Για τέσσερα θετικά σημεία που προέκυψαν από την πρώτη συνάντησή του με τον νέου ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Τουφάν Έρχιουρμαν, μίλησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησής του που πραγματοποιήθηκε στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ, Χασίμ Ντιάν.
Τα τέσσερα θετικά σημεία αφορούν τη συμφωνία για κοινή συνάντησή τους με την Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, εντός Δεκεμβρίου, την επανέναρξη των συναντήσεων των διαπραγματευτών της ε/κ και τ/κ κοινότητας για προετοιμασία νέας διευρυμένης συνάντησης υπό τον ΓΓ του ΟΗΕ, τις επικείμενες επισκέψεις της κ. Ολγκίν σε Ελλάδα και Τουρκία και την επίσκεψη στην Κύπρο του απεσταλμένου της ΕΕ για το Κυπριακό, Γιοχάνες Χαν, επίσης εντός Δεκεμβρίου.
«Είναι θετικό ότι μπαίνουμε σε μια διαδικασία με στόχο το βασικό ζητούμενο, που είναι η επανέναρξη των συνομιλίων από εκεί που έμειναν στο Κραν-Μοντανά», υπογράμμισε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στις δηλώσεις του.
Αναφορικά με την κοινή συνάντηση με την κ. Ολγκίν, ο Πρόεδρος ανέφερε ότι θα πραγματοποιηθεί μετά τις ξεχωριστές συναντήσεις που θα έχουν μαζί της ο ίδιος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης στις 6 και στις 5 Δεκεμβρίου, αντίστοιχα.
«Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι θα ξεκινήσουν και πάλι συναντήσεις των διαπραγματευτών για να προετοιμάσουν τη συνάντηση αυτή και ότι στόχος είναι να προετοιμαστεί διευρυμένη συνάντηση από πλευράς του Γενικού Γραμματέα», δήλωσε, προσμετρώντας επίσης στα θετικά το ότι η κ. Ολγκίν μετά την κάθοδο της στην Κύπρο θα επισκεφθεί την Ελλάδα και την Τουρκία, καθώς και το ότι εντός Δεκεμβρίου θα έρθει στην Κύπρο για επαφές και ο απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επεσήμανε, πάντως πως αυτή η πρώτη συνάντηση, αν και δεν ήταν κοινωνικού χαρακτήρα, δεν περιλάμβανε διαπραγμάτευση. Ανέφερε, παράλληλα, ότι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης έθεσε κάποια θέματα και ότι ο ίδιος έθεσε κάποια άλλα.
«Είναι ανάγκη να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, να επιλυθεί το Κυπριακό, στη βάση πάντα φυσικά του συμφωνημένου πλαισίου και αυτή η λύση θα δώσει απαντήσεις και σε όλα τα θέματα που εγείρονται κατά καιρούς», δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Ερωτηθείς σχετικά με τη μεθοδολογία Έρχιουρμαν και την τοποθέτησή του σε σχέση με τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, είπε ότι δεν θα μιλήσει εκ μέρους του κ. Έρχιουρμαν. Επανέλαβε, δε, ότι η θετική εξέλιξη είναι να μπουν αμφότερες πλευρές σε διαδικασία με στόχο την επανέναρξη των συνομιλίων από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά.
Ερωτηθείς σχετικά με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) είπε ότι έγιναν αναφορές σε αυτά, «ειδικότερα αυτά για τα οποία έχουμε υποσχεθεί στον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος είναι απόλυτα δεσμευμένος στην επίλυση του Κυπριακού», όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος.
Σημείωσε, δε, ότι τα ΜΟΕ είναι ιδιαίτερα σημαντικά «ειδικότερα στην παρούσα φάση μετά και την αλλαγή ηγεσίας της τ/κ πλευράς, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελίξεις όπως διαμορφώνονται, παράλληλα με τη διαδικασία επανέναρξης των συνομιλίων».
Σε ερώτηση αν είναι εφικτή μια διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό πριν τον τέλος του χρόνου, απάντησε ότι η ανάγκη για πραγματοποίηση αυτής της συνάντησης ήταν ένα από τα δικά του σχόλια προς την Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ. «Από δικής μας πλευράς ανέφερα την ετοιμότητά μας και την ανάγκη να πραγματοποιηθεί πριν τον τέλος του χρόνου», είπε.
«Η κ. Ολγκίν θα διερευνήσει το θέμα και με τον Γενικό Γραμματέα αλλά και με τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη και θα δούμε όταν θα είναι στην Κύπρο κατά πόσον θα είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί», πρόσθεσε ο Πρόεδρος.
