kateliadi@politis.com.cy
***ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ θα ήθελαν ο ανασχηματισμός να γίνει πριν το καλοκαίρι, ώστε να ετοιμάσουν τα ψηφοδέλτιά τους το συντομότερο δυνατόν
***Και τα τρία φανερά κόμματα τής συγκυβέρνησης είναι εκνευρισμένα με τον ΠτΔ, γιατί ούτε τα λαμβάνει υπόψη ούτε και τα προσέχει όσο θα ήθελαν
***Ο Πρόεδρος δεν θέλει και πολύ να συνδέει το όνομά του, τις δράσεις και τις αποφάσεις του με τα κόμματα που τον στηρίζουν
***«Πρώτη φορά σε παράσταση θαυματοποιού, μάλιστα μετεκλογικά, πρώτη φορά σε ψέματα και φανταστικά ‘‘συμβάντα’’»
***«Για έργο είναι αναγκαία η επιλογή ικανών, όχι η υπόδειξη τυχαίων σε υπουργικά αξιώματα, υμνητών του αρχηγού»
***«Με την εκλογή Χριστοδουλίδη, οι παραστάσεις εικόνας δεν μοιάζουν πλέον με προεκλογική, είναι μια αδιάλειπτη προεκλογική»
***«Μην υποτιμούμε τον πολίτη, όταν υπάρχει έργο θα το πιστώσει χωρίς να χρειάζεται μεγάλα λόγια και προπαγάνδα»
***«΅Εάν δεν γίνει ουσιαστική αναβάθμιση και να παραχθεί άμεσα έργο, τότε γρήγορα θα εξατμιστεί ο αέρας ανανέωσης»
***«Οι πολίτες όμως κρίνουν εκ του αποτελέσματος. Χωρίς ουσία και πολιτική, η επικοινωνία είναι πουκάμισο αδειανό»
***«Οι πλείστες ανακοινώσεις του ΕΛΑΜ αναφέρονται γενικά στο ‘‘κράτος’’ και όχι συγκεκριμένα στην ‘‘κυβέρνηση’’ ή στον Πρόεδρο»
Η συζήτηση -που συνεχίζεται μέχρι σήμερα- για ενδεχόμενο ανασχηματισμού ξεκίνησε λίγο πριν το Πάσχα (20/4/2025), λόγω ανεπίλυτων χρόνιων προβλημάτων (στεγαστικό, κόστος ενέργειας και ακρίβειας, προβληματικά δημόσια έργα), καθώς και αστοχιών της κυβέρνησης (υδατικό, κυνηγοί/φουκούδες, περικοπές παραγωγής οικιακών φωτοβολταϊκών, αερόσακοι Τakata, ανοικτά εργασιακά ζητήματα, αξιολόγηση εκπαιδευτικών, λογισμικό ΓεΣΥ, χάος στο ΤΑΕΠ ΓΝ Λευκωσίας κ.λπ.). Τα κόμματα που συμμετέχουν φανερά στο κυβερνητικό σχήμα (ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, ΕΔΕΚ) θεωρούν ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης πρέπει να κάνει ένα γερό λίφτινγκ της κυβέρνησής του για να τα βοηθήσει στις βουλευτικές εκλογές του 2026 (24 Μαΐου) –εννοούν να αντικαταστήσει τους χωρίς (ή ιδιαίτερο) πολιτικό στίγμα υπουργούς/υφυπουργούς με κομματικά στελέχη, δίνοντάς τους ένα καλό μπουστάρισμα ώστε να μπουν ενισχυμένα και με φόρα στην προεκλογική εκστρατεία.
