Η φράση που και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκστόμισε στον πρόεδρο του ΑΔΜΗΕ τον κ. Μανουσάκη, επειδή θεώρησε ότι τον εκβιάζει για το καλώδιο είναι γενικά μια φράση, σήμα κατατεθέν, ένα password της κυπριακής κοινωνίας αλλά και της ευρύτερης ελληνικής κοινωνίας για είσοδο στον φαντασιακό κόσμο στον οποίο ζούμε. Τη φράση αυτή «ξέρεις ποια είμαι εγώ ρε», τραγούδησε ακόμα και η Άννα Βίσση και λογικά έγινε χιτ.
Άστραψε λοιπόν και βρόντηξε ο Νίκος Χριστοδουλίδης ως γνήσιος Έλλην και είπε: «Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρίσεις εκβιάζεται η κυπριακή κυβέρνηση προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η κυβέρνηση είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού».
Με ποιους;
Αλήθεια με ποιους έχει να κάνει ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ; Μάλλον, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να ανοίξει τα χαρτιά του, διότι αυτό ακούστηκε ως απειλή. Τι θα μπορούσε να του κάνει δηλαδή; Να στείλει τον Λετυμπιώτη και τον Βίκτωρα να τον σπάσουν στο ξύλο; Να βάλει τον Γιάννη Αντωνίου να τον κάνει καθημερινά tag στο Χ/Twitter και να του βάζει χάσταγκ #FakeNews. Μήπως τα πράγματα είναι πιο σοβαρά; Μήπως φτάνει από το σόι των Ζαχαρίων στον Ύψωνα; Είναι συγγενής του Χαμπή του Κολοσσιάτη ή του Μιχαήλ Χειλέτικο;
Το πιο πιθανό βέβαια λόγω της καταγωγής του από την Πάφο, θα ήταν να είναι απόγονος του Χασαμπουλή από τα Μαμώνια ή του Καβουνή, ίσως και του Μίτα. Τα Χασαμπουλιά ήταν οι πρώτοι μάγκες ληστές που είπαν τότε στους ισχυρούς κυβερνήτες επί Αγγλοκρατίας αυτό το «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε», γι' αυτό και ο κόσμος τους συμπαθούσε και δεν τους κατέδιδε στις Αρχές γιατί θεωρούσαν ότι εξέφραζαν μια κάποιου είδους αντίσταση στην εξουσία.
Κάπως έτσι και ο Νίκος Χριστοδουλίδης σε μια combo κυπριακή εκδοχή μαγκιάς με ολίγον Χασαμπουλή, ολίγον Ζαχαρία και σος Κολοσσιάτη, προειδοποίησε τον κύριο Μανουσάκη και τους υπόλοιπους καρεκλοκένταυρους των Αθηνών ότι «η κυβέρνηση είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού» και όχι του κάθε συγγενή του Βγενόπουλου που ήρθε να μας τα πάρει ξανά.
Ξέρεις ωρέ Κρητικάτζι ποιος είμαι εγώ; «Σύρε να μάθεις και να ακούσεις για μένα και τα γεννητικά μου. Φτάνουσιν που την Πάφο μας, η Κακουλλού έν' θκειά μου».
Ολίγη ψυχολογία
Στην πραγματικότητα, όλοι κουβαλάμε μέσα μας ένα μικρό «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;». Άλλος το λέει στον σερβιτόρο γιατί καθυστέρησε τον καφέ, άλλος στη δημόσια υπάλληλο που τόλμησε να του ζητήσει να δείξει ταυτότητα ή κυρίως στον αστυνομικό που τόλμησε να του κόψει κλήση, κοινώς να τον λαπορτάρει.
Το πρόβλημα είναι ότι, όσο το λέμε, τόσο λιγότερο ξέρουμε ποιοι είμαστε στ' αλήθεια. Γιατί όταν η αξία σου μετριέται με το αν «σε ξέρουν», παύεις να έχεις λόγο να είσαι αξιομνημόνευτος για ό,τι κάνεις. Αν κρίνουμε από τις δημοσκοπήσεις ο Χριστοδουλίδης όχι μόνο δεν είναι αξιομνημόνευτος, τουναντίον, όπως πάει σε λίγο οι Κύπριοι θα ξεχάσουν ότι έχουν Πρόεδρο.
Ποια είναι η ψυχολογική/ψυχιατρική εξήγηση της συμπεριφοράς αυτής; Η φράση έχει ψυχολογικές και ψυχιατρικές ρίζες, που σχετίζονται με μηχανισμούς άμυνας, και κυρίως με την ανασφάλεια που κουβαλάμε μέσα μας.
