Πριν από περίπου έναν μήνα, η ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων ψήφισε τον νόμο για τη θέσπιση του πλαισίου της τηλεργασίας. Προσωπικά, ένιωσα πως είναι ένα βήμα προς τα εμπρός, προς τον εκσυγχρονισμό -εντάξει, κρατώ μικρό καλάθι- της κοινωνίας μας, όσον αφορά την εργασία. Την αμέσως επόμενη στιγμή, όμως, προσγειώθηκα ανώμαλα στη ζοφερή πραγματικότητα της καθημερινότητάς μας και συλλογίστηκα: γιατί, ρε παιδιά, χρειαζόταν να μας επιβληθεί ως κοινωνία το πώς θα εφαρμόσουμε την τηλεργασία; Για ποιον λόγο; Περάσαμε δύο χρόνια «πηδώντας» από lockdown σε lockdown, αλλά δεν διδαχθήκαμε από αυτό;
Κατ' αρχάς, ας απαντήσω στο πρώτο ερώτημα. Ναι, η νομοθεσία φάνηκε πως είναι αναγκαία, επειδή την περίοδο του εγκλεισμού εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, ένα μέρος του πληθυσμού καθόταν στο σπιτάκι του και απολάμβανε την ηρεμία του, ωστόσο πολλοί άλλοι, οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα της τηλεργασίας, σχεδόν ρίζωσαν πάνω στις καρέκλες τους μην έχοντας τη δυνατότητα της αποσύνδεσης από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ ένιωθαν και τα αφεντικά την περίσσια άνεση να τους φορτώνουν με δουλειά -«αφού στο σπίτι θα είσαι»- ή να τους στέλνουν email αναμένοντας στιγμιαία την απάντησή τους. Δεν μπορώ να ξέρω ποιοι επαγγελματίες στάθηκαν τόσο «τυχεροί» όσο τους περιέγραψα, αλλά πολλοί δημοσιογράφοι, ιδιαίτερα όσοι δραστηριοποιούμαστε σε διαδικτυακά ΜΜΕ, υποφέραμε. Συμπερασματικά, και βάσει των δικών μου εμπειριών, ναι, η νομοθεσία χρειάζεται για να προστατεύσει τους εργαζόμενους από την ασυδοσία.
Όσον αφορά το δεύτερό μου ερώτημα, η απάντηση, δυστυχώς, είναι αρνητική. Όχι, δεν διδαχθήκαμε ως κοινωνία από την εμπειρία μας μέσα από τους διαδοχικούς εγκλεισμούς. Δεν μάθαμε ότι τα καθήκοντά μας μπορούν να εκτελεστούν και εξ αποστάσεως. Δεν μάθαμε -όχι όλοι, τουλάχιστον- ότι, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία, μπορούμε να εργαστούμε και να είμαστε το ίδιο αποτελεσματικοί εξ αποστάσεως. Αλίμονο, δεν λέω ότι τη φυσική παρουσία και την επαφή που χρειάζεται να έχουμε ο καθένας από εμάς με το εργασιακό του περιβάλλον μπορεί να την αντικαταστήσει ένα laptop και μια τηλεδιάσκεψη, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: πόσες χρήσιμες ώρες χάνονται κατά τη μετάβασή μας από και προς την εργασία μας, όταν βγαίνουμε όλοι ταυτόχρονα στους δρόμους προκαλώντας κυκλοφοριακό έμφραγμα; Με πόση όρεξη φτάνουμε στον χώρο εργασίας μας, ενώ την προηγούμενη μισή με μία ώρα ήμασταν κολλημένοι στην κίνηση; Χώρια που η τηλεργασία, αν ποτέ την πάρουμε στα σοβαρά, μπορεί να αμβλύνει κάπως το κυκλοφοριακό πρόβλημα… Τροφή για σκέψη, με σκοπό και βρούμε τη χρυσή τομή.
Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, άφησα ένα επιχείρημα σχετικό με τους χρόνιους ασθενείς, ως ένας εξ αυτών. Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό, είναι το ότι αυξανόμαστε, δυστυχώς, και, ίσως, σε όχι μεγάλο χρονικό διάστημα, αποτελούμε την πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού. Είμαστε ενεργοί, μεν, δεν είναι όλες οι μέρες ίδιες για εμάς, δε. Ως εκ τούτου, η νέα νομοθεσία θα μπορεί να θέσει το πλαίσιο της δικής μας εργασίας, όταν κάποιες ημέρες είναι πιο δύσκολες.