συνεχίζει την κατρακύλα της, με μία τουρκική λίρα να ισούται σήμερα με 0,047 ευρώ. Τη ζοφερή πραγματικότητα στα κατεχόμενα και τη δεινή οικονομική κατάσταση που βιώνουν οι Τουρκοκύπριοι, αποτυπώνει μία νέα έρευνα που διενεργήθηκε τον Μάρτιο και η οποία καταδεικνύει πως 8 στους 10 Τουρκοκύπριους ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας.
81% δεν τα βγάζει πέρα
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, που διενεργήθηκε από το Κέντρο Έρευνας Μετανάστευσης, Ταυτότητας και Δικαιωμάτων (CMIRS), το 81,6% των Τουρκοκυπρίων αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα του νοικοκυριού του. Σε σχέση με τα πιο σημαντικά ζητήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν, είναι κατά σειρά τα προβλήματα στην οικονομία, η ανεπάρκεια και ανικανότητα των πολιτικών ηγετών, το υψηλό κόστος ζωής, ο πληθωρισμός, το Κυπριακό και τα προβλήματα στο σύστημα υγείας. Το 95,2% δήλωσε πως τα πράγματα οδεύουν προς τη λανθασμένη κατεύθυνση στα κατεχόμενα, ποσοστό αυξημένο κατά 4% σε σχέση με αντίστοιχη έρευνα που πραγματοποιήθηκε πριν από 3 μήνες. Την ίδια ώρα, το 81,09% των συμμετεχόντων προβλέπει ότι η οικονομική κατάσταση στα κατεχόμενα θα χειροτερέψει σε δύο χρόνια, ενώ μόλις το 3,02% πιστεύει ότι η δική τους οικονομική κατάσταση θα βελτιωθεί στο μέλλον. Το 89,2% δηλώνει ότι δεν μπορεί να διατηρήσει το βιοτικό του επίπεδο, το 84% εκφράζει ανησυχία επειδή δεν θα μπορεί να καταβάλει τις δόσεις του και το 87% εκφράζει επίσης ανησυχία αφού δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδά του στον τομέα της υγείας.
«Δεν υπάρχει υποστήριξη»
Μιλώντας στον «Π», τρεις νέοι άνθρωποι, τρεις Τουρκοκύπριοι, περιέγραψαν τις δύσκολες συνθήκες που βιώνει η κοινότητα εξαιτίας της ακρίβειας, των χαμηλών μισθών και ευρύτερα της φτώχειας που επικρατεί. «Η αγοραστική μας δύναμη μειώνεται κάθε μέρα όλο και πιο πολύ», επεσήμανε η Çağın, η οποία συνεχίζοντας ανέφερε πως οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν τρόπους να αντεπεξέλθουν μόνοι τους, καθώς δεν υπάρχει υποστήριξη από την κυβέρνηση. «Οι άνθρωποι αναγκάζονται να βρουν τρόπους να εξοικονομήσουν χρήματα, κάνουν δύο ή περισσότερες δουλειές ή βρίσκουν τρόπους να κερδίζουν χρήματα σε νόμισμα διαφορετικό από την τουρκική λίρα», όπως εξήγησε. Συνεχίζοντας, η Çise επεσήμανε πως η εξαθλίωση των Τουρκοκυπρίων λόγω της χρήσης της τουρκικής λίρας «είναι ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα τα τελευταία χρόνια». Η ίδια υπογράμμισε πως το πιο σημαντικό βήμα για την επίλυση του συγκεκριμένου ζητήματος είναι η συνολική επίλυση του Κυπριακού. «Όλα τα άλλα μέτρα που λαμβάνονται δεν μπορούν παρά να περιορίζονται σε ανακουφιστικά μέτρα», ανέφερε.
Ο Halil επίσης αναφέρει πως οι Τουρκοκύπριοι είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο στη ζώνη της «τουρκικής λίρας». «Στην Τουρκία, οι μακροοικονομικοί δείκτες δεν είναι πολύ καλοί αυτή τη στιγμή, αλλά συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό καθώς είναι μια γιγάντια αγορά. Έχουν τεράστιες δυνατότητες να πουλήσουν προϊόντα και υπηρεσίες σε άλλες χώρες», εξήγησε. Στην Κύπρο ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, οι Τουρκοκύπριοι ζουν σε ένα κλειστό κλουβί. Η οικονομική αλληλεπίδραση είναι περιορισμένη και υπάρχει μεγάλη εξάρτηση από τις εξαγωγές προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τους. Την ίδια ώρα, τα δύσκολα οικονομικά δεδομένα οδηγούν πολλούς Τουρκοκύπριους στην αναζήτηση εργασίας είτε στο Ηνωμένο Βασίλειο είτε στην Κυπριακή Δημοκρατία. «Είναι σχεδόν αδύνατο για κάποιον να αγοράσει ένα σπίτι και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή ιδιοκτησίας στη βόρεια Κύπρο. Οι αλλοδαποί αγοράζουν σπίτια και οι τιμές προσαρμόζονται σε αυτά τα δεδομένα. Εάν ένας νεαρός Τουρκοκύπριος δεν έχει υποστήριξη από γονείς και παππούδες, θα είναι αδύνατο να σπουδάσει, να έχει μέρος για να μείνει ή να πάρει αυτοκίνητο», επισημαίνει.
Αντιδράσεις
Οργή, αγανάκτηση και απελπισία επικρατούν στο άλλο μισό του νησιού μας. Οι Τουρκοκύπριοι αντιδρούν, κατεβαίνουν στους δρόμους, φωνάζουν, χωρίς ωστόσο κανένα αποτέλεσμα. Με αυτά τα δεδομένα ενώπιόν τους, πολλοί Τουρκοκύπριοι, σύμφωνα με την Çağın, αναγκάζονται να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, σε μία προσπάθεια αναζήτησης καλύτερων συνθηκών εργασίας και ζωής. Την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει ο Halil, όσο οι άνθρωποι απασχολούνται με τις οικονομικές τους δυσκολίες και το πώς θα τα βγάλουν πέρα, παραμερίζουν άλλα σημαντικά ζητήματα. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, στις δύο τελευταίες «εκλογές» που διεξήχθησαν στα κατεχόμενα υπήρξε μια αυξανόμενη τάση αντιπολίτευσης που μπορεί να συνδεθεί με την αντίδραση του κόσμου. «Στις επόμενες εκλογές αναμένεται για άλλη μια φορά ξεκάθαρη νίκη του CTP και μετά τις εκλογές στην Τουρκία αναμένεται να αλλάξει κυβέρνηση. Ως εκ τούτου, υπάρχουν ελπίδες ότι η οικονομία θα ανακάμψει».