Όταν την 1η Μαρτίου του 2023 έπαιρνε σκυτάλη στη διακυβέρνηση της χώρας ο Νίκος Χριστοδουλίδης, μία από τις καυτές πατάτες που κληρονομούσε από τον προκάτοχό του ήταν και η διαχείριση της ΑΤΑ. Ήταν ένα θέμα με το οποίο βρέθηκε αντιμέτωπος ήδη κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Έναν περίπου μήνα πριν από τις προεδρικές εκλογές κορυφώνονταν οι κινητοποιήσεις των συντεχνιών, ασκώντας έντονες προεκλογικές πιέσεις για πλήρη αποκατάσταση του μέτρου στη βάση της μεταβατικής συμφωνίας της 28ης Ιουλίου 2017, μέσω της οποίας είχε επιτευχθεί η επαναφορά της στο 50% μετά από παγοποίηση τεσσάρων ετών ελέω μνημονίου.
Τρεις μήνες αργότερα ο ΠτΔ εξέφραζε με δηλώσεις του ικανοποίηση σε σχέση με την επίτευξη μίας νέας μεταβατικής συμφωνίας για επαναφορά της ΑΤΑ στο 66,7%, η οποία θα ξεκινούσε από 1η Ιουνίου. Στις ίδιες δηλώσεις αυτοεπαίνεσε την κυβέρνησή του λέγοντας πως «κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας είχα μιλήσει κατ΄επανάληψη για το θέμα της ΑΤΑ και για την ανάγκη ύπαρξης συμφωνίας. Αμέσως μετά την εκλογή μου και πριν την ανάληψη των καθηκόντων μου ξεκινήσαμε τις συναντήσεις – να θυμίσω την επίσκεψή μου στη ΣΕΚ και τη συνάντησή μου με την ΟΕΒ».
Η μεταβατική συμφωνία του 2023 προέβλεπε δέσμευση για μόνιμη και ολοκληρωμένη λύση μέχρι τον Ιούνιο του 2025. Ο διάλογος «εγκαινιάστηκε» στις 25 Απριλίου του 2025, με υπέρμετρη αισιοδοξία εκ μέρους της κυβέρνησης, ότι μπορούσε να υπάρξει κατάληξη εντός δύο μηνών. Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις, τότε, του υπουργού Εργασίας, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και της εργοδοτικής πλευράς, η κυβέρνηση δεν άνοιξε τον διάλογο για την ΑΤΑ με δικές της προτάσεις ως όφειλε στο πλαίσιο μίας ριζικής αναδιάρθρωσης και στη βάση της ευρωπαϊκής αλλά και διεθνούς εμπειρίας. Αρκέστηκε σε ευχολόγια «περί επίδειξης από όλους της απαραίτητης εποικοδομητικής διάθεσης παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις, ώστε να καταστεί εφικτή η προσέγγιση μιας κοινά αποδεκτής συμφωνίας».
Μόνο που τα ευχολόγια δεν δημιουργούν ούτε πολιτική σκέψη, ούτε ανοίγουν ορίζοντες, ούτε λύνουν προβλήματα. Σήμερα, πέντε μήνες μετά, το κλίμα μεταξύ των μερών έχει οξυνθεί σε τέτοιο βαθμό που η κυβέρνηση προσπαθεί με προτάσεις - πυροτεχνήματα να σώσει ό,τι σώζεται από έναν «διάλογο» που όχι μόνο δεν προχώρησε ούτε ένα σίγμα, αλλά διολισθαίνει από την ουσία μίας απολύτως αναγκαίας μεταρρύθμισης. Η κάθε πλευρά παραμένει ανυποχώρητη στη θέση της, η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει «ισορροπίες» και το αγκάθι της ΑΤΑ είναι εκεί να απειλεί την εργατική ειρήνη και να προκαλεί κλίμα οικονομικής αβεβαιότητας.
Αναμένουμε, έστω και τώρα, η κυβέρνηση να ανοίξει μία ουσιαστική συζήτηση με στόχο την απάλειψη των στρεβλώσεων της ΑΤΑ, ώστε να καταστεί ένας δίκαιος θεσμός με όφελος για τα άτομα με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα για τα οποία έχει αξία, αλλά και για τη διαφύλαξη ενός σταθερού προβλέψιμου περιβάλλοντος για τους εργαζομένους, τις επιχειρήσεις και την οικονομία γενικότερα.
