Νίκη Λαού - Στρασβούργο
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η κλιματική αλλαγή καθιστά τα καλοκαίρια στην Ευρώπη «πιο καυτά, πιο σκληρά και πιο επικίνδυνα», με καταστροφικές πυρκαγιές να απειλούν ανθρώπινες ζωές και ολόκληρες κοινότητες. Για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα, ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κόμβου πυρόσβεσης στην Κύπρο, που θα παρέχει άμεση στήριξη στα κράτη μέλη αλλά και σε γειτονικές χώρες της περιοχής.
Η ίδια αναφέρθηκε στο έργο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ, που κινητοποίησε εκατοντάδες πυροσβέστες και πτητικά μέσα σε όλη την Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι, και εξήρε την αλληλεγγύη που επιδείχθηκε, φέρνοντας ως παράδειγμα τους Έλληνες δασοκομάντος που συνέδραμαν στην Ισπανία. Ο νέος κόμβος, είπε, θα δώσει στην Ένωση τα μέσα να ανταποκρίνεται ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά σε μελλοντικές κρίσεις.
«Στιγμή ανεξαρτησίας» για την Ευρώπη
Η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε την τρέχουσα συγκυρία ως «στιγμή ανεξαρτησίας» για την Ευρώπη. Η Ένωση, σημείωσε, βρίσκεται σε έναν αγώνα για τη δημοκρατία, την ασφάλεια και την ελευθερία της να ορίζει το μέλλον της. Για να ανταπεξέλθει, χρειάζεται ενότητα μεταξύ κρατών μελών, θεσμών και φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων.
Η Ουκρανία στο επίκεντρο
Σημαντικό μέρος της ομιλίας αφορούσε τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η πρόεδρος της Κομισιόν ανακοίνωσε την προετοιμασία ενός 19ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας και πρότεινε ένα Δάνειο Επανόρθωσης, χρηματοδοτούμενο από τα έσοδα παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Παράλληλα, παρουσίασε το νέο Drone Alliance με προκαταβολή 6 δισ. ευρώ και ένα πρόγραμμα «ποιοτικού στρατιωτικού πλεονεκτήματος» για να διατηρηθεί η υπεροχή της Ουκρανίας.
Η ίδια υπογράμμισε ότι το ΝΑΤΟ παραμένει θεμελιώδες, αλλά η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει περισσότερη ευθύνη, με εργαλεία όπως το πρόγραμμα Readiness 2030, τις κοινές προμήθειες μέσω του SAFE και την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας με νέα τεχνολογικά μέσα, όπως ένα «τείχος drones».
Η κρίση στη Γάζα
Η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε «καταστροφικές» τις εικόνες από τη Γάζα και ζήτησε άμεση κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση ομήρων και απρόσκοπτη ανθρωπιστική βοήθεια. Η Κομισιόν, είπε, θα παγώσει τη διμερή στήριξη προς το Ισραήλ, θα προτείνει κυρώσεις σε ακραίους υπουργούς και βίαιους εποίκους, ενώ θα εισηγηθεί και μερική αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ. Παράλληλα, ανακοίνωσε τη δημιουργία ομάδας δωρητών για τη Γάζα με ειδικό εργαλείο ανοικοδόμησης.
Οικονομία, τεχνολογία και πράσινη μετάβαση
Η πρόεδρος συνέδεσε την ανεξαρτησία της Ευρώπης με την οικονομική ισχύ. Υποσχέθηκε μείωση γραφειοκρατίας ύψους 8 δισ. ευρώ ετησίως και ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς έως το 2028. Παράλληλα, παρουσίασε το Scaleup Europe Fund για τη στήριξη νεοφυών επιχειρήσεων υψηλής ανάπτυξης.
Στον τομέα της τεχνολογίας, δεσμεύτηκε για μια ευρωπαϊκή υποδομή τεχνητής νοημοσύνης με νέες «gigafactories», ενώ για την καθαρή ενέργεια ανακοίνωσε ένα Battery Booster 1,8 δισ. ευρώ, έναν κανόνα «made in Europe» στις δημόσιες προμήθειες και ταχύτερη εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας. Τόνισε ότι η Ευρώπη παραμένει σε πορεία για την επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών κατά 55% έως το 2030.
Κοινωνική ατζέντα και καθημερινότητα
Αναγνωρίζοντας τις πιέσεις στο βιοτικό επίπεδο, εξήγγειλε έναν Νόμο για την Ποιότητα της Εργασίας, μια Στρατηγική κατά της Φτώχειας με στόχο την εξάλειψή της έως το 2050, καθώς και στοχευμένα μέτρα για το κόστος ζωής. Παρουσίασε επίσης το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης, χαρακτηρίζοντας την κρίση ακινήτων «κοινωνική κρίση που διαβρώνει τη συνοχή».
Πρόσθεσε μια Πρωτοβουλία για Μικρά Προσιτά Ηλεκτρικά Αυτοκίνητα ώστε η Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική, και νέα μέτρα υπέρ των αγροτών, όπως καμπάνια «Buy European food».
Δημοκρατία και μεταρρυθμίσεις
Η φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε για τους κινδύνους της παραπληροφόρησης και της συρρίκνωσης των ανεξάρτητων ΜΜΕ. Εξήγγειλε την Ασπίδα Δημοκρατίας της Ευρώπης, ένα νέο Κέντρο Ανθεκτικότητας της Δημοκρατίας και ένα Πρόγραμμα Ανθεκτικότητας των ΜΜΕ. Αναφέρθηκε ακόμη σε πιθανές ηλικιακές ρυθμίσεις για τα κοινωνικά δίκτυα, λέγοντας πως «οι γονείς, όχι οι αλγόριθμοι, πρέπει να μεγαλώνουν τα παιδιά μας».
Κλείνοντας, κάλεσε για θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως περισσότερη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στην εξωτερική πολιτική και το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας του Ευρωκοινοβουλίου, ώστε η Ένωση να γίνει «πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική».
