Την αποφυγή ανάληψης πολιτικής ευθύνης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη κατά το διάγγελμα της Κυριακής για τη φονική πυρκαγιά στα Κρασοχώρια της Λεμεσού καταγγέλλουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Επισημαίνουν δε ότι αν και ο Πρόεδρος αναγνώρισε ότι υπήρξαν κενά και παραλείψεις επέδειξε ατολμία να λάβει αποφάσεις και να αποδώσει πολιτικές ευθύνες στους αρμόδιους υπουργούς.
«Δεν τόλμησε»
Aργοπορημένη χαρακτήρισε την απολογία του Προέδρου Χριστοδουλίδη ο ΔΗΣΥ, επισημαίνοντας ότι αν και αναγνώρισε λάθη δεν ανέλαβε εκ μέρους της κυβέρνησης την ευθύνη. «Αναγκαστικά», πρόσθεσε, «κράτησε απόσταση από τους υπουργούς του που τα έβλεπαν όλα να έχουν λειτουργήσει άψογα, αλλά δεν τόλμησε να πάρει αποφάσεις». Επανέλαβε τη θέση ότι θα πρέπει να αποδοθούν ευθύνες και να αναληφθούν χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, κρίνοντας επιτακτική την πλήρη διερεύνηση των κενών, λαθών και παραλείψεων από μια ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων.
Ούτε το ΑΚΕΛ δεν έπεισε το διάγγελμα του Προέδρου Χριστοδουλίδη, το οποίο τόνισε ότι επιβεβαιώθηκε πως η κυβέρνηση δεν πρόκειται να αναλάβει την παραμικρή ευθύνη για την ολιγωρία, την έλλειψη οργάνωσης και συντονισμού, και τη διάψευση των δηλώσεων περί ετοιμότητας του κράτους. Το ΑΚΕΛ τόνισε ότι «οι φραστικές παραδοχές και η απολογία του κ. Χριστοδουλίδη θα μείνουν μόνο επικοινωνιακές κινήσεις ενόσω παραμένουν στη θέση τους οι υπουργοί οι οποίοι τις προηγούμενες μέρες, όχι μόνο διαβεβαίωναν ότι όλα δουλεύουν ρολόι αλλά προκαλούσαν και την κοινωνία με τις δηλώσεις τους».
Το διάγγελμα του Προέδρου της Δημοκρατίας σχολίασε και ο επικεφαλής του Κινήματος ΑΛΜΑ, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, με ανάρτηση στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. «Είναι τραγικό», όπως είπε, «αντί για απόδοση ευθυνών σε υπουργούς και παραιτήσεις, ο Πρόεδρος να αποφασίζει να ερευνήσει μόνος του τι πήγε λάθος, χωρίς καμία αίσθηση πολιτικής ευθύνης». Έκανε δε λόγο για ντροπιαστικό επικοινωνιακό show και εργαλειοποίηση του πόνου των πυρόπληκτων κοινοταρχών.
Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών επισημαίνει ότι «η δημόσια απολογία, όσο αναγκαία κι αν είναι, δεν μπορεί και δεν πρέπει να εκληφθεί ως το τέλος του κεφαλαίου της λογοδοσίας για την καταστροφική πυρκαγιά». Πρόσθεσε δε ότι τίθενται αμείλικτα ερωτήματα που απαιτούν συγκεκριμένες απαντήσεις.
Έντονη ήταν και η αντίδραση του Volt, το οποίο έκανε λόγο για επικοινωνιακή διαχείριση και έναν Πρόεδρο που ποζάρει. Τόνισε δε ότι «οι κοινοτάρχες έγιναν σκηνικό στο διάγγελμα» και εργαλειοποιήθηκαν ώστε να κατασκευαστεί η εικόνα ενός Προέδρου που βρίσκεται κοντά στον λαό.
