«Παρατεταμένη νεότητα» είναι ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι στη χώρα μας σήμερα. Και ενώ διαβάζοντας κανείς τον όρο ενδεχομένως να πάει το μυαλό του σε κάτι καλό, σε κάτι θετικό, αξίζει να αναφέρουμε ότι η «παρατεταμένη νεότητα» υποδηλώνει την εγκατάλειψη της γονικής στέγης σε μεγαλύτερη ηλικία, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των νέων στη χώρα μας. Σύμφωνα με τη Eurostat, η μέση ηλικία εγκατάλειψης της γονικής στέγης στην Κύπρο είναι τα 27,5 έτη, πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 26 ετών. «Η «παρατεταμένη νεότητα» σχετίζεται με την παρατεταμένη παραμονή στην Εκπαίδευση, την καθυστέρηση ένταξης στην αγορά εργασίας, καθώς και τους χαμηλούς μισθούς (σε σύγκριση με το κόστος ζωής), εφόσον ξεκινήσουν να εργάζονται», επισημαίνεται μεταξύ άλλων στο προσχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής για τη Νεολαία 2030, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε δημόσια διαβούλευση. Μεταξύ άλλων στην Εθνική Στρατηγικ καταγράφονται οι προκλήσεις και τα εμπόδια που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέοι στη χώρα μας σήμερα, μεταξύ των οποίων η αύξηση του κόστους ζωής.
Μορφωμένοι αλλά…
Σύμφωνα και με τα όσα καταγράφονται στη Στρατηγική, «η νεολαία της Κύπρου αποτελεί μια δυναμική πληθυσμιακή ομάδα με πολλές δυνατότητες και προοπτικές, καθώς και με συγκεκριμένες ανάγκες και προβληματισμούς». Σημαντικό κομμάτι της Στρατηγικής έχει να κάνει με την Εκπαίδευση, η οποία επισημαίνεται ότι «παρουσιάζει θετικά στοιχεία», καθώς η Κύπρος κατέχει το τρίτο υψηλότερο ποσοστό αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης στην Ευρώπη (55,5% του πληθυσμού). Σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η Κύπρος κατατάσσεται 12η από τις 27 χώρες της ΕΕ (με ποσοστό ολοκλήρωσης 88.4% το 2023). Πρόκειται, όπως αναφέρεται, για μια «ισχυρή βάση εκπαίδευσης» που «προσφέρει στους νέους και στις νέες σημαντικά εφόδια για την επαγγελματική τους πορεία και την προσωπική τους ανάπτυξη». Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, κυρίως σε σχέση με το κομμάτι του επαγγελματικού προσανατολισμού. «Παρά τη δέσμευση που δείχνει η νεολαία προς τη μόρφωση, η ανάγκη για βελτίωση της ποιότητας της Εκπαίδευσης και της επαγγελματικής καθοδήγησης παραμένει», επισημαίνει στην Εθνική Στρατηγική ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ).
SOS για εκπαιδευτικό σύστημα
Πρόσφατες εκθέσεις και έρευνες, αναφέρει ο ΟΝΕΚ, επεσήμαναν την ανάγκη βελτίωσης του εκπαιδευτικού συστήματος στην Κύπρο, προκειμένου να καλυφθούν οι εξελισσόμενες ανάγκες της νεολαίας, περιλαμβάνοντας την ενίσχυση του ρόλου των σχολικών συμβούλων, την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού και τη μετάβαση σε ένα πιο σύγχρονο εκπαιδευτικό μοντέλο. Επιπλέον, αναφέρεται ότι «απαιτείται περισσότερη και καλύτερη επαγγελματική και συμβουλευτική καθοδήγηση εντός και εκτός του εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες σταδιοδρομίας για νέους/νέες που είτε βρίσκονται ήδη στην αγορά εργασίας είτε έχουν ολοκληρώσει την Εκπαίδευση, έτσι ώστε να επιτευχθεί καλύτερη αντιστοιχία δεξιοτήτων (skills match) σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας».
Ψηφιακά αναλφάβητοι
Άλλο ένα κομμάτι στο οποίο φαίνεται να υστερούν οι νέοι στην Κύπρο, το οποίο συνδέεται και με την αποτελεσματική ένταξή τους στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία, έχει να κάνει με τις ψηφιακές και χρηματοοικονομικές τους δεξιότητες, η ενίσχυση των οποίων θεωρείται κάτι περισσότερο από αναγκαία. «Στην Κύπρο, η νεολαία κατατάσσεται κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ σε ψηφιακές δεξιότητες και το επίπεδο χρηματοοικονομικών γνώσεων και δεξιοτήτων παραμένει ανεπαρκές. Αυτοί οι παράγοντες μειώνουν την ανταγωνιστικότητα του εργατικού δυναμικού και περιορίζουν την ικανότητα των νέων να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για το μέλλον τους, είτε στην επαγγελματική είτε στην προσωπική τους ζωή», αναφέρεται στη Στρατηγική, με την ΟΝΕΚ να προσθέτει πως «η ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων είναι κρίσιμη για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των νέων και την προετοιμασία τους για τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου».
