Από το «Άριστα όλοι» περάσαμε στο «τα κάναμε σαλάτα». Οι δημόσιοι υπάλληλοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, σε αυτούς που πραγματικά αδικήθηκαν καθώς το νέο σύστημα λειτούργησε ως όπλο εναντίον τους, εν ολίγοις άνοιξε τις κερκόπορτες της διαφθοράς για να επικρατήσουν μέσα κομματικά, υποκειμενικά, φιλικά και άλλα κριτήρια. Και σε αυτούς που δεν μπορούν να αποδεχθούν πως δεν είναι «άριστοι»... Δεν είναι λίγοι που βροντοφώναξαν πως πρόκειται για ένα τελείως διάτρητο σύστημα αξιολόγησης αντίθετο με αυτό το οποίο ευαγγελίζονταν εδώ και καιρό πως θα ήταν οι δημιουργοί του, αφού το υποκειμενικό κριτήριο παραμένει ο βασικός πυλώνας αξιολόγησης.
Τι λένε ΠΑΣΥΔΥ και ΑΣΔΥΚ
Παγκύπρια Συντεχνία Δημόσιων Υπαλλήλων και Ανεξάρτητη Συντεχνία Δημόσιων Υπαλλήλων δέχθηκαν εκατοντάδες παράπονα από τους δυσαρεστημένους υπαλλήλους. Ο «Π» επικοινώνησε με τον κύριο Στρατή Ματθαίου, γενικό γραμματέα της ΠΑΣΥΔΥ, ο οποίος ανέφερε πως ήταν εμφανές πως το σύστημα έχει αδυναμίες και ελλείψεις και για τον λόγο αυτό είχε ζητηθεί να εφαρμοστεί πιλοτικά για έναν χρόνο, το οποίο το Υπουργείο Οικονομικών απέρριψε κατηγορηματικά. Ο κ. Ματθαίου έδωσε το παράδειγμα υπαλλήλου που απουσίαζε για έντεκα συναπτούς μήνες από τον χώρο εργασίας της, δικαιολογημένα. Η ίδια βρίσκεται σε επίπεδο που διεκδικεί προαγωγή όμως δεν υπάρχει τρόπος να αξιολογηθεί καθώς απουσίαζε, με τον ίδιο να διερωτάται πώς θα αξιολογηθεί η συγκεκριμένη υπάλληλος. Το σύστημα χρήζει πολλών διορθώσεων και αυτό είναι ένα σημείο το οποίο και οι δύο συντεχνίες συμφωνούν.
Κορωνίδα των προβλημάτων το γεγονός πως οι αξιολογητές και αξιολογούμενοι δεν εκπαιδεύτηκαν επαρκώς ώστε οι μεν να τηρήσουν τα της διαδικασίας αξιολόγησης και οι δε να αποδεχθούν το νέο σύστημα. «Σε ημερίδα που πραγματοποίησε η συντεχνία με θέμα την αξιολόγηση υπήρχαν απορίες ακόμα και από γενικούς διευθυντές, γεγονός που φανερώνει ότι δεν κατανόησαν τον τρόπο που λειτουργεί η συγκεκριμένη αξιολόγηση. Όλη τη χρονιά δεν επικοινώνησαν με τους υφισταμένους τους για να τους δώσουν υλικό για βελτίωση. Αυτά είναι τα δύο κυριότερα προβλήματα. Δεν υπήρξε επαρκής εκπαίδευση και για τα δύο μέρη και δεν υπέδειξαν στους εκπαιδευόμενους τι θα έπρεπε να έχουν αλλάξει για να γίνουν καλύτεροι». Ο κ. Ματθαίου αναφέρθηκε και σε καταγγελίες μελών για απειλές από προϊσταμένους πως αν προχωρήσουν σε ένσταση η βαθμολογία τους θα χειροτερέψει. Σκοπός της νέας αξιολόγησης ήταν η βελτίωση των εργαζομένων όχι η τιμωρία τους, τόνισε ο γ.γ. της ΠΑΣΥΔΥ.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η ΑΣΔΥΚ. Ο κ. Γιώργος Χωραττάς, πρόεδρος της ΑΣΔΥΚ, ανέφερε ότι ήταν αναμενόμενο να δημιουργηθούν προβλήματα με την εφαρμογή του νέου συστήματος καθώς δεν έγιναν οι απαραίτητες εκπαιδεύσεις στους αξιολογητές με αποτέλεσμα να μην ακολουθήσουν όλες τις διαδικασίες. Και η ΑΣΔΥΚ ζήτησε αναβολή της εφαρμογής της νέας φόρμουλας αξιολόγησης, η οποία όμως απορρίφθηκε. «Η ανομοιογένεια στη βαθμολογία, το γεγονός ότι μπήκε ‘ταβάνι’, οι βαθμοί 7-8, ενώ άλλες υπηρεσίες έδωσαν απλόχερα 9-10, τέτοια περιστατικά μολύνουν όλη τη διαδικασία. Καταλαβαίνω, να μπει δύσκολα το 9 και το 10 αλλά με το ταβάνι δημιουργείται ισοπέδωση γύρω από τον αριθμό 7 ή 8, ενώ κάποιοι θα υπερτερούν. Αν δεν υπάρχει ενιαίο μέτρο σύγκρισης τότε δημιουργούνται ανισότητες και αδικίες». Ο κ. Χωραττάς επεσήμανε πως επειδή δέχονται σωρεία παραπόνων έχουν αποστείλει στα μέλη τους με ηλεκτρονικό μήνυμα οδηγίες για να στείλουν μόνοι τους ένσταση χωρίς δικηγόρο καθώς η ένσταση κοστίζει περίπου 250 ευρώ. «Το αν το σύστημα πέτυχε ή όχι θα το δούμε στον αριθμό των ενστάσεων».
