Ξαφνικά, νιώθετε το στομάχι σας να ανακατεύεται. Μετά από λίγο, τρέχετε στην τουαλέτα. Η ναυτία, όμως, δε λέει να κοπάσει. «Με πείραξε κάτι που έφαγα», είναι η πρώτη σκέψη που κάνουν οι περισσότεροι. Είναι, όμως, πράγματι τροφική δηλητηρίαση ή μήπως υποφέρετε από γαστρεντερίτιδα; Και πώς θα καταλάβετε τι σας συμβαίνει;
Παρ’ όλο που οι δύο παθήσεις συνδέονται στενά, χαρακτηρίζονται από ορισμένες βασικές διαφορές, τονίζει ο Vincent Ho, αναπληρωτής καθηγητής και κλινικός ακαδημαϊκός γαστρεντερολόγος στο Πανεπιστήμιο Western Sydney. Όπως αναφέρει σε σχετικό άρθρο του στο The Conversation, το να γνωρίζετε τι ακριβώς σας συμβαίνει θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τα συμπτώματα πιο αποτελεσματικά και να αποφύγετε τη μετάδοση της ασθένειάς σας σε άλλους.
Γαστρεντερίτιδα ή τροφική δηλητηρίαση;
Η γαστρεντερίτιδα είναι μια λοίμωξη του εντέρου που εμφανίζεται πολύ συχνά και προκαλείται από ιούς, βακτήρια ή άλλα μικρόβια. Το έντερο φιλοξενεί ένα πολύπλοκο οικοσύστημα κυττάρων και ωφέλιμων βακτηρίων, αλλά όταν εισβάλλουν στον οργανισμό επιβλαβή μικρόβια, πολλαπλασιάζονται, προκαλώντας φλεγμονή στην επένδυση του εντέρου. Τα μολυσμένα τρόφιμα και οι επιφάνειες αποτελούν τους κυριότερους ενόχους μετάδοσης της γαστρεντερίτιδας.
Η τροφική δηλητηρίαση, από την άλλη, σχετίζεται ολοκληρωτικά με την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων με επιβλαβείς ουσίες, όπως μικρόβια, τοξίνες ή χημικές ουσίες. Μπορεί να είναι αποτέλεσμα μικροβιακής μόλυνσης, έκθεσης σε χημικές ουσίες, όπως εντομοκτόνα ή κατανάλωσης φυσικών τοξινών, όπως αυτές που εμπεριέχονται στα δηλητηριώδη μανιτάρια. Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων τροφικής δηλητηρίασης προέρχεται από μικροβιακή μόλυνση. Κατά την κατάποση, αυτά τα παθογόνα ή οι τοξίνες τους μπορούν να προκαλέσουν ταχεία και σοβαρή φλεγμονή στο έντερο.
Οι βασικές διαφορές
Ενώ και οι δύο καταστάσεις μοιράζονται συμπτώματα όπως διάρροια, εμετό, ναυτία, κοιλιακές κράμπες, πυρετό και πονοκεφάλους, η έναρξη και η διάρκεια κάθε πάθησης είναι διαφορετικές. Για παράδειγμα:
Στην ιογενή γαστρεντερίτιδα, τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 24-48 ώρες μετά την έκθεση και διαρκούν 1-2 ημέρες.
Στην τροφική δηλητηρίαση από μικροβιακές τοξίνες, τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν εντός 30 λεπτών από την κατανάλωση μολυσμένου τροφίμου, αλλά συχνά υποχωρούν εντός 24 ωρών.
Ωστόσο, δεν ακολουθούν όλες οι περιπτώσεις αυτό το «γρήγορο» μοτίβο. Για παράδειγμα, τα συμπτώματα από τη μόλυνση με Listeria μπορεί να χρειαστούν 60-70 ημέρες για να εμφανιστούν.
Ένας γενικός κανόνας είναι ότι στην τροφική δηλητηρίαση τα συμπτώματα τείνουν να εμφανίζονται γρήγορα -εντός ωρών από την κατανάλωση μολυσμένου τροφίμου, ενώ στην γαστρεντερίτιδα αναπτύσσονται συνήθως πιο αργά, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας ή και περισσότερο. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει απόλυτος κανόνας, γι’ αυτό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μόνο οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να επιβεβαιώσουν την ακριβή αιτία.
Σύμφωνα με τον δρ. Ho, η βασική υγιεινή μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο, τόσο γαστρεντερίτιδας, όσο και τροφικής δηλητηρίασης. Γι’ αυτό:
- Να πλένετε τα χέρια σας σχολαστικά με σαπούνι και νερό, ιδίως πριν την προετοιμασία του φαγητού και μετά τη χρήση της τουαλέτας.
- Χρησιμοποιείτε ξεχωριστές σανίδες κοπής και σκεύη για ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα, για να αποφύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση.
- Μαγειρέψτε τα τρόφιμα καλά και αποθηκεύστε τα σωστά, για να τα διατηρήσετε ασφαλή.
- Απολυμάνετε αμέσως τις μολυσμένες επιφάνειες -ιδιαίτερα μετά από εμετό ή διάρροια- χρησιμοποιώντας γάντια, ζεστό νερό και απορρυπαντικό και, στη συνέχεια, οικιακό διάλυμα λευκαντικού (υποχλωριώδες 0,1%).
Τι να κάνετε αν είστε άρρωστοι
Η θεραπεία και για τις δύο καταστάσεις είναι σε μεγάλο βαθμό η ίδια και επικεντρώνεται στη διατήρηση της ενυδάτωσης και την ανακούφιση από τα συμπτώματα:
- Πίνετε άφθονα υγρά για να αποφύγετε την αφυδάτωση.
- Τα στοματικά διαλύματα ενυδάτωσης -είτε του εμπορίου είτε τα σπιτικά (αναμείξτε 6 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη, ½ κουταλάκι του γλυκού αλάτι και ½ κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα σε 1 λίτρο νερό)- μπορούν να βοηθήσουν.
- Ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά, επίμονα ή εάν ανησυχείτε για επιπλοκές.
Πηγή: ygeiamou.gr