Φθορά της εξουσίας
Και τα τρία κόμματα που στηρίζουν τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και την κυβέρνησή του αποδέχονται ότι έχουν υποστεί φθορά (της εξουσίας) και θα δώσουν μεγάλη μάχη για να μην υποστούν καθίζηση τα ποσοστά τους -εξέλιξη που για το ΔΗΚΟ θα σήμαινε να χάσει τον ρυθμιστικό του ρόλο (9,72%, 5ο και καταϊδρωμένο πίσω από Φειδία και ΕΛΑΜ στις Ευρωεκλογές του 2024) και ΔΗΠΑ-ΕΔΕΚ να μην μπουν στη Βουλή. Δημοκρατικό Κόμμα, Δημοκρατική Παράταξη-Συνεργασία και ΕΔΕΚ ιδανικά θα ήθελαν ο ανασχηματισμός να γίνει πριν το καλοκαίρι, για να γνωρίζουν ποια στελέχη τους θα αξιοποιηθούν στην κυβέρνηση (ή θα ανασχηματιστούν), ώστε να ετοιμάσουν τα ψηφοδέλτιά τους όσο πιο νωρίς γίνεται, κι έτσι να πιάσουν δουλειά οι υποψήφιοι το συντομότερο δυνατόν (το καλοκαίρι όλα τα χωριά έχουν φεστιβάλ/χοροσπερίδες, ό,τι καλύτερο για προεκλογικές τόκκες). Επιπλέον, θα πρέπει να έχουν τον χρόνο οι νέοι υπουργοί/υφυπουργοί να εγκλιματιστούν και να προσαρμοστούν στα νέα τους καθήκοντα, ώστε να είναι έτοιμοι για την κυπριακή προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Εκνευρισμός
Τα τρία φανερά κόμματα τής συγκυβέρνησης είναι εκνευρισμένα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, γιατί ούτε τα λαμβάνει υπόψη ούτε και τα προσέχει όσο θα ήθελαν –κρατάει εμφανώς αποστάσεις από αυτά. Σχεδόν 27 μήνες μετά την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Προεδρία της Δημοκρατίας, δεν έχει γίνει ακόμα κατορθωτό να συντονίζονται αρμονικά κυβέρνηση και συγκυβερνώντα κόμματα. Υπάρχει ασυνεννοησία, έλλειψη ενημέρωσης, συντονισμού, εμπιστοσύνης κ.λπ., ενώ ο Πρόεδρος δεν καταβάλλει καμία προσπάθεια να κρύψει ότι δεν θέλει και πολύ να συνδέει το όνομά του, τις δράσεις και τις αποφάσεις του με τα κόμματα που τον στηρίζουν. Με το βλέμμα, από τώρα, στις Προεδρικές του 2028, κτίζει εκείνες τις γέφυρες που θα τον στείλουν στον δεύτερο γύρο των Προεδρικών, θεωρώντας ότι, άμα περάσει τον πρώτο σκόπελο, κερδίζει και τις εκλογές ανεξαρτήτως ποιος θα είναι ο ανθυποψήφιός του –με ανθυποψήφιο τού ΑΚΕΛ, η δεξιά θα ψηφίσει Χριστοδουλίδη, με ανθυποψήφιο τού ΔΗΣΥ, οι ΑΚΕΛικοί δεν θα ψηφίσουν τον συναγερμικό υποψήφιο. Το Δημοκρατικό Κόμμα άφησε να φανεί η ενόχλησή του για τη δήλωση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, ο οποίος τσουβάλιασε όλους τους Κύπριους ευρωβουλευτές αναφορικά με το φιάσκο του ΕΛΑΜ στο Ευρωκοινοβούλιο (καταψηφίστηκε πρόταση τού ευρωβουλευτή του ΕΛΑΜ για καταδίκη της επίσκεψης Ερντογάν στα κατεχόμενα). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αντί να επικρίνει το ΕΛΑΜ, υπέδειξε στους ευρωβουλευτές να συνεργάζονται όλοι μεταξύ τους. Νικόλας Παπαδόπουλος και στελέχη του ΔΗΚΟ επέκριναν έντονα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για αυτή του τη στάση και χαρακτήρισαν «ατυχή» τη δήλωσή του.
Ανικανοποίητος
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης άρχισε να προβληματίζεται για το ενδεχόμενο ενός ανασχηματισμού αρχές Απριλίου και, σύμφωνα με πληροφόρηση που έχει ο «Π», δεν είναι ικανοποιημένος σχεδόν από κανέναν υπουργό -ελάχιστοι διασώζονται, ενώ φαίνεται ότι αργά ή γρήγορα δεν θα διασωθούν (α) ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιάννης Παναγιώτου, οι σχέσεις του οποίου δεν είναι καλές ούτε με τους εργοδότες (ΟΕΒ, ΚΕΒΕ) ούτε με τις συντεχνίες των εργαζομένων (ΣΕΚ, ΠΕΟ), (β) είναι δυσαρεστημένος με τον υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, γιατί λέει πάρα πολλά (δίνει υποσχέσεις) σε συνεχείς δηλώσεις και συνεντεύξεις του, χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα, (γ) ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, έχει αντιστάσεις, δεν συνεργάζεται με το κυβερνητικό δόγμα «Τσοβόλα δώσ' τα όλα», πολιτική η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και να ενταθεί όσο πλησιάζουν οι εκλογές (ο Πρόεδρος προτιμά να αποχωρήσει μόνος του ο Μ. Κεραυνός και όχι να τον ανασχηματίσει). Γενικά, οι υπουργοί έχουν να λένε πόσο απαιτητικός και πιεστικός είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε σημείο που να τους δημιουργείται υπερβολικό στρες, γιατί υπάρχουν θέματα που δεν μπορούν να προχωρήσουν με τους ρυθμούς που αναμένει ο κ. Χριστοδουλίδης, ωστόσο εκείνος επιμένει.