Σχετικά με την εισαγωγική παρέμβαση της κ. Ολγκίν, μέσω τηλεδιάσκεψης, κατά τη συνάντηση με τον κ. Έρχιουρμαν, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι εξέφρασε την ικανοποίησή της για αυτή την πρώτη συνάντηση. «Στο πλαίσιο της συζήτησης που έγινε θεωρώ, το ανέφερα και προηγουμένως, είναι θετικό ότι ήδη υπάρχει συμφωνία για κοινή συνάντηση», είπε, υπογραμμίζοντας τη δυσκολία που υπήρχε προηγουμένως στο να συμφωνηθεί κοινή συνάντηση.
Επεσήμανε, εξάλλου, πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι διαπραγματευτές ξεκινούν μια προετοιμασία και ότι υπάρχει η προοπτική της διευρυμένης συνάντησης. «Για μένα αυτό που κρατώ είναι η αντίληψη της σημασίας επανέναρξης επιτέλους ουσιαστικών συνομιλιών», είπε ο Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «εκεί θα κριθούμε όλοι, εκεί θα διαφανούν και οι πραγματικές προοπτικές».
Εξάλλου, ερωτηθείς αν υπάρχει κοινή αντίληψη με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη για το σημείο από το οποίο θα πρέπει να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, απάντησε ότι μπορεί να συμπεράνει, λαμβάνοντας υπόψη όσα έχει ακούσει, πως «το κεκτημένο των διαπραγματεύσεων είναι σημαντικό».
Ο Πρόεδρος ρωτήθηκε, επίσης, αν ο κ. Έρχιουρμαν αναφέρθηκε και στο θέμα του σφετερισμού περιουσιών στα κατεχόμενα, απαντώντας λακωνικά ότι πράγματι αναφέρθηκε και στο συγκεκριμένο.
«Κινήσεις ή αποφυγή κινήσεων»
Οι εισηγήσεις που κατέθεσε κατά την πρώτη του συνάντηση με τον κ. Ερχιουρμάν αφορούν «κινήσεις ή αποφυγή κινήσεων» που θα οδηγήσουν επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, όπως είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις εισηγήσεις στις οποίες αναφέρθηκε λίγο πριν την έναρξη της συνάντησης, αλλά και για το αν αυτές αφορούν και ΜΟΕ.
«Έκανα προτάσεις οι οποίες θα βοηθήσουν στην επίτευξη της επανέναρξης των συνομιλιών», είπε, υπογραμμίζοντας, όμως, ότι δεν προτίθεται να κάνει «δημόσια συζήτηση» ή «δημόσια διαπραγμάτευση».
«Είμαι εδώ για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα και για μένα η οποιαδήποτε απόφαση, η οποιαδήποτε κίνηση, αποσκοπεί ακριβώς σε αυτό, να επαναρχίσουν οι συνομιλίες», επανέλαβε.
Εξήγησε ότι οι προτάσεις του αφορούσαν «γενικότερα το πώς κινήσεις ή αποφυγή κινήσεων μπορούν να μας οδηγήσουν πιο κοντά σε επανέναρξη των συνομιλιών και θέματα με θετική προσέγγιση, αλλά και (πώς) θέματα που δημιουργούν αρνητικό κλίμα, δεν δημιουργούν εκείνο το κατάλληλο κλίμα που θα μας βοηθήσει στο στόχο βασικό που είναι η επανέναρξη συνομιλιών».
Ερωτηθείς αν ο κ. Έρχιουρμαν αναφέρθηκε στο ζήτημα των οδοφραγμάτων, ο Πρόεδρος απάντησε ότι ήταν ένα από τα θέματα που έθεσε στην παρέμβασή του, υπογράμμισε, όμως, ότι «οι διαπραγματευτές θα αρχίσουν τις συναντήσεις ακριβώς για να αγγίξουν τα θέματα αυτά που τέθηκαν και από τις δύο πλευρές και για να προετοιμαστεί η συνάντηση με την κυρία Ολγκίν».
Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου αν τα ζητήματα αυτά θα συζητιούνται πλέον στην Κύπρο και όχι στις διευρυμένες συναντήσεις που θα πραγματοποιούνται στο εξωτερικό, είπε ότι είναι εν μέρει ορθή η διαπίστωση αυτή, προσθέτοντας ότι «η διευρυμένη θα πρέπει να ασχοληθεί με την ουσία του Κυπριακού, με την επανέναρξη των συνομιλιών».
«Αν δεν αρχίσουμε να συζητούμε ουσία, από εκεί που διακόπηκε το 2017, δεν θα μπορούμε να μιλούμε για προοπτικές ή επίτευξη του στόχου που έχουμε θέσει», υπογράμμισε.
