Tο μήνυμα ότι η αύξηση του πληθυσμού, η εξέλιξη της κοινωνίας και η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή απαιτούν όχι μόνο νέα έργα υποδομής, αλλά και σύγχρονες πρακτικές και μεθοδολογίες, στέλνει μέσω του «Π» ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πάφου, Γιώργος Μάης.
Το Επιμελητήριο Πάφου, αναφέρει, εργάζεται συστηματικά και αποτελεσματικά σε συνεργασία με το κράτος και άλλους φορείς της επαρχίας, για τη διόρθωση των στρεβλώσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Πρόσθεσε πως στόχος του ΕΒΕΠ είναι η Κύπρος να εδραιωθεί ως αξιόπιστος επενδυτικός προορισμός και σύγχρονο επιχειρηματικό κέντρο.
Κύριε Μάη βιώνουμε μια δύσκολη κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο, πιστεύετε το ΕΒΕΠ θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις δυσκολίες που παρουσιάζονται;
Είναι γεγονός ότι η παρατεταμένη στασιμότητα στο εθνικό μας ζήτημα, εξαιτίας της αδιάλλακτης στάσης της Τουρκίας, οι συνεχιζόμενες πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, το ασταθές διεθνές οικονομικό περιβάλλον, το αβέβαιο σκηνικό στα ενεργειακά, η διαρκής ακρίβεια στην αγορά και οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση θεσμικών μεταρρυθμίσεων συνθέτουν ένα απαιτητικό και δυσχερές πλαίσιο για όλους μας. Απέναντι σε αυτήν την ιδιαίτερη συγκυρία, που προκαλεί εύλογο προβληματισμό και ανησυχία, το ΕΒΕΠ πιστεύει ακράδαντα ότι μόνο μέσα από στενή και ειλικρινή συνεργασία όλων των φορέων μπορούμε να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά στις δυσκολίες και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.
Πώς θα σχολιάζατε την οικονομία. Παραμένει σύνθετη η εικόνα;
Παραμένει σύνθετη. Το αύριο εξακολουθεί να διαγράφεται αβέβαιο, δημιουργώντας εύλογη ανησυχία στον επιχειρηματικό κόσμο, ο οποίος δικαιολογημένα απαιτεί σταθερότητα και προβλεψιμότητα για την προώθηση των σχεδίων του. Ωστόσο, οι προβλέψεις τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της κυβέρνησης για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας το 2025 είναι θετικές. Η ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στα ισχυρά αποθέματα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια σε καίριους τομείς, όπως τα δημόσια οικονομικά και το τραπεζικό σύστημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο ρυθμός ανάπτυξης για το δεύτερο τρίμηνο του 2025 ανήλθε στο 3,3%, η απόδοση αυτή ξεπερνά κατά πολύ τον μέσο όρο της ευρωζώνης και της ΕΕ, που κυμαίνεται γύρω στο 1,4% και στο 1,5% αντίστοιχα. Συνολικά, για το πρώτο εξάμηνο του 2025 η κυπριακή οικονομία σημείωσε ανάπτυξη 3,2%, επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητά της σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής αστάθειας. Παράλληλα, τα στοιχεία για τον πληθωρισμό είναι ενθαρρυντικά, καθώς αυτός επιβραδύνθηκε στο 1,6% το πρώτο εξάμηνο του 2025, σε σύγκριση με 2,3% την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Οι προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν περαιτέρω αποκλιμάκωση στο 1,5% για ολόκληρο το 2025.
Ωστόσο, η πραγματικότητα της καθημερινότητας εξακολουθεί να βαραίνει επιχειρήσεις και νοικοκυριά, κυρίως λόγω του υψηλού κόστους της ενέργειας, που μετακυλίεται στις πρώτες ύλες και τα βασικά αγαθά, επηρεάζοντας εισοδήματα, ανταγωνιστικότητα και επενδυτική διάθεση. Την ίδια στιγμή, η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα επιβαρύνει σημαντικά επιχειρήσεις και πολίτες με δανειακές υποχρεώσεις. Το ΕΒΕΠ, σε συνεργασία με το ΚΕΒΕ, έχει εισηγηθεί στοχευμένα μέτρα αντιμετώπισης του πληθωρισμού, ενώ έχει εκφράσει κατ' επανάληψη τις ανησυχίες του για την επιτοκιακή πολιτική, που εγκυμονεί κινδύνους για διόγκωση των «κόκκινων» δανείων, μείωση της ρευστότητας και επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η εικόνα παραμένει θετική.
