Οι αντιδράσεις και διαφωνίες με πρόνοιες των νομοσχεδίων που αφορούν τη φορολογική μεταρρύθμιση, συνεχίζονται λίγες μέρες πριν τη συνάντηση του Υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού με εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων.
Σε χθεσινές του δηλώσεις στη βουλή ο Έφορος Φορολογίας, Σωτήρης Μαρκίδης επεσήμανε ότι το Τμήμα έκανε «αρκετές εισηγήσεις στον Υπουργό Οικονομικών, πολλές από τις οποίες δέχθηκε και μπήκαν στα νομοσχέδια» και αφορούν την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης, την διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την αύξηση της εισπραξιμότητας του Τμήματος Φορολογίας».
«Πολλές από αυτές τις εισηγήσεις είχαν αντιδράσεις και κάποιες φορές εύλογες αντιδράσεις και καλούμε τους φορείς να αναφέρουν τις ανησυχίες τους και να εισηγηθούν και ασφαλιστικές δικλείδες για να μειωθούν οι υπερεξουσίες και να επιτευχθεί και ο στόχος του νομοσχεδίου», ανέφερε.
Ο κ. Μαρκίδης αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης φορολογικής δικαιοσύνης και πρόσθεσε ότι έχει δημιουργηθεί εσωτερικά ανεξάρτητη επιτροπή ενστάσεων.
Ανησυχίες και προβληματισμοί
Την ίδια ώρα, οι αντιδράσεις και οι προβληματισμοί δεν σταματούν.
Χθες ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), κατέθεσε τις προτάσεις του στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης.
Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%.
Αν και αναγνωρίζουν την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή, τονίζουν, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου.
«Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου», σημειώνει.
Παράλληλα, υποστηρίζει ότι η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου.
Όπως τονίζει ο CIBA, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: Πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές;
Σημειώνεται ακόμη ότι στο πλαίσιο της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN).
«Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις», υπογραμμίζεται.
Την ίδια ώρα, εκφράζει τη θέση ότι τα νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 2025 , «δεν χαρακτηρίζονται ούτε από νομική σαφήνεια ούτε από απλούστευση του φορολογικού πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του φορολογικού πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας.
«Οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας», προσθέτει, « μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας».
Ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα, αναφέρει, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα και ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες και ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ.
Επιπλέον, εισηγείται τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI).
Προβληματισμοί ΟΕΒ
Τις θέσεις της για τις πρόνοιες της μεταρρύθμισης, δημοσιοποίησε στις 10 Σεπτεμβρίου και η ΟΕΒ.
Η ΟΕΒ θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη της ΟΕΒ και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα.
Ωστόσο, τονίζει, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών. (Δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ).
Ο καθορισμός του “λογικού μισθού” από την αρμόδια αρχή είναι προβληματικό σημείο από κάθε άποψη αναφέρει ακόμη, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί «παρέμβαση στην λειτουργία της αγοράς εργασίας, ανάγκη για μελέτες για καθορισμό του μισθού δημιουργώντας αυξημένα έξοδα συμμόρφωσης».
Όσον αφορά τη φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας, υποστηρίζει ότι έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών.
Για τη φορολόγηση φιλοδωρήματος που παραχωρείται χαριστικά κατά την αφυπηρέτηση, ή την πρόωρη αφυπηρέτηση ή τη λήξη ή τον πρόωρο τερματισμό σύμβασης εργοδότησης ή διορισμού σε αξίωμα , εκτιμά ότι «δεν συνάδει με τη φιλοσοφία της συγκεκριμένης πρακτικής και σε κάθε περίπτωση είναι πολύ χαμηλό το όριο απαλλαγής (€20.000)»
Αναφορικά με το χαρτόσημο 0,2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις, το θεωρεί «αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών υπογράφων και της ψηφιοποίησης».
Σημειώνεται επίσης ότι επέκταση φορολόγησης κεφαλαιουχικών κερδών και η μείωση ορίου συμμετοχής σε εταιρείες με ακίνητη περιουσία (από 50% σε 20%) είναι «υπερβολική σε σχέση με διεθνή πρακτική. Η πρόνοια θα προκαλέσει αρνητικές συνέπειες στην οικονομία».
Θετικά και προβληματισμοί ΚΕΒΕ
Τις θέσεις του για την προωθούμενη φορολογική μεταρρύθμιση, κατέγραψε και το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο.
Σε σημείωμα που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του, σημειώνονται τα θετικά αλλά και οι προβληματισμοί του.
Το ΚΕΒΕ με τις θέσεις του στη δημόσια διαβούλευση για τη φορολογική μεταρρύθμιση, τάσσεται υπέρ της πάταξης της φοροδιαφυγής αλλά και ενίσχυσης της φοροεισπρακτικότητας, ως βασικό μέτρο για την διασφάλιση της διαφάνειας και της ισότητας στην αγορά. Παράλληλα, εκφράζει ανησυχία για τον ενδεχόμενο επηρεασμό της ελκυστικότητας του φορολογικού καθεστώτος της Κύπρου, το οποίο αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Θεσμική επιτροπή
Υπενθυμίζεται ότι ο δικηγορικός κόσμος διαβλέπει θεσμική εκτροπή όσον αφορά τη φορολογική μεταρρύθμιση, απειλώντας την Κυπριακή Δημοκρατία με νομικά μέσα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π» ο ΠΔΣ είναι ο μόνος σύνδεσμος που δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα του υπουργείου οικονομικών για διαβούλευση. Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες ενώ κλήθηκε πριν την έναρξη της διαβούλευσης να βοηθήσει στη συγγραφή των σχετικών νομοσχεδίων, δήλωσε αδυναμία στη συγγραφή των νομοθετημάτων.
Αλλαγές στις πρόνοιες
Όπως έγραψε πρόσφατα ο «Π», μετά τις ανησυχίες των συνδέσμων αλλά και πολιτικών κομμάτων για τη δυνατότητα πρόνοιας που αφορά την προσαρμογή των μισθών σε τιμές ελεύθερης αγοράς από τον έφορο Φορολογίας, υπάρχουν δεύτερες σκέψεις για αναστολή της εφαρμογής του και επανακατάθεσής του. Τις πληροφορίες του «Π», επιβεβαίωσε στο πλαίσιο συνέντευξής του στον Φιλελεύθερο ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός.
Αντιδράσεις υπήρξαν και για τις πρόνοιες που αφορούν σφράγιση των υποστατικών επιχειρήσεων μέσω δικαστικού διατάγματος για 48 ώρες λόγω μη έκδοσης τριών τιμολογίων από επιχειρήσεις.
Μετά τις διαβουλεύσεις, αναφέρθηκε στο ρεπορτάζ, φαίνεται να εξετάζεται το μέτρο των τριών γραπτών προειδοποιήσεων προτού υπάρξει δικαστικό διάταγμα. Συγκεκριμένα, μετά την πρώτη γραπτή προειδοποίηση θα δίνεται περίπου περιθώριο 15 ημερών για συμμόρφωση και μετά την παρέλευσή της θα εκδίδεται η δεύτερη. Εάν δεν υπάρξει συμμόρφωση μέσα στις επόμενες 15 μέρες, το θέμα θα οδηγείται δικαστικά με στόχο το κλείσιμο της επιχείρησης.
