Όλο και αυξάνονται οι αναρτήσεις στα ΜΚΔ για την παρουσία της ηλιθιότητας στη ζωή μας. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που κατακρίνουν την ηλιθιότητα κι αυτούς φυσικά που θεωρούν ηλίθιους. Το σημερινό σκίτσο του Αρκά είναι ενδεικτικό. Θεωρώ τον Αρκά πανέξυπνο και ευφυέστατο. Είναι όμως ευτυχής που έχει αυτήν την ικανότητα να βλέπει, να κρίνει και να σχολιάζει την επικαιρότητα και τους άλλους. Τα βιβλία του είναι μνημεία απόρριψης της ηλιθιότητας. Αλλά, τι θα έκανε ο Αρκάς και ο κάθε Αρκάς αν δεν υπήρχαν αυτοί που κατονομάζονται ως ηλίθιοι; Θα μπορούσε να μην υπάρχει η τεράστια αυτή μάζα που κάποιοι «έξυπνοι» σαν εμένα τη θεωρούν πλειοψηφία της ηλιθιότητας; Διαβάζω στα ΜΚΔ: «Έχετε σκεφτεί ποτέ τι σημαίνει πραγματικά η λέξη 'ηλίθιος'; Η προέλευση της λέξης είναι πολύ πιο συναρπαστική απ’ όσο νομίζουμε...».
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τον όρο ιδιώτης (απ’ όπου και το «ηλίθιος»), για το άτομο που ζούσε μόνο για τον εαυτό του, αδιάφορο για τον δημόσιο βίο, ανίκανο να δει πέρα από τη μύτη του. Δεν είχε να κάνει με την άγνοια, αλλά με το πείσμα και το κλείσιμο απέναντι σε νέες ιδέες και ανθρώπους. Μια μέρα, ο Σωκράτης προσεγγίστηκε από έναν άνθρωπο που πίστευε ότι είχε κάτι σημαντικό να του πει... «Πρέπει να σου πω κάτι που όλοι ξέρουν», είπε με αυτοπεποίθηση. Ο Σωκράτης απάντησε ήρεμα: «Περίμενε, πριν σε ακούσω, έχω τρεις ερωτήσεις: Πού το άκουσες αυτό; Είσαι σίγουρος ότι είναι αλήθεια; Και αν έφερνες κάποιον που μπορεί να σε αντικρούσει, θα τον άκουγες;» Ο άνθρωπος τα έχασε: «Γιατί να το κάνω αυτό; Είναι χάσιμο χρόνου». Και τότε ο Σωκράτης γύρισε στους μαθητές του και είπε: «Αυτός ο άνθρωπος είναι πεπεισμένος ότι ξέρει τα πάντα, δεν αμφιβάλλει για τίποτα και δεν θα ακούσει κανέναν. Ορίστε, αυτός είναι ηλίθιος».
Και κατέληξε: «Ηλίθιος δεν είναι αυτός που δεν ξέρει, αλλά αυτός που δεν θέλει να ξέρει». Σήμερα, πόσο συχνά δεν ακούμε: «Το είπαν στην τηλεόραση. Όλοι το λένε. Δεν χρειάζεται συζήτηση. Το είπε ο τάδε, άρα έτσι είναι...». Ζούμε σε μια κοινωνία που μετατρέπει την αλαζονεία σε αρετή και το πείσμα σε γνώση. Όταν πέφτω πάνω σε ανθρώπους που δεν ακούνε, θυμάμαι τον Σωκράτη και χαμογελάω…
Εσείς; Συμφωνείτε ότι ο χειρότερος «ηλίθιος» δεν είναι ο αμαθής, αλλά εκείνος που αρνείται να μάθει; Ειλικρινά άρχισα να έχω αμφιβολίες. Φίλος μου ψυχίατρος, κι όχι μόνο ένας, μου επεσήμανε με κάθε σοβαρότητα. «Αν ήσουν ηλίθιος, δεν θα πάθαινες κατάθλιψη!» Σοκαριστική άποψη σίγουρα. Η αμφιβολία, κατά τον Αρκά, είναι πηγή ανησυχίας και αβεβαιότητας. Εύκολα όμως σε ρίχνει κάτω. Και άντε μετά να σηκωθείς. Αλλά και ο Σωκράτης έχει δίκαιο. Μπορείτε να φανταστείτε πώς θα ήταν ο κόσμος αν ήταν μειοψηφία οι ηλίθιοι;
