Για σύγκρουση συμφέροντος και για διαφθορά καταγγέλθηκαν στην Αρχή Κατά της Διαφθοράς ο τέως Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, και οι τρεις δικηγόροι του, Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Χρήστος Κληρίδης και Πάμπος Ιωαννίδης. Η καταγγελία τέθηκε κάτω από το μικροσκόπιο των λειτουργών της Αρχής Κατά της Διαφθοράς, αξιολογήθηκε και απορρίφθηκε, διότι τα στοιχεία που περιλάμβανε δεν τεκμηρίωναν τα κατ' ισχυρισμόν αδικήματα. Και επειδή η καταγγελία υποβλήθηκε ανώνυμα, οι λειτουργοί της Αρχής Κατά της Διαφθοράς δεν ήταν σε θέση να επικοινωνήσουν με το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που προέβησαν στην καταγγελία με σκοπό να τους καλέσουν να προσκομίσουν, εάν διαθέτουν, πρόσθετα στοιχεία που να αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους.
Η καταγγελία υποβλήθηκε στην Αρχή Κατά της Διαφθοράς μετά την απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου να παύσει τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη από τη θέση του Γενικού Ελεγκτή λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς. Προς ενίσχυση των ισχυρισμών που διατυπώνονται εναντίον του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και των δικηγόρων του, η καταγγελία παραπέμπει στην αίτηση που κατέθεσε ενώπιον του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, για την παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, όπου γίνεται αναφορά σε σύγκρουση συμφέροντος λόγω δωρεάν νομικών υπηρεσιών. Ωστόσο, οι δικαστές του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου απέφυγαν να τοποθετηθούν επί της συγκεκριμένης καταγγελίας στην απόφασή τους, ενώ οι λειτουργοί της Αρχής Κατά της Διαφθοράς δεν εντόπισαν οτιδήποτε το μεμπτό.
Η ανακοίνωση που πέρασε απαρατήρητη
Ειδικότερα, η υπόθεση περιήλθε εις γνώσιν του «Π» με αφορμή ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της Αρχής Κατά της Διαφθοράς που είναι αναρτημένη απο τις 11/04/2025. Η Αρχή εκδίδει, κατά διαστήματα, ανακοινώσεις για το αποτέλεσμα των ανώνυμων καταγγελιών που διερευνά με σκοπό να ενημερώνονται οι καταγγέλλοντες εφόσον δεν γνωρίζει τα στοιχεία τους για να τους ενημερώσει με άλλον τρόπο.
Στην επίμαχη ανακοίνωση αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: Η Αρχή Κατά της Διαφθοράς προβαίνει στην παρούσα ανακοίνωση με σκοπό να ενημερωθούν τα πρόσωπα που υπέβαλαν την ανώνυμη καταγγελία, ως αυτή αναφέρεται κατωτέρω, για την έκβασή της. Υποβλήθηκε στην Αρχή ανώνυμη καταγγελία, στην οποία εγείρονται θέματα τα οποία αφορούν, κυρίως, σε σύγκρουση συμφέροντος και κατ’ επέκταση πράξεις διαφθοράς αναφορικά με αξιωματούχους της Κυπριακής Δημοκρατίας και δικηγόρους, οι οποίοι παρείχαν στους αξιωματούχους δωρεάν υπηρεσίες. Τονίζεται ότι η Αρχή έχει αρμοδιότητα να διερευνά και να αξιολογεί καταγγελίες οι οποίες σχετίζονται με πράξεις διαφθοράς. Όσον αφορά τις ανώνυμες καταγγελίες, όπως η παρούσα, προνοείται ότι σε περίπτωση εξέτασης, αξιολόγησης και διερεύνησης ανώνυμης καταγγελίας και/ή πληροφορίας, η Αρχή βασίζεται στα ενώπιόν της στοιχεία. Νοείται ότι, στην περίπτωση όπου η Αρχή κρίνει ότι τα ενώπιόν της στοιχεία είναι ανεπαρκή, δύναται να προβεί σε περαιτέρω έρευνα για εξεύρεση επιπρόσθετων στοιχείων ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο η ανώνυμη καταγγελία και/ή πληροφορία δύναται να διερευνηθεί αποτελεσματικά εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της. Από την προκαταρκτική εξέταση που διεξήγαγε η Αρχή, η εν λόγω καταγγελία διαπιστώθηκε ότι είναι γενική και αόριστη και δεν έχουν προσκομιστεί επαρκή στοιχεία που να στοιχειοθετούν ενδεχόμενο ποινικό αδίκημα για πράξεις διαφθοράς, σύμφωνα με τον νόμο. Κατά συνέπεια, η διαδικασία περαιτέρω διερεύνησης της καταγγελίας τερματίζεται.
Οι δωρεάν νομικές υπηρεσίες
Τον Μάρτιο του 2022 ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, γνωμάτευσε ότι ο ορθός τίτλος της θέσης είναι «βοηθός Γενικός Ελεγκτής» αντί «βοηθός Γενικού Ελεγκτή». Στη βάση αυτής της γνωμάτευσης, τον Απρίλιο του 2022, το ΥΠΟΙΚ εξέδωσε εγκύκλιο καλώντας όλες τις υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα να συμμορφωθούν με τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για σκοπούς ορθής και ομοιόμορφης διατύπωσης κατά τη χρήση του τίτλου του εν λόγω αξιωματούχου στα επίσημα έγγραφα. Τον Ιούνιο του 2022, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο προκειμένου να ακυρώσει την εγκύκλιο του ΥΠΟΙΚ θεωρώντας ότι η χρήση του όρου «βοηθός Γενικός Ελεγκτής» αντί «βοηθός Γενικού Ελεγκτή» θέτει υπό αμφισβήτηση τις εξουσίες του. Ο κ. Μιχαηλίδης ανακοίνωσε ότι θα καλύψει ο ίδιος τα δικηγορικά έξοδα της προσφυγής. Πλην, όμως, οι συνήγοροι υπεράσπισής του, Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Χρήστος Κληρίδης και Πάμπος Ιωαννίδης, θεώρησαν ότι δεν ήταν ορθό και πρέπον να χρεώσουν προσωπικά τον Γενικό Ελεγκτή για ένα τέτοιο θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος. Πληροφοριακά αναφέρουμε ότι το δικαστήριο απέρριψε τη θέση του κ. Μιχαηλίδη.