Ανασχηματισμός;
Πάντως, παρά την απροθυμία του Προέδρου να καταλογίσει πολιτικές ευθύνες σε υπουργούς και να προχωρήσει σε παύσεις, το σενάριο ανασχηματισμού της κυβέρνησης μέσα στις επόμενες εβδομάδες θεωρείται πιθανό. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι χειρισμοί των εμπλεκόμενων υπουργών, αλλά και η κακή επικοινωνιακή διαχείριση που έτυχε από κάποιους εξ αυτών η φονική πυρκαγιά, οι οποίοι με προκλητικές δηλώσεις και τοποθετήσεις προκάλεσαν την οργή των πολιτών. Το σενάριο του ανασχηματισμού ενισχύεται και από τη στάση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, ο οποίος κράτησε αποστάσεις από τους αρμόδιους υπουργούς κατά το διάγγελμα της Κυριακής, παραδεχόμενος λάθη και παραλείψεις.
Αίσθηση προκάλεσαν και χθεσινές δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, στο κρατικό ραδιόφωνο, ο οποίος όταν κλήθηκε να σχολιάσει τις τοποθετήσεις των υπουργών Γεωργίας και Δικαιοσύνης, οι οποίες προκάλεσαν την οργή των πολιτών, και να απαντήσει εάν πρέπει να υπάρξουν παραιτήσεις, φάνηκε να κρατά αποστάσεις από τους συγκεκριμένους υπουργούς, επισημαίνοντας τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το διάγγελμα της Κυριακής ότι «εκ του αποτελέσματος, κανείς δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος». Ωστόσο, υπογράμμισε ότι αυτό που προέχει και επείγει, είναι η στήριξη των πληγέντων.
Πάντως οι υπουργοί Γεωργίας και Δικαιοσύνης ανέλαβαν επίσημα καθήκοντα στις 10 Ιανουαρίου 2024 και έχουν συμπληρώσει 18 μήνες θητείας στις 10 Ιουλίου. Άρα, εάν παυθούν ή βρεθούν εκτός Υπουργικού με ανασχηματισμό, θα έχουν συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Συνεπώς φαίνεται ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα λάβει αποφάσεις μετά και την κατάθεση από τα αρμόδια τμήματα των εκθέσεων αξιολόγησης, οι οποίες αναμένονται μέχρι το τέλος της εβδομάδας.
Μετακύλιση ευθυνών;
Πέραν των δύο αυτών υπουργών, σοβαρό θέμα φαίνεται να τίθεται και με τον επίσης εμπλεκόμενο υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου. Κύκλοι του Προεδρικού επεσήμαναν χθες στον «Π» ότι αν και ο υπουργός Εσωτερικών φέρει τεράστια πολιτική ευθύνη, αφού έχει την ευθύνη της Πολιτικής Άμυνας, της ενεργοποίησης του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112, καθώς και της λειτουργίας των Επαρχιακών Διοικήσεων, όχι μόνο δεν επέστρεψε έγκαιρα από τις διακοπές του όταν ξέσπασαν οι πυρκαγιές, αλλά και αφήνει και συγκεκριμένο ΜΜΕ οικογενειακών του συμφερόντων (εννοούν τον REPORTER) να διενεργεί ανοίκειες και ανήθικες επιθέσεις κατά συναδέλφων του υπουργών αλλά και της κυβέρνησης της οποίας είναι μέλος.
Ενδεικτικό και χθεσινό ανυπόγραφο δημοσίευμα στον «Reporter», το οποίο τόνιζε την ανάγκη για ευρύτερο ανασχηματισμό, φωτογραφίζοντας ωστόσο μόνο τους υπουργούς Γεωργίας και Δικαιοσύνης και αφήνοντας εκτός κάδρου πολιτικών ευθυνών τον υπουργό Εσωτερικών. Είναι γνωστό ότι ο «REPORTER» συνδέεται με τον υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου και αυτό προκάλεσε ορισμένους συνειρμούς για το κατά πόσον γίνεται μια προσπάθεια μετακύλισης των δικών του ευθυνών.