Στον δικηγόρο
Οι δυσαρεστημένοι των αξιολογήσεων προσέφυγαν ήδη σε δικηγόρους που ασχολούνται με τα εργασιακά θέματα. Βάσει Νόμου, το μόνο που μπορεί να κάνει ο δημόσιος υπάλληλος που δεν αποδέχεται την αξιολόγηση που έλαβε είναι να κάνει ένσταση επί της αξιολογήσεως. Ο δικηγόρος μας επεσήμανε πως άκρως σημαντικό είναι η ένσταση να είναι αιτιολογημένη, ώστε τα όσα έθεσε μέσω αυτής ο ενιστάμενος να μπορεί να τα θέσει εν συνεχεία στο Δικαστήριο, το οποίο θα εξετάσει την εγκυρότητα της αξιολόγησης. Ο «Π» επικοινώνησε με τον δικηγόρο Δημοσθένη Στεφανίδη, ο οποίος τόνισε πως ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στο παλαιό σύστημα, το οποίο σίγουρα έχρηζε ριζικής αναθεώρησης, και στο νέο είναι πως η ισοπέδωση η οποία παρατηρείτο στο παλαιό ήταν στην πράξη και όχι λόγω της φύσης ή των όρων και προϋποθέσεών του όπως στην προκειμένη.
Σύμφωνα με τον κ. Στεφανίδη, υπάρχει ένα πλέγμα διατάξεων που δημιουργούν και στοιχειοθετούν πρόσφορο έδαφος αντισυνταγματικότητας, συνεπώς όχι μόνο απαγκίστρωση δεν έγινε από το προηγούμενο σύστημα αξιολόγησης αλλά τέθηκε σε εφαρμογή και καθελκύστηκε ένα σύστημα αξιολόγησης που βρίθει εξόφθαλμων και λαθών τα οποία κραυγαλέα θα αναδειχθούν στην πράξη. «Η αβελτηρία αυτή άμεσα εμπότισε και εισχώρησε στη μετουσίωση του νέου συστήματος, καθιστώντας το ευεπίφορο σε πλήρες υποκειμενικό παρακράτος αυθαιρεσιών, κατάχρησης ή υπέρβασης εξουσίας, διαφθοράς και ασυδοσίας, με φυγόκεντρη εμφάνιση καθορισμού πολιτικών ανώτατου ορίου ή υποπλαισίων αξιολόγησης», είπε. Ο κ. Στεφανίδης έδωσε μάλιστα το παράδειγμα ηλεκτρονικού μηνύματος προς όλο το προσωπικό της συγκεκριμένης υπηρεσίας το οποίο έγραφε: «Αγαπητοί συνάδελφοι, με οδηγίες του γενικού διευθυντή, η αξιολόγηση σε ό,τι αφορά το ιεραρχικό επίπεδο 2 θα γίνεται συγκριτικά και η βαθμολογία θα κυμαίνεται από το 5 μέχρι το 8».
Έβαλαν ουσιαστικά πλαίσιο στην αξιολόγηση ενώ ο Κανονισμός προνοεί από 1 μέχρι 10, υπάρχουν παράπονα για αξιολόγηση ανάλογα με την ηλικία, με μειωμένη αξιολόγηση σε νεότερους υπαλλήλους ή ακόμα και ποσοστώσεων, φαινόμενα που καταστρατηγούν τον εγγενή σκοπό των ετήσιων εκθέσεων που είναι εξατομικευμένη, γνήσια, με ενιαίο μέτρο κρίσης, δίκαιη, και αυτό συνιστά τη διάπραξη ποινικού παραπτώματος ακόμα και σε αυτόν που δέχεται να το κάνει, επεσήμανε ο κ. Στεφανίδης.
Στην ερώτηση εάν ισχύει ότι κάποιες αξιολογήσεις γίνονται με μολύβι για να μπορούν να υπάρξουν αλλαγές, ο κ. Στεφανίδης ανέφερε πως, όπως πληροφορήθηκε, αξιολογήσεις γίνονται με μολύβι για να αλλάξουν μετά από τον «κυρίαρχο» αξιολογητή στον οποίο «εκχωρείται» η δυνατότητα αυτή από τους άλλους αξιολογητές. Έχουν στείλει αξιολογήσεις και τους τις έχουν επιστρέψει για να τις κάνουν μειωμένες, στα πλαίσια πολιτικής, απειλώντας τους, μάλιστα, ότι αν δεν το πράξουν θα υποστούν τη συνέπεια της μείωσης και της δικής τους αξιολόγησης, στερώντας τους τη διακριτική ευχέρεια της απόφασης, γεγονός το οποίο συνιστά πειθαρχικό αδίκημα, τόσο από τον δημόσιο υπάλληλο που το ζητά όσο και από αυτόν που υποκύπτει στον εκβιασμό, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στεφανίδης: «Έχω πληροφορηθεί ότι επί σκοπού αξιολογούνται μειωμένα νεότεροι υπάλληλοι για να ευνοηθούν παλαιότεροι και μάλιστα κατά σειρά ηλικίας για σκοπούς προαγωγής ώστε να εξυπηρετηθούν οι παλαιότεροι υπάλληλοι». Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες που εξασφάλισε ο «Π», η θέση της ΕΔΥ είναι πως ο νέος αυτός θεσμός πρέπει να δοκιμαστεί προτού βγουν οποιαδήποτε συμπεράσματα, άλλωστε είναι μια μεγάλη αλλαγή, ωστόσο ο ρόλος της υπηρεσίας είναι να παρακολουθήσει την πορεία του θεσμού και να προβεί σε εισηγήσεις.
