Πέραν των 50 χιλ. είναι ο αριθμός των πωλήσεων (μεταβιβάσεων) ακινήτων που έχουν διεκπεραιωθεί μέχρι τις 7 Ιουλίου 2025, με αγοραστές φυσικά πρόσωπα υπηκόους τρίτων χωρών, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου.
Συγκεκριμένα, ανήλθαν σε 53,1 χιλ. με την πλειοψηφία να αφορούν την Πάφο (20,8 χιλ.) και τη Λεμεσό (17,1 χιλ.). Στη Λάρνακα ανέρχοναι σε 9,2 χιλ., στην Αμμόχωστο σε 3,5 χιλ. και στη Λευκωσία σε 2,6 χιλ.
Τα πωλητήρια έγγραφα που έχουν κατατεθεί στο κτηματολόγιο και δεν ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση πώληση ανέρχονται σε 29,1 χιλ. εκ των οποίων 9,5 χιλ. στην Πάφο, 7,3 χιλ. στη Λάρνακα, 7,2 χιλ. στη Λεμεσό, 4,2 χιλ. στην Αμμόχωστο και 0,9 χιλ. στη Λευκωσία.
Τα στοιχεία παρέθεσε στη βουλή ο υπουργός Εσωτερικών, μετά από ερώτηση του βουλευτή Νίκου Γεωργίου.
Ερωτήματα Νίκου Γεωργίου
Όπως ανέφερε στο ερώτημά του ο κ. Γεωργίου, σύμφωνα με τον περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμο (Κεφ. 109), υπήκοοι τρίτων χωρών, καθώς και αλλοδαπές εταιρείες ή εταιρείες ελεγχόμενες από αλλοδαπούς υποχρεούνται να εξασφαλίσουν εκ των προτέρων άδεια από την αρμόδια επαρχιακή διοίκηση για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κύπρο. Η σχετική άδεια χορηγείται με όρους και περιορισμούς.
Ο κ. Γεωργίου ζητούσε από τον Υπουργό Εσωτερικών όπως πληροφορήσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων για τα εξής:
1. Πώς ερμηνεύει το Υπουργείο Εσωτερικών τον όρο “κτήση ακίνητης ιδιοκτησίας” σε σχέση με την εφαρμογή της πιο πάνω νομοθεσίας;
2. Στον όρο “κτήση” περιλαμβάνεται αποκλειστικά η σύναψη αγοραπωλητήριου εγγράφου ή αυτός καλύπτει και άλλες μορφές απόκτησης εμπράγματων ή ενοχικών δικαιωμάτων επί ακινήτου;
3. Πότε δίδεται η συγκατάθεση του επάρχου για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κύπρο από υπηκόους τρίτων χωρών; Δίδεται κατά τον ουσιώδη χρόνο της σύναψης του αγοραπωλητήριου εγγράφου ή κατά την ημερομηνία δήλωσης της μεταβίβασης στο Κτηματολόγιο;
4. Τα εκχωρητήρια έγγραφα εξισώνονται με τα αγοραπωλητήρια για σκοπούς εφαρμογής της πιο πάνω νομοθεσίας ή τυγχάνουν διαφορετικής αντιμετώπισης από τις αρμόδιες αρχές;
5. Πόσα αγοραπωλητήρια και πόσα εκχωρητήρια έγγραφα που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών ως αγοραστές και εκδοχείς, αντίστοιχα, είναι κατατεθειμένα μέχρι σήμερα στα επαρχιακά κτηματολογικά γραφεία;
6. Πόσα αγοραπωλητήρια και πόσα εκχωρητήρια έγγραφα ξεχωριστά που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών είναι κατατεθειμένα μέχρι σήμερα στα επαρχιακά κτηματολογικά γραφεία και για τα οποία δεν υπάρχει συγκατάθεση από την επαρχιακή διοίκηση;
Διευκρινίσεις για όρο κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας
Όσον αφορά τον όρο κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας, ο υπουργός διευκρινίζει ότι ερμηνεύεται ως οι διατάξεις του άρθρου 3 του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου (ΚΕΦ. 109), και πέραν της σύναψης αγοραπωλητηρίου εγγράφου, περιλαμβάνει επίσης:
(α) μίσθωση ακίνητης ιδιοκτησίας για περίοδο η οποία υπερβαίνει τα τριάντα τρία έτη ή δύναται, μαζί με οποιεσδήποτε περαιτέρω περιόδους με τις οποίες παρέχεται μονομερές εκλεκτικό δικαίωμα παράτασης ή ανανέωσης της μίσθωσης, να υπερβεί τα τριάντα τρία έτη.
