Εισηγήσεις ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη και της υπουργού Γεωργίας, Μαρίας Παναγιώτου, κατέθεσε ο Ανδρέας Θρασυβούλου, ΜΒΑ MSc MEng BSc HND.
Όπως αναφέρει σε επιστολή που απέστειλε, με δεδομένη την αυξανόμενη πρόκληση της λειψυδρίας και των χαμηλών βροχοπτώσεων στην Κύπρο, «είναι κρίσιμο να εξετάσουμε αποτελεσματικές λύσεις για τη βελτίωση της υδροδότησης και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας του νησιού μας».
Σημειώνει ότι οι ακόλουθες δύο μέθοδοι, η σπορά νεφών και η ενίσχυση της τοπικής βλάστησης μέσω αναδάσωσης, μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της βροχόπτωσης και στη μακροπρόθεσμη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
1. Σπορά Νεφών (Cloud Seeding)
Όπως σημειώνει, η σπορά νεφών αποτελεί μια επιστημονικά αποδεδειγμένη μέθοδο ενίσχυσης των βροχοπτώσεων μέσω της απελευθέρωσης μικροσκοπικών σωματιδίων (συνήθως ιωδιούχου αργύρου ή αλατιού) στα σύννεφα, τα οποία λειτουργούν ως πυρήνες συμπύκνωσης για την αύξηση του σχηματισμού σταγόνων βροχής.
Επισημαίνει ότι η τεχνική αυτή έχει εφαρμοστεί επιτυχώς σε χώρες με παρόμοιο κλίμα, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, όπου έχει καταγραφεί αύξηση των βροχοπτώσεων κατά 10-30%.
Στην Ελλάδα, η Πολεμική Αεροπορία έχει διεξάγει προγράμματα σποράς νεφών με θετικά αποτελέσματα.
«Η Κύπρος έχει πραγματοποιήσει σχετικές δοκιμές στο παρελθόν, αλλά η εφαρμογή της τεχνικής απαιτεί πιο οργανωμένη προσέγγιση, με τη συνεργασία διεθνών επιστημονικών φορέων και τη χρήση κατάλληλων αεροσκαφών. Προτείνεται η έναρξη ενός πιλοτικού προγράμματος σε συνεργασία με ειδικούς στον τομέα, για την αξιολόγηση των δυνατοτήτων εφαρμογής και των σχετικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων», προσθέτει.
Επιπλέον, αναφέρει ότι η σπορά νεφών πρέπει να πραγματοποιείται υπό συγκεκριμένες μετεωρολογικές συνθήκες για να είναι αποτελεσματική. «Η δημιουργία ενός συστήματος παρακολούθησης των καιρικών συνθηκών και η ανάπτυξη κατάλληλων στρατηγικών θα ενίσχυε τη διαδικασία, διασφαλίζοντας τα βέλτιστα αποτελέσματα», τονίζει.
2. Ενίσχυση της Τοπικής Βλάστησης μέσω Αναδάσωσης
Παράλληλα, επισημαίνει ότι η βλάστηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον κύκλο του νερού, καθώς βοηθά στη συγκράτηση της υγρασίας στο έδαφος, μειώνει τη διάβρωση και αυξάνει την εξάτμιση, συμβάλλοντας στη δημιουργία τοπικού μικροκλίματος που ευνοεί τις βροχοπτώσεις.
Προτείνεται η υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος αναδάσωσης σε ημιορεινές και παράκτιες περιοχές, καθώς και στις λεκάνες απορροής των φραγμάτων.
«Η φύτευση γηγενών και ανθεκτικών στην ξηρασία δέντρων, όπως πεύκα, κυπαρίσσια, χαρουπιές, ακακίες και ευκάλυπτοι, μπορεί να βελτιώσει τη συνολική υγρασία του εδάφους και να ενισχύσει τη φυσική ανακύκλωση του νερού», εκτιμά.
Σημαντικό είναι επίσης, σύμφωνα με τον κ. Θρασυβούλου, να ενισχυθούν τα υγροτοπικά οικοσυστήματα και οι τεχνητές λίμνες, καθώς οι περιοχές αυτές βοηθούν στην εξάτμιση και στην ανατροφοδότηση της ατμόσφαιρας με υδρατμούς.
Επιπλέον, προτείνεται η ενίσχυση της αγροτικής βιοποικιλότητας μέσω της προώθησης γεωργικών πρακτικών που ευνοούν την αναγέννηση του εδάφους, καθώς και η προστασία των δασών από την παράνομη υλοτομία και τις πυρκαγιές, οι οποίες αποτελούν σημαντική απειλή για το φυσικό περιβάλλον του νησιού.
«Η Κύπρος μπορεί να ωφεληθεί σημαντικά από τη συνδυαστική εφαρμογή της σποράς νεφών και της αναδάσωσης ως στρατηγική για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Η επένδυση σε τέτοιες καινοτόμες πρακτικές όχι μόνο θα συμβάλει στη βελτίωση των βροχοπτώσεων αλλά θα προσφέρει και μακροπρόθεσμα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη», υπογραμμίζει.
«Η υιοθέτηση μιας συνολικής στρατηγικής που θα συνδυάζει τις μετεωρολογικές παρεμβάσεις με τις περιβαλλοντικές πολιτικές θα εξασφαλίσει βιώσιμα αποτελέσματα. Προτείνεται η άμεση διερεύνηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης μέσω ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων, καθώς και η συνεργασία με εξειδικευμένους φορείς για την υλοποίηση αυτών των προτάσεων. Επιπλέον, είναι αναγκαία η διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτικής για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με στόχο τη μακροπρόθεσμη προστασία του υδρολογικού ισοζυγίου και την ενίσχυση της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας της χώρας», καταλήγει.