Τρία σενάρια
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει μπροστά του τρεις επιλογές:
(Α) Να κάνει τώρα, πριν το καλοκαίρι, τον ανασχηματισμό. Θεωρείται απομακρυσμένο σενάριο και γιατί δεν θα ήθελε να ρίξει στον λάκκο των λεόντων νέους υπουργούς του, π.χ. ο Εργασίας έχει ανοικτούς λογαριασμούς για την ΑΤΑ (οι συντεχνίες ζητούν να αποκατασταθεί πλήρως, δηλαδή στο 100%, μέχρι το φετινό καλοκαίρι), αλλά και γιατί θα φανεί μικρόψυχο υπουργοί να χάσουν τα ωφελήματα του 30μήνου για ελάχιστες εβδομάδες.
(Β) Ο Σεπτέμβριος (αρχές) ακούγεται καλό χρονικό σημείο για ανασχηματισμό, ωστόσο η χώρα μας θα είναι 3-4 μήνες πριν από την ανάληψη τής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και οκτώ μήνες πριν τις βουλευτικές εκλογές –εάν τα συγκυβερνώντα κόμματα δεν πάνε καλά στις βουλευτικές του ’26 και αποχωρήσουν από την κυβέρνηση, θα χρειαστεί ανασχηματισμός ξανά, εξέλιξη που δεν θα είναι καλή ούτε για την εικόνα του Προέδρου ούτε επί της ουσίας (παραγωγή κυβερνητικού έργου).
(Γ) Η κυβέρνηση σήμερα απαρτίζεται από υπουργούς που υπέδειξαν ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ, από (διαγραμμένους ή μη) συναγερμικούς που επέλεξε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης για να διεμβολίσει τον ΔΗΣΥ, τον Πάλμα που είναι παντός καιρού (ο άνθρωπος του Τάσσου Παπαδόπουλου και του Νίκου Αναστασιάδη και τώρα του Νίκου Χριστοδουλίδη), και κάποιους που… ΕΛΑΜίζουν. Τι πιο λογικό, λοιπόν, από το να φυλάξει τον ανασχηματισμό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, για μετά τις βουλευτικές, ώστε να δει κατά πόσο θα παραμείνουν ή θα αποχωρήσουν από την κυβέρνηση τα συμπολιτευόμενα κόμματα και ακολούθως να προχωρήσει σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, το οποίο θα είναι αυτό που θα τον οδηγήσει στις Προεδρικές του 2028. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, για να περάσει στον δεύτερο γύρο των Προεδρικών, θέλει ένα ΕΛΑΜ που θα βγει ισχυρό από τις βουλευτικές εκλογές, για αυτό και το προσέχει και το «ταΐζει», και κυνηγούς που τους αππώνει, μαζί με τους χριστοδουλιδικούς του ΔΗΣΥ και ό,τι απομείνει από το λεγόμενο κέντρο. Σε έναν χρόνο, μετά τις Βουλευτικές, λοιπόν, είναι ρεαλιστικό να υλοποιηθεί και το επικρατέστερο σενάριο για ανασχηματισμό, αν και θα έχει την αντικειμενική δυσκολία να βρει άτομα που θα θέλουν να υπουργοποιηθούν μόνο για έναν χρόνο και κάτι μήνες.
Ο «Π» ζήτησε την άποψη επικοινωνιολόγων και πολιτικών αναλυτών για την εικόνα του Προέδρου της Δημοκρατίας και της κυβέρνησής του, καθώς και πότε είναι η ώρα για ανασχηματισμό.
Χριστόφορος Χριστοφόρου
«Θαυμάσια υλοποιούν το "για πρώτη φορά"»
Σύμφωνα με τον Χρ. Χριστοφόρου, «το κρίσιμο πρόβλημα αφορά την ουσία, το όραμα, τα στρατηγικά πλάνα, τους αποδέκτες των οφελών από όσα υλοποιούνται (αν)».