Πώς θα χαρακτηρίζατε την ανάπτυξη της πόλης και επαρχίας Πάφου τα έτη 2024-2025;
Η πόλη και επαρχία Πάφου κατέγραψε αξιοσημείωτη ανάπτυξη τα έτη 2024-2025, με κύριους μοχλούς τον τουρισμό και την ανάπτυξη γης. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι αφίξεις τουριστών το 2024 ανήλθαν σε περίπου 1.455.000, που αντιστοιχούν στο 36% του συνόλου, αποφέροντας 1,15 δισ. ευρώ σε τουριστικό συνάλλαγμα.
Το Υφυπουργείο Τουρισμού ανακοίνωσε αύξηση 5,1% στις αφίξεις για το έτος 2024 σε σχέση με το 2023, σημειώνοντας μάλιστα ρεκόρ αφίξεων στην ιστορία του κυπριακού τουρισμού. Η Πάφος διαθέτει περίπου 30.000 κλίνες, που αντιστοιχούν στο 33% του παγκύπριου συνόλου, με πάνω από το 60% αυτών να αντιστοιχούν σε ξενοδοχειακές μονάδες 4 και 5 αστέρων. Ετησίως η Πάφος προσελκύει περίπου το 39% των συνολικών αφίξεων, με κύριες αγορές το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, την Πολωνία, τη Γερμανία και την Ελλάδα, ενώ αναπτύσσονται θετικές προοπτικές από τη Γαλλία, τις σκανδιναβικές χώρες, τις βαλτικές και τη Μέση Ανατολή. Στον τομέα των ακινήτων, το 2024 καταγράφηκαν σταθεροποιητικές τάσεις, ενώ τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους η Πάφος σημείωσε αύξηση 34% στις πωλήσεις σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2025, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 15% σε σχέση με το 2024, παρά τη μείωση της ζήτησης από Κινέζους και Ρώσους υπηκόους, η απώλεια αυτή αντισταθμίστηκε από την αυξημένη ζήτηση από Ισραήλ, Λίβανο και άλλες αγορές της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης.
Παράλληλα, οι τομείς του λιανικού εμπορίου, της βιομηχανίας και της γεωργίας παρουσιάζουν θετική δυναμική, ενώ σημαντικά έργα υποδομής και αστικής ανάπτυξης -πολλά εκ των οποίων προτάθηκαν ή υποστηρίχθηκαν από το Επιμελητήριό μας- ενισχύουν περαιτέρω την προοπτική της επαρχίας μας.
Υπάρχουν αυξημένες νέες ανάγκες;
Παρά την πρόοδο που σημειώνεται στην πόλη και επαρχία Πάφου, οι νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες δημιουργούν αυξημένες ανάγκες. Η αύξηση του πληθυσμού, η εξέλιξη της κοινωνίας και η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή απαιτούν όχι μόνο νέα έργα υποδομής, αλλά και σύγχρονες πρακτικές και μεθοδολογίες. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕΒΕΠ καλεί την Πολιτεία να προχωρήσει στη λήψη αποφάσεων και μέτρων που θα συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη της Πάφου, ώστε η περιοχή μας να καταστεί πόλος έλξης ξένων επενδύσεων και επισκεπτών.
Τι εισηγείται το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πάφου;
Tο ΕΒΕΠ εισηγείται, μεταξύ άλλων, την προώθηση και υλοποίηση νέων έργων ανάπτυξης, με έμφαση στην ανάδειξη και τον εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος. Τη θέσπιση στοχευμένων κινήτρων, για την ενίσχυση των επενδύσεων, ιδίως στους τομείς των αθλητικών υποδομών, της ανάπτυξης γης, της εκπαίδευσης και της υγείας. Την ενίσχυση της αεροπορικής συνδεσιμότητας του αεροδρομίου Πάφου με νέους προορισμούς. Ακόμη την προώθηση των έργων που αφορούν τη σύνδεση του αεροδρομίου με την τουριστική περιοχή της Πάφου, καθώς και τη βελτίωση των εγκαταστάσεων του αεροδρομίου, τη μείωση του κόστους ενέργειας για τη βιομηχανία, τη βελτίωση υποδομών στις βιομηχανικές περιοχές και ζώνες, που θα αναβαθμίσουν την εικόνα και τη λειτουργικότητα των περιοχών.
Επιπρόσθετα οι παρεμβάσεις από μέρους του κράτους πρέπει να είναι καταλυτικές για να ξεφύγουμε από τις τριτοκοσμικές εικόνες που κάποιες από τις βιομηχανικές μας περιοχές παρουσιάζουν σήμερα. Ενδεικτικά να αναφερθώ στην ολοκλήρωση του οδικού δικτύου στη βιομηχανική περιοχή Αγίας Βαρβάρας και τη μετακίνηση των παράνομων κτηνοτροφικών υποστατικών σε κατάλληλους χώρους. Στην άμεση προώθηση των διαδικασιών για την κατασκευή της μαρίνας Πάφου, στην κατασκευή του οδικού άξονα που θα συνδέει την Κάτω Πάφο με την περιοχή του Κόλπου των Κοραλλίων, αλλά και την προώθηση του έργου κατασκευής του δυτικού παρακαμπτήριου.
Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει σήμερα ο επιχειρηματικός κόσμος;
Σήμερα ο επιχειρηματικός κόσμος αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, που σχετίζονται με τις επιπτώσεις των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, τη διεθνή οικονομική αβεβαιότητα, τις πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλά επιτόκια, αλλά και με την αναποφασιστικότητα του πολιτικού συστήματος να προχωρήσει σε αναγκαίες ρυθμίσεις και τομές.
Κατά την άποψή μας, η κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί άμεσα σε διάφορα επίπεδα και κατευθύνσεις, ώστε να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, όπως να δώσει κίνητρα για ανάπτυξη και αναδιάρθρωση. Θέσπιση στοχευμένων κινήτρων (φορολογικών, πολεοδομικών κ.ά.) για την ενθάρρυνση του «επιχειρείν» των επενδύσεων, των συγχωνεύσεων και των αναδιαρθρώσεων εταιρειών. Επίσης να συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη δραστική απλοποίηση διαδικασιών και αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και στη γρήγορη απονομή της δικαιοσύνης. Επίσης επιβάλλεται φιλικότερο τραπεζικό σύστημα. Αναθεώρηση της τιμολογιακής πολιτικής και των λοιπών χρεώσεων των τραπεζών, καθώς και πιο ισορροπημένη στάση σε αιτήματα χρηματοδότησης και ρευστότητας. Καλούμε, λοιπόν, την κυβέρνηση και την Κεντρική Τράπεζα να δει με ρεαλισμό τις στρεβλώσεις σε αυτούς τους τρεις τομείς και να προχωρήσει στις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις. Δεν είναι αποδεκτό οι επιχειρήσεις, πέρα από τους επιχειρηματικούς κινδύνους που αναλαμβάνουν, να αντιμετωπίζουν καθημερινά την υπέρμετρη γραφειοκρατία και τις θεσμικές ανεπάρκειες.
Ποια η θέση σας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό;
Για την υποβοήθηση του επιχειρηματικού κόσμου και τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη, είναι άκρως αναγκαία η επίσπευση του ψηφιακού μετασχηματισμού και των μεταρρυθμίσεων. Παρά τις μέχρι σήμερα προσπάθειες, απέχουμε από τα επιθυμητά επίπεδα.
Τι ζητάτε από την κυβέρνηση;
Ζητούμε από την κυβέρνηση την άμεση μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις, με ολοκληρωμένες δράσεις διαλειτουργικότητας, ενιαίες ψηφιακές πύλες και απλοποιημένες διαδικασίες. Την εφαρμογή και συμπλήρωση μεταρρυθμίσεων με νέες θεσμικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τις σχέσεις κράτους-πολίτη και θα ενισχύουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Οι αλλαγές αυτές θα έχουν θετικό δημοσιονομικό αποτύπωμα: θα περιοριστεί η ανάγκη συνεχών προσλήψεων, θα αυξηθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης και, συνακόλουθα, τα δημόσια έσοδα. Απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουν αποτέλεσμα τα πιο πάνω είναι η διατήρηση της εργατικής ειρήνης, γι' αυτό όλοι με υπευθυνότητα πρέπει να συμβάλουμε προς την κατεύθυνση αυτή και αναφέρομαι πρώτιστα στο επίκαιρο θέμα της ΑΤΑ.
Πώς θα σχολιάζατε τη μεταρρύθμιση της ΤΑ;
Μετά από έναν χρόνο προπαρασκευής και σχεδόν ενάμιση χρόνο από την έναρξη λειτουργίας του, ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης Πάφου δεν έχει ακόμα στελεχωθεί και αδυνατεί γενικά να φέρει εις πέρας την αποστολή του.
Οι ευθύνες βαραίνουν πολλούς, έχουν όνομα και επίθετο, δεν είναι όμως τώρα η κατάλληλη στιγμή να αποδοθούν. Ως ΕΒΕ έχουμε το θάρρος αλλά και την υποχρέωση και σύντομα θα το πράξουμε. Έχουμε δώσει πίστωση χρόνου πέραν της δέουσας και έχουμε επιδείξει κατανόηση και υπομονή. Η υπομονή όμως αυτή, που φαίνεται να έχει παρεξηγηθεί, μετατρέπεται σε αγανάκτηση και μέρα με τη μέρα γίνεται εντονότερη. Επιβάλλετται τόσο ο ΕΟΑ όσο και το Υπουργείο Εσωτερικών να αφουγκραστούν την αγωνία του απλού πολίτη και του επιχειρηματία που ταλαιπωρείται καθημερινά και επιβαρύνεται με υπέρμετρο κόστος.