Αρχικά μιλάμε για ένα φαινόμενο αμυντικού ναρκισσισμού. Ο άνθρωπος που τη λέει αισθάνεται πληγωμένος στο βαθύ εγώ του. Νιώθει ότι δεν του δείχνουν τον σεβασμό ή την αναγνώριση που θεωρεί πως δικαιούται. Ο Χριστοδουλίδης δεν αποκλείεται μόλις διάβασε την επιστολή στον «Φιλελεύθερο» να μπήκε σε ένα αμυντικό mode, να αισθάνθηκε ένα απέραντο αίσθημα ταπείνωσης ή ασημαντότητας. Απάντησε λοιπόν με αυτή την ένταση -προφανώς ενισχυμένος από το δυναμωτικό αντίδωρο που του έδωσε ο παπάς μετά τη λειτουργία- σε μια προσπάθεια να ανακτήσει αμέσως κύρος και έλεγχο μέσα από την εξουσία ή το κοινωνικό του στάτους.
Ανωτερότητα
Σε κοινωνίες όπου η εξουσία, οι γνωριμίες και το «μέσον» έχουν μεγάλη αξία (όπως συχνά συμβαίνει στην Κύπρο ή στην Ελλάδα), το «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;» μπορεί να είναι και σύμπτωμα μιας συλλογικής ψευδαίσθησης ανωτερότητας. Το άτομο αντλεί αυτοεκτίμηση όχι από τις πράξεις του, αλλά από τη θέση του μέσα σε ένα δίκτυο επιρροής. Το δίκτυο επιρροής του Νίκου Χριστοδουλίδη πηγάζει περισσότερο από την οικογένεια της συζύγου του, Φιλίππας, η οποία κατάγεται από τον Δωρό. Ο Δωρός ως γνωστό έλκει την ονομασία του από το αρχαιοελληνικό τοπωνύμιο Δωρίς, χωριό το οποίο επί Φραγκοκρατίας ανήκε στη ζώνη των κρασοχωριών, τα οποία αποτελούσαν φέουδα των συγγενών της τελευταίας βασίλισσας της Κύπρου Αικατερίνης Κορνάρο. Ήδη οι ιστορικοί της οικογένειας Χριστοδουλίδη αναζητούν το οικόσημο της οικογένειας της Φιλίππας στην περιοχή των κρασοχωριών για να τοποθετηθεί δίπλα από τον θυρεό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό θα βοηθήσει στην ενίσχυση της χαμηλής εσωτερικής αυτοεκτίμησης, διά της αναπλήρωσής της με εξωτερικά σύμβολα δύναμης, όπως είναι π.χ. οι τίτλοι ευγενείας της κ. Φιλίππας Καρσερά.
Σε κάποιες ιδιότητες ευγενείας της Χαμηλής Αυλής των Λουζινιανών, από μόνο του παραπέμπει και το επίθετο της πρώτης κυρίας, το «Καρσερά». Στην Κύπρο ειδικά, το επίθετο Καρσεράς/Καρσερά απαντάται σποραδικά και μπορεί να έχει φραγκολεβαντίνικη ρίζα, όπως αρκετά κυπριακά επώνυμα που προέρχονται από επαγγέλματα ή αξιώματα της Φραγκοκρατίας. Έχει την προέλευσή του από το λατινικό «arcere» (φυλακή) ή carcerarius (δεσμοφύλακας), που θα μπορούσε να έχει δώσει το Καρσεράς σε ελληνική φωνητική απόδοση. Το επώνυμο Καρσεράς βέβαια μπορεί να προέρχεται από παραφθορά του οθωμανικού-τουρκικού karasör (ή karoser, < γαλλ. carrosserie), που σημαίνει αμαξοποιός, δηλαδή αυτός που φτιάχνει αμάξια ή αμαξώματα, αλλά εμείς το αποκλείουμε. Δεν μπορεί η πρώτη κυρία μας να έχει σχέση με Μαμελούκους, Σαρακηνούς και Οθωμανούς.
Συμπέρασμα
Συνοψίζοντας, η φράση «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;» είναι ένα πολιτισμικό σύμπτωμα ναρκισσιστικής κοινωνίας, όπου η ταυτότητα και η αξία του ατόμου εξαρτώνται από το φερόμενο κοινωνικό του κύρος και όχι από τον πραγματικό εσωτερικό του κόσμο. Ψυχιατρικά, δεν πρόκειται απαραίτητα για διαταραχή -να μην βγάλουμε και πελλόν τον Πρόεδρο μας- αλλά για ναρκισσιστικά ή αντικοινωνικά μοτίβα συμπεριφοράς που ενισχύονται από κοινωνικές δομές εξουσίας και ανοχής.