Ερωτηθείς «Πώς τα πάει μέχρι τώρα η κυβέρνηση και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης», ο πολιτικός αναλυτής, εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου της Ευρώπης σε ΜΜΕ και Εκλογές Χριστόφορος Χριστοφόρου απάντησε χαρακτηριστικά: «Μπορούμε να πούμε, με μεγάλη δόση ειρωνείας, πως θαυμάσια υλοποιούν το “για πρώτη φορά”: Πρώτη φορά αδιάλειπτα σε προεκλογική μετά την εκλογή στο προεδρικό αξίωμα, πρώτη φορά σε παράσταση θαυματοποιού, μάλιστα μετεκλογικά, πρώτη φορά σε ψέματα και φανταστικά ‘‘συμβάντα’’: Καθ' οδόν τηλεφωνήματα, επαφή με συνεργάτη Donald Trump, δέσμευση πορείας Τουρκίας μέσω Κυπριακού, Μέρκελ στο τραπέζι και άλλα». Στην επιφάνεια, συνέχισε ο κ. Χριστοφόρου, επιτυχίες όπως η προσκόλληση στο αμερικανικό άρμα και ορισμένες σχέσεις εξωτερικής πολιτικής, τα καλά δημοσιονομικά, οι επενδύσεις, το γεγονός πως τα Ηνωμένα Έθνη δεν σφύριξαν «αδιέξοδο», παρά το εμφανές τέλμα. «Επί της ουσίας, ποικίλα ερωτήματα, με πρώτο για μένα: Ποιο Δίκαιο, ποια ηθική κατευθύνει τις επιλογές, τον εναγκαλισμό με τον Νετανιάχου, που διαπράττει τώρα γενοκτονία στη Γάζα; Τι σημαίνει η πρόσδεση στις ΗΠΑ σε έκταση και κόστος για την Κύπρο; Πώς εξισορροπούν πολιτική μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ; Στην οικονομία, πώς επωφελείται ο πολίτης και η κοινωνία από πολιτικές που καταλήγουν σε συσσώρευση πλούτου σε κράτος και τράπεζες ή σε βαλάντια κάποιων μικρών ομάδων; Πού οδεύει το Κυπριακό; Ποια ουσιαστική πρόταση έχει προωθήσει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επί της ουσίας και τι να αναμένουν οι (εν ζωή) εκτοπισμένοι; Συνοπτικά, σε ποιες αρχές στηρίζονται, με ποιο όραμα, στρατηγικό σχέδιο, ποια μέσα υλοποίησης, προς όφελος ποίου/ποίων εργάζονται;», διερωτήθηκε ο πολιτικός αναλυτής.
Ανεπάρκειες, ανυπαρξία
Ποιοι υπουργοί τα πάνε καλά και ποιοι όχι;
Είναι πιο εύκολο να εντοπίσουμε τις κραυγαλέες ανεπάρκειες (συγκοινωνίες, Δικαιοσύνη, ενέργεια) και την ανυπαρξία (γεωργία, υγεία) ή, ακόμα, μεγαλόστομες δηλώσεις. Πιστώνεται με έργο ο ΥΠΕΞ, μα το πιο πάνω ερώτημα, για όραμα, στρατηγική, όφελος, ισχύει και εδώ. Για τον ΥΠΕΣ, στον οποίον επίσης πιστώνονται πολλά (κάποια δικαίως), παρατηρούμε πως πλείστες αποφάσεις στεγαστικού, και όχι μόνον, είναι δώρα σε επαγγελματίες γης. Μετακυλίεται όφελος σε πολίτες; Ποια λογική όρισε ώστε η χορηγία στέγης για νέους και πρόσφυγες να παραμείνει στις 30.000 ευρώ, ενώ από το 2018 στο 2023 αυξήθηκαν κατά 40% οι οικιστικές δαπάνες; Στο μέγα “επίτευγμα”, το λεγόμενο Μεταναστευτικό, παραβιάζονται Διεθνές Δίκαιο, ανθρωπισμός, ηθική και λογική. Σε χώρα εκτοπισμένων, ποιο Δίκαιο επιλέγουμε; Ποια διακυβέρνηση, προς όφελος ποίων;
Υμνητές του αρχηγού
Μπορεί να αναζωογονηθεί το σημερινό κυβερνητικό σχήμα;
Συνάγεται από τα πιο πάνω πως το κρίσιμο πρόβλημα αφορά την ουσία, το όραμα, τα στρατηγικά πλάνα, τους αποδέκτες των οφελών από όσα υλοποιούνται (αν). Το πρώτο ζητούμενο είναι η αλλαγή προσέγγισης του Προεδρικού, η μετακίνηση από την αμετροέπεια και τις παραστάσεις εικόνας στον σχεδιασμό και υλοποίηση ενός οράματος για τον τόπο, τον καθένα μας. Για τέτοιο έργο είναι αναγκαία η επιλογή ικανών, όχι η υπόδειξη τυχαίων σε υπουργικά αξιώματα, υμνητών του αρχηγού. Αυτό θα μπορούσε να έχει θετικό αποτέλεσμα στον τόπο και ο πολίτης έχει την ευφυΐα να αξιολογήσει, να πιστώσει το έργο, χωρίς ανάγκη παραστάσεων εικόνας χωρίς τέλος.