Πηγή πάντως από το περιβάλλον του υπουργού Εσωτερικών απορρίπτει ότι ο κ.Ιωάννου έχει πλέον κάποια σχέση με τον REPORTER, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι έχει δύο χρόνια να επισκεφτεί τα γραφεία του, αλλά και ότι το συγκεκριμένο ΜΜΕ έχει δημοσιεύσει κατά καιρούς έντονα επικριτικά σχόλια για τον υπουργό. Για το κατά πόσον ο υπουργός Εσωτερικών έχει ευθύνες ως προς τη διαχείριση της πυρκαγιάς, η πηγή ανέφερε ότι «αυτό θα το κρίνουν άλλοι». Μάλιστα απάντησε και στις επικρίσεις για την απουσία του κ. Ιωάννου στο εξωτερικό, λέγοντας ότι κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει ότι θα ξεσπάσει πυρκαγιά και πως ο υπουργός επέστρεψε στην Κύπρο το συντομότερο δυνατό. Επεσήμανε δε ότι ο υπουργός μέχρι να επιστρέψει στην Κύπρο διαχειριζόταν την κατάσταση από το τηλέφωνο και πως δεν προβλέπεται από το Σχέδιο η παρουσία του στο επιχειρησιακό κέντρο.
Σιγοκαίει η συμπολίτευση
Τα κόμματα της συμπολίτευσης είναι πολύ προσεκτικά στις δημόσιες τοποθετήσεις τους, αποφεύγοντας για λόγους πολιτικής αβρότητας την ευθεία κριτική προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση. Μάλιστα το ΔΗΚΟ χαιρέτισε τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την Κυριακή, αποφεύγοντας την όποια κριτική προς την κυβέρνηση. Ωστόσο, ανώτατο στέλεχος του ΔΗΚΟ δήλωσε στον «Π» ότι έπρεπε να παυθούν ή να παραιτηθούν οι αρμόδιοι υπουργοί και έκανε λόγο για τραγικούς χειρισμούς της υπουργού Γεωργίας Μαρίας Παναγιώτου και τραγικές δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης Μάριου Χαρτσιώτη. Επεσήμανε επίσης τις ευθύνες του υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ιωάννου, λέγοντας ότι η Πολιτική Άμυνα υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο είχε και την ευθύνη για τη λειτουργεία του πανευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης 112.
Τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης χαιρέτισε σε χθεσινή της ανακοίνωση και η ΕΔΕΚ, τονίζοντας ωστόσο ότι «η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει με πλήρη διαφάνεια στην αξιολόγηση της διαχείρισης της κρίσης και να δημοσιοποιήσει τα πορίσματα». Πάντως, στέλεχος της ΕΔΕΚ δήλωσε στον «Π» ότι «εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κρίνει αναγκαίο τον ανασχηματισμό, τότε θα πρέπει να προηγηθεί διαβούλευση με τα κόμματα της συγκυβέρνησης». Άφησε μάλιστα να νοηθεί ότι αυτό είναι κόκκινη γραμμή για την ΕΔΕΚ.
Πιο θαρραλέα ήταν η ανακοίνωση της ΔΗΠΑ, η οποία χαιρέτισε μεν τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά επεσήμανε ότι υπήρξαν σοβαρά κενά και παραλείψεις. Ζήτησε τη διεξαγωγή «επιπρόσθετης ανεξάρτητης έρευνας από ειδικούς εμπειρογνώμονες, που θα δώσει όλες τις απαντήσεις στα διάφορα ερωτήματα και στα διάφορα γιατί που δικαιολογημένα τίθενται». Την ίδια ώρα στέλεχος της ΔΗΠΑ δήλωνε στον «Π» ότι εάν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει στο μυαλό του τον ανασχηματισμό, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή.