Τις τελευταίες ημέρες, η Κύπρος βίωσε μία από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές και μάλιστα με τον χειρότερο τρόπο, μετρώντας ανθρώπινες απώλειες στην ορεινή Λεμεσό: δύο άνθρωποι εντοπίστηκαν νεκροί σε καμένο όχημα, δεκάδες τραυματίστηκαν, 125 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης παραδόθηκαν στις φλόγες, ενώ εκτεταμένες ζημιές σημειώθηκαν και σε περιουσίες. Δεκαπέντε κοινότητες μετρούν τις πληγές τους. Απέραντος ο πόνος σε όσους έζησαν τον εφιάλτη της πύρινης λαίλαπας.
Η κοινή γνώμη στρέφει τα πυρά της προς την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, η οποία διαβεβαίωνε στις 3/7/2025 διά του κυβερνητικού εκπροσώπου, Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, για την επιχειρησιακή ετοιμότητα των κρατικών υπηρεσιών. Κρίνοντας πλέον εκ του αποτελέσματος, διαπιστώνει κανείς ότι οι κυβερνητικές διαβεβαιώσεις περί «πλήρους ετοιμότητας» και «ενισχυμένων δυνάμεων» αποδείχθηκαν κενές περιεχομένου. Τα όσα άφησε πίσω της η πύρινη λαίλαπα συνθέτουν μια τραγωδία που δεν μπορεί να αποδοθεί απλώς «στις υψηλές θερμοκρασίες» ή στους «ισχυρούς ανέμους» και στην «ξηρασία». Η έλλειψη συντονισμού και η ολιγωρία που επιδείχθηκε, εγείρουν εύλογα ερωτήματα και αφήνουν την κυβέρνηση ηθικά και πολιτικά εκτεθειμένη απέναντι στους πολίτες, οι οποίοι βίωσαν και θρηνούν σήμερα τις συνέπειες μιας νέας κρατικής αποτυχίας που κόστισε ανθρώπινες ζωές.
Στη Βουλή τέσσερις υπουργοί
Η κοινωνική κατακραυγή προσλαμβάνει διαστάσεις. Οι συγγενείς των θυμάτων, οι κάτοικοι των επηρεαζόμενων κοινοτήτων, αλλά και η ευρύτερη κοινωνία απαιτούν καταλογισμό ευθυνών, καθώς το κράτος για ακόμη μια φορά απέδειξε την ανεπάρκειά του την κρίσιμη ώρα.
Την Τρίτη, 5/8/2025, θα συνεδριάσουν εκτάκτως τρεις επιτροπές της Βουλής με αντικείμενο συζήτησης το πώς φτάσαμε σε μια άλλη φονική πυρκαγιά. Αν κρίνουμε από τις τοποθετήσεις των δυο μεγάλων κομμάτων, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, θεωρείται βέβαιο ότι θα καταλογιστούν πολιτικές ευθύνες και θα ζητηθούν οι παραιτήσεις υπουργών που προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συνεδρίαση. Πρόκειται για τον υπουργό Δικαιοσύνης Μάριο Χαρτσιώτη, την υπουργό Γεωργίας Μαρία Παναγιώτου, τον υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου και τον υπουργό Άμυνας Βασίλη Πάλμα.
Ο ΔΗΣΥ αποκάλυψε τις προθέσεις του με την προχθεσινή ανακοίνωσή του: «(…) Λέχθηκε ότι οι οδηγίες ήταν να σωθούν ζωές. Με δύο νεκρούς και δεκάδες τραυματίες, προφανώς απέτυχαν, ενώ παράλληλα άφησαν εκτεθειμένα τα δάση και περιουσίες στην πύρινη λαίλαπα. Οι αιτίες της εγκληματικής αποτυχίας πρέπει να διερευνηθούν αμέσως. Το μέγεθος της καταστροφής είναι ανάλογο των ευθυνών. Να αναζητηθούν, να αποδοθούν και να αναληφθούν οι πολιτικές ευθύνες όσο ψηλά κι αν βρίσκονται. Δεν θα ανεχθούμε οι υπεύθυνοι να κρυφτούν πίσω από τους υφιστάμενούς τους».
Τις προθέσεις του αποκάλυψε και το ΑΚΕΛ. Στη χθεσινή ανακοίνωσή του αναφέρει επί λέξει: «Πριν την καταστροφή, η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη με μεγαλόστομες δηλώσεις διαβεβαίωνε τους πάντες ότι η Κύπρος είναι όσο ποτέ άλλοτε προετοιμασμένη για τις πυρκαγιές. Μετά την καταστροφή επιχειρεί να μετακυλίσει τις βαριές ευθύνες της σε άλλους. Η κοινωνία απαιτεί έμπρακτη ανάληψη ευθύνης αρχίζοντας από τις παραιτήσεις των αρμόδιων υπουργών. Ο κ. Χριστοδουλίδης σκοπεύει να αναλάβει τις ευθύνες της κυβέρνησης ή θα τις αποφύγει αποδεικνύοντας και πάλι ότι, εκτός από έλλειψη ικανότητας υπάρχει και παντελής έλλειψη ευθιξίας;»
Οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών
Ο επικεφαλής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, αρχιπύραρχος Νίκος Λογγίνος, αναφέρθηκε σε πιθανή κακόβουλη ενέργεια ως αιτία της φονικής πυρκαγιάς. Το δε Τμήμα Δασών ενημέρωσε την Αστυνομία για «οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών που έχουν ως στόχο την πρόκληση εκτεταμένων πυρκαγιών σε δασικές περιοχές της Κύπρου» έπειτα από καταγγελίες και παρατηρήσεις ύποπτης κινητικότητας στο Δάσος του Τροόδους και συγκεκριμένα στις κοινότητες Πλατρών, Μονιάτη και Προδρόμου. Τις σχετικές πληροφορίες δημοσίευσε ο «Φιλελεύθερος» επικαλούμενος κυβερνητικές πηγές.
Ο τηλεοπτικός σταθμός Alpha πρόβαλε βίντεο που απεικονίζει έναν αλλοδαπό, όπως είπε, ο οποίος έφερε σακίδιο στην πλάτη και περιπλανιόταν, το περασμένο Σάββατο, σε δασώδη περιοχή στην Αγία Παρασκευή, κάνοντας λόγο για ύποπτες κινήσεις που κινητοποίησαν πολίτες. Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του σταθμού στη Λεμεσό, οι πολίτες του φώναξαν και στη συνέχεια τον καταδίωξαν. Ειδοποίησαν, επίσης, την Αστυνομία. Μέχρι σήμερα δεν εντοπίστηκε το εν λόγω πρόσωπο. Η είδηση περί «αλλοδαπού εμπρηστή που αναζητείται» προκάλεσε, αναπόφευκτα, φαινόμενα ρατσισμού και μισαλλοδοξίας. Η Αστυνομία διερευνά το βάσιμο των καταγγελιών.
Σχέδιο αποποίησης ευθυνών;
Οι πληροφορίες για ενδεχόμενη δράση εμπρηστών προέρχονται από δυο κρατικές υπηρεσίες που θα πρέπει να ελεγχθούν για τον βαθμό ανταπόκρισής τους στη φονική πυρκαγιά της ορεινής Λεμεσού και συγκεκριμένα, από την Πυροσβεστική και το Τμήμα Δασών. Μια μεγάλη μερίδα πολιτών, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις αναρτήσεις και τα σχόλια στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, αντιμετωπίζει με δυσπιστία αυτές τις πληροφορίες και τις αποδίδει σε προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης και υποβάθμισης ή και αποποίησης των ευθυνών που φέρουν οι εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες για τη φονική καταστροφική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό.
Οι αποζημιώσεις
Η κυβέρνηση επιχειρεί να διαχειριστεί την κρίση με εξαγγελίες για οικονομική ενίσχυση των πυρόπληκτων. Προς αυτή την κατεύθυνση θα συνεδριάσει μεθαύριο Τετάρτη το Υπουργικό Συμβούλιο ενώπιον του οποίου θα κατατεθούν προς έγκριση τα πρώτα σχέδια αποζημιώσεων. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν κοινωνικοί και πολιτικοί παρατηρητές, καμία αποζημίωση δεν μπορεί να καλύψει ή να συγκαλύψει τις ευθύνες για τη φονική πυρκαγιά.
Παραιτήσεις και ανασχηματισμός
Ένας ικανός επικοινωνιολόγος με πολιτικά αντανακλαστικά θα συμβούλευε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να προχωρήσει, αυτή την περίοδο, σε ανασχηματισμό του Υπουργικού Συμβουλίου. Με στόχο:
1.Να αντικαταστήσει τους υπουργούς που φέρουν πολιτικές ευθύνες για τη φονική πυρκαγιά που, ούτως ή άλλως, είναι οι λιγότεροι δημοφιλείς και παραγωγικοί. Υποχρεώνοντάς τους σε παραίτηση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα καταφέρει να εκτονώσει τη λαϊκή αντίδραση που απαιτεί παραιτήσεις για τον θάνατο του ηλικιωμένου ζεύγους.
2. Να ενισχύσει την κυβέρνησή του με νέα πρόσωπα — εφόσον τα βρει — που θα μπορέσουν να ανατρέψουν την αρνητική εικόνα της διακυβέρνησής του, για να μπορεί ο κ. Χριστοδουλίδης να ελπίζει σε επανεκλογή.
Στην Κύπρο κατόπιν εορτής
H κυβέρνηση παραμένει άκρως εκτεθειμένη από την απόφαση που έλαβε να στείλει, μήνα Ιούλιο, στην Αυστραλία για να εκπροσωπήσει τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη στις εκδηλώσεις καταδίκης της τουρκικής εισβολής που διοργανώνει η ομογένεια, τον πλέον αρμόδιο για τις πυρκαγιές. Ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Ανδρέας Α. Γρηγορίου, ορίστηκε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 12/4/2023 ως ο υπεύθυνος συντονιστής για την άμεση ενεργοποίηση των κρατικών μηχανισμών για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Ο κ. Γρηγορίου αναμένεται να επιστρέψει σήμερα στην Κύπρο.