Νοείται ότι, όταν η κτήση ακίνητης ιδιοκτησίας υπερβαίνει την απολύτως αναγκαία έκταση για την ανέγερση υποστατικού για κατοικία ή επαγγελματική στέγη και σε πάσα περίπτωση υπερβαίνει την έκταση των δύο σκαλών, η προαναφερόμενη περίοδος πρέπει να υπερβαίνει τα δέκα έτη,
(β) την κτήση μετοχής εταιρείας η οποία συστάθηκε ως νομικό πρόσωπο στη Δημοκρατία ή στις Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων και η οποία έχει, σε καθεμιά περίπτωση, ακίνητη ιδιοκτησία ή στις Κυρίαρχες Περιοχές των Βάσεων όταν, λαμβανομένων υπόψη και οποιωνδήποτε άλλων μετοχών της ίδιας εταιρείας που τυχόν ανήκουν κατά κυριότητα σε αλλοδαπούς, η κτήση της μετοχής αυτής από αλλοδαπό θα καθιστούσε την εν λόγω εταιρεία ελεγχόμενη από αλλοδαπούς, και (γ) τη δημιουργία καταπιστεύματος προς όφελος αλλοδαπού, το οποίο αφορά, εν όλω ή εν μέρει, ακίνητη ιδιοκτησία, μίσθωση ακίνητης ιδιοκτησίας που εμπίπτει στις διατάξεις της παραγράφου (α) ή μετοχή εταιρείας της οποίας η κτήση εμπίπτει στις διατάξεις της παραγράφου.
Απαραίτητη προϋπόθεση η άδεια κτήσης για μεταβίβαση
Σημειώνεται ακόμη ότι η άδεια κτήσης που εκδίδεται από τον Έπαρχο, στον οποίο εκχωρήθηκε η εξουσία από το Υπουργικό Συμβούλιο, για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κύπρο από υπηκόους τρίτων χωρών, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διεκπεραίωση μιας μεταβίβασης.
Ως εκ τούτου, προσθέτει, εξασφαλίζεται προγενέστερα της ημερομηνίας της μεταβίβασης στο κτηματολόγιο, αλλά δεν είναι προυπόθεση για την κατάθεση του σχετικού αγοραπωλητηρίου εγγράφου, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Τα εκχωρητήρια έγγραφα εξισώνονται με τα αγοραπωλητήρια για σκοπούς εφαρμογής του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου Κεφ. 109.
Επομένως, ο εκδοχέας θεωρείται ο νέος αγοραστής και, εφόσον είναι υπήκοος τρίτης χώρας, απαιτείται, βάσει του σχετικού νόμου, η εξασφάλιση άδειας κτήσης από τον Έπαρχο, κατά τη διεκπεραίωση της μεταβίβασης στο όνομά του, αλλά η εν λόγω άδεια δεν είναι προϋπόθεση για την κατάθεση του εκχωρητηρίου εγγράφου στο αρμόδιο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο.
Συμβάσεις Εκχώρησης
Αναφορικά με τις Συμβάσεις Εκχώρησης, σημειώνεται ότι οι υφιστάμενες λειτουργίες και αναφορές του Συστήματος Πληροφοριών Γης (ΣΠΓ) δεν παρέχουν τη δυνατότητα διάκρισης των εκδοχέων (αγοραστών) ανά υπηκοότητα, και δεν είναι εφικτό στο παρόν στάδιο να γίνει οποιαδήποτε τροποποίηση στο ΣΠΓ.
Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, ο συνολικός αριθμός Συμβάσεων Εκχώρησης, συμπεριλαμβανομένων Κυπρίων, Ευρωπαίων και υπηκόων Τρίτων Χωρών, που έχουν κατατεθεί στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, οι οποίες εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ, ανέρχεται σε 9746.