Να σημειωθεί ότι οι τρεις δικηγόροι βρέθηκαν παρά το πλευρό του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ενώπιον του οποίου εξετάστηκε η αίτηση για την παύση του.
Πώς προκύπτει η κατ' ισχυρισμόν σύγκρουση συμφέροντος; Το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που προέβησαν στην ανώνυμη καταγγελία ενώπιον της Αρχής Κατά της Διαφθοράς υποστήριξαν ότι οι τρεις δικηγόροι του κ. Μιχαηλίδη, που πρόσφεραν δωρεάν τις νομικές τους υπηρεσίες, εμφανίζονται ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ) για λογαριασμό πελατών τους, ενώ στην ΚΕΑΑ συμμετέχει ως παρατηρητής η Ελεγκτική Υπηρεσία. Η ΚΕΑΑ αποτελεί το τελικό συλλογικό όργανο χειρισμού αλλαγών και απαιτήσεων για δημόσιες συμβάσεις που βρίσκονται στο στάδιο εκτέλεσής τους τόσο του δημόσιου όσο και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Στην καταγγελία, όμως, δεν γίνεται αναφορά σε καμία απόφαση της ΚΕΑΑ που διαμορφώθηκε μετά από παρέμβαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας με σκοπό να εξυπηρετήσει πελάτες των τριών δικηγόρων του Οδυσσέα Μιχαηλίδη για να τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός περί σύγκρουσης συμφέροντος και, κατ' επέκταση, το αδίκημα της διαφθοράς. Και σίγουρα δεν αναμένει κανείς από την Αρχή Κατά της Διαφθοράς να μελετήσει τις αποφάσεις που έλαβε η ΚΕΑΑ τα τελευταία 10 χρόνια (2004-2024) που διετέλεσε Γενικός Ελεγκτής ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης στο ενδεχόμενο να εντοπίσει περίπτωση σύγκρουσης συμφέροντος.
Έκκληση Αρχής για τις ανώνυμες καταγγελίες
Με αφορμή και την παραπάνω υπόθεση, η Αρχή Κατά της Διαφθοράς εξέδωσε στις 28/04/2025 ανακοίνωση με την οποίαν καλεί τους πολίτες που προτίθενται να υποβάλουν ανώνυμες καταγγελίες ενώπιόν της να τις συνοδεύουν με επαρκή στοιχεία για να μην απορρίπτονται. Ειδικότερα, στην ανακοίνωσή της αναφέρει τα εξής:
1 Η Αρχή Κατά της Διαφθοράς δέχεται καταγγελίες ανώνυμα, τις οποίες οφείλει να εξετάζει ακολουθώντας την ίδια διαδικασία που προνοείται για επώνυμες καταγγελίες. Η κοινωνία φαίνεται ότι έχει εγκρίνει αυτή τη μέθοδο καθώς το ποσοστό των ανώνυμων καταγγελιών ανέρχεται, σήμερα, σε 25%.
2 Η Αρχή έχει διαβεβαιώσει επανειλημμένως ότι όλες οι ανώνυμες καταγγελίες θα εξετάζονται με τη δέουσα επιμέλεια, το δε αποτέλεσμά τους θα αναρτάται στην ιστοσελίδα της Αρχής με τέτοιον τρόπο που να περιγράφεται σαφώς η καταγγελία, ούτως ώστε το πρόσωπο που την είχε υποβάλει να κατανοεί ότι πρόκειται για τη δική του καταγγελία, αλλά τηρουμένης, αυστηρώς, της νομοθεσίας για προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
3 Εκείνο που έχει διαπιστωθεί και αποτελεί τον λόγο για την έκδοση της παρούσας ανακοίνωσης είναι το μεγάλο ποσοστό των ανώνυμων καταγγελιών που απορρίπτονται. Ο λόγος για την απόρριψη τόσο μεγάλου αριθμού ανώνυμων καταγγελιών είναι επειδή με την υποβολή της καταγγελίας δεν υποβάλλονται επαρκή στοιχεία τα οποία να υποβοηθήσουν την Αρχή να προχωρήσει σε ενδελεχή έρευνα. Η δε ανωνυμία δεν επιτρέπει στην Αρχή να αποταθεί στον καταγγέλλοντα για περισυλλογή περαιτέρω στοιχείων.
4 Για τους πιο πάνω λόγους, η Αρχή παρακαλεί όσους σκοπεύουν να υποβάλουν ανώνυμη καταγγελία όπως, ταυτόχρονα με την υποβολή της, παραθέτουν όλες τις αναγκαίες πληροφορίες και επισυνάπτουν όλα τα στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους, ούτως ώστε να καθίσταται εφικτή η καλύτερη δυνατή διερεύνηση της καταγγελίας τους. Σε αντίθετη περίπτωση, η Αρχή δεν θα έχει άλλη διέξοδο από τον τερματισμό της διερεύνησης της καταγγελίας λόγω γενικότητας και αοριστίας.
