Του ανταποκριτή του «Π» στις Βρυξέλλες
Στην Έκθεση για την Τουρκία, η οποία, βάσει του κλίματος που απορρέει από το Στρασβούργο, αναμένεται να εξασφαλίσει τελικά την απαιτούμενη πλειοψηφία, τονίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η εποικοδομητική δέσμευση της Τουρκίας, σε σχέση με το Κυπριακό, παραμένει καίριας σημασίας για την προώθηση στενότερης συνεργασίας μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας.
Ζητεί επίσης την επειγόντως επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επανένωση της Κύπρου υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ το συντομότερο δυνατόν, από το σημείο στο οποίο είχαν διακοπεί στο Κραν Μοντανά το 2017. Επαναλαμβάνεται επίσης πως η μόνη λύση για το Κυπριακό είναι μια δίκαιη, βιώσιμη και δημοκρατική διευθέτηση, στο συμπεφωνημένο πλαίσιο του ΟΗΕ, στη βάση μιας ΔΔΟ, με ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία, ενιαία ιθαγένεια και πολιτική ισότητα.
Ο Ισπανός ευρωβουλευτής και εισηγητής της Έκθεσης, Νάτσο Σάντσες Άµορ, συμπεριέλαβε επίσης όπως η Τουρκία σεβαστεί το καθεστώς της Πράσινης Γραμμής και την εντολή της UNFICYP, επαναλαμβάνοντας την έκκλησή του για συνεργασία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Τουρκίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και του ΟΗΕ για την αποστρατιωτικοποίηση της Πράσινης Γραμμής και τη βελτίωση της ασφάλειας στη νήσο.
Σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας
Στην Έκθεση, τονίζεται πως η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναβεβαιώνει ότι η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας παραμένει παγωμένη, καθώς η Άγκυρα δεν έχει προχωρήσει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση θεμελιωδών δημοκρατικών ελλείψεων. Η μη συμμόρφωση με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και η άρνηση αναγνώρισης όλων των κρατών μελών, ειδικά της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελούν ανυπέρβλητα εμπόδια για την επανεκκίνηση της ενταξιακής διαδικασίας.
Παρά την πολιτική στασιμότητα, η ΕΕ τονίζει τη σημασία διατήρησης διαύλων συνεργασίας με την Τουρκία σε στρατηγικούς τομείς, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η περιφερειακή σταθερότητα, η κλιματική δράση και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η κοινή ανακοίνωση της 29ης Νοεμβρίου 2023 θεωρείται θετική βάση για την αναβάθμιση των σχέσεων, αν και δεν έχει λάβει ακόμα την απαραίτητη πολιτική στήριξη από το Συμβούλιο.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη στήριξη της τουρκικής κοινωνίας των πολιτών και κυρίως των νέων, που παραμένουν προσανατολισμένοι προς τη δημοκρατία και την ευρωπαϊκή προοπτική της εν λόγω χώρας. Καλεί επίσης την Επιτροπή να ενισχύσει την πολιτική και οικονομική στήριξη σε αυτές τις δυνάμεις, που μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά για τη μελλοντική προσέγγιση.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι περαιτέρω αυταρχικές τάσεις από την τουρκική ηγεσία θα έχουν σοβαρές συνέπειες και στη συνεργασία σε εμπορικό και γεωπολιτικό επίπεδο, πλήττοντας την αναγκαία εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών.
Κυπριακές τροπολογίες
Οι Κύπριοι ευρωβουλευτές έχουν καταθέσει σειρά τροπολογιών, όπως αυτές του Λ. Φουρλά και Μ. Χατζηπαντέλα, που καλούν για καταδίκη των προσπαθειών της Τουρκίας να αναβαθμίσει το καθεστώς της αποσχιστικής οντότητας στην κατεχόμενη Κύπρο, μεταξύ άλλων, μέσω του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών. Υπογραμμίζοντας πως τα κράτη θα πρέπει να σεβαστούν την κυριαρχία της Κύπρου, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΣΑΗΕ.
Αφαίρεση καρότου;
Παράλληλα, 36 ευρωβουλευτές, συμπεριλαμβανομένων των δύο ευρωβουλευτών του ΔΗΣΥ, του Κ. Μαυρίδη και του Γ. Γεάδη, συνυπογράφουν τροπολογία για τη διαδικασία προσχώρησης της Τουρκίας, τονίζοντας πως δεν μπορεί να επανεκκινήσει, παρά τις δημοκρατικές και φιλοευρωπαϊκές επιδιώξεις μεγάλου τμήματος της τουρκικής κοινωνίας, καθώς δεν έχει σημειωθεί πρόοδος από την Τουρκία ως προς την εκπλήρωση των απαιτούμενων κριτηρίων αξιολόγησης.
Σημειώνεται πως η διαχρονική προσέγγιση της ΕΕ προς την Τουρκία βασίζεται στη φιλοσοφία «καρότο και μαστίγιο», ο συνδυασμός δηλαδή επιβράβευσης και τιμωρίας, που στην προκειμένη φαίνεται να επιχειρείται η αφαίρεση του καρότου και μία αλλαγή πλεύσης.
Τερματισμός εξαγωγής όπλων
Το όνομα του ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ, Γ. Γεωργίου, εμφανίζεται σε τέσσερις τροπολογίες όπου καλεί τα κράτη μέλη να σταματήσουν όλες τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία λόγω της στρατιωτικοποίησης της εξωτερικής της πολιτικής. Αναφέρεται, επίσης, στην περίπτωση του Σουηδού δημοσιογράφου Γιοακίμ Μεντίν και του Κούρδου Σοϊντάν Ακάι, οι οποίοι είναι κρατούμενοι στην Τουρκία, ζητώντας την αποφυλάκισή τους.
Ισαάκ και Σολωμού
Ο ευρωβουλευτής του ΕΛΑΜ, Γ. Γεάδης, μαζί με άλλους ευρωβουλευτές από την πολιτική ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών κατέθεσαν τροπολογία με την οποία καλείται η Τουρκία να σεβαστεί την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην οποία κρίθηκε ένοχη για τον μη εντοπισμό και δίωξη των υπευθύνων για τις δολοφονίες του Τάσου Ισαάκ και του Σολωμού.