Αδιάλειπτη προεκλογική
Είμαστε σε προεκλογική περίοδο; Των Βουλευτικών ή και των Προεδρικών;
Με την εκλογή Χριστοδουλίδη, οι παραστάσεις εικόνας δεν μοιάζουν πλέον με προεκλογική, είναι μια αδιάλειπτη προεκλογική. Παραδόξως, ο Πρόεδρος της συνεχούς προεκλογικής επικαλείται τον όρο «προεκλογική» σαν ενέργεια μειωτική για άλλους. Και όμως, στην Κύπρο, διαχρονικά, ο κόσμος έχει την ευφυΐα να αξιολογήσει και να επιλέξει. Προβληματικό είναι το ποιόν του πολιτικού προσωπικού, το οποίο περιορίζει τις επιλογές. Η αγωνία προβολής επηρεάζει αρνητικά. Το δηλώνουν σαφώς οι πολίτες, «ο Πρόεδρος και η κυβέρνηση του μιλούν πάρα πολλά για λίγο έργο». Επαναλαμβάνω: Μην υποτιμούμε τον πολίτη, όταν υπάρχει έργο θα το πιστώσει χωρίς να χρειάζεται μεγάλα λόγια και προπαγάνδα.
Ηθικό έλλειμμα
Ποια η ανάγνωσή σας για το φλερτ του Προέδρου με το ΕΛΑΜ;
Μην ξεχνάμε πως ο υποψήφιος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, ήταν διστακτικός να δώσει σαφή απάντηση για μη συνεργασία με ΕΛΑΜ. Η προβολή, σήμερα, άλλοθι περί σεβασμού προς κοινοβουλευτικά κόμματα προκαλεί θυμηδία. Το αβάσιμο τέτοιων προσεγγίσεων, υπέδειξε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, αποφεύγοντας κάθε συνάντηση με το παράρτημα στην Κύπρο εγκληματικής οργάνωσης, της Χρυσής Αυγής. Το ηθικό έλλειμμα σε πράξεις και συμπεριφορές ηγετών στην Κύπρο ρίχνει βαριά σκιά στη ζωή του τόπου, σε πολλά επίπεδα. Και όμως, όφειλαν να δίνουν το καλό παράδειγμα. Δυστυχώς, η ανοδική πορεία του νεοναζιστικού μορφώματος ΕΛΑΜ, την οποία τροφοδοτούν πολιτικές, η ανεπάρκεια και η διαφθορά των άλλων, δυσχεραίνει την εκδήλωση βούλησης των ηγετών και του Προέδρου για προσήλωση σε δημοκρατικές αρχές για το καλό του τόπου.
Κωνσταντίνος Ντάλτας
«Βρισκόμαστε ήδη σε προεκλογική περίοδο»
«Η παρούσα προεκλογική περίοδος θα διαφέρει ουσιαστικά απ’ όσες έχουμε ζήσει μέχρι σήμερα», σημειώνει ο Κ. Ντάλτας.
Αναφορικά με το κατά πόσον «είναι ώρα για αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος», ο Managing Director RedwolfOgilvy/σύμβουλος Στρατηγικής Επικοινωνίας, Κωνσταντίνος Ντάλτας, απάντησε πως ο ανασχηματισμός πάντα φέρνει μία φρεσκάδα στην εικόνα κάθε κυβέρνησης. «Όμως, εάν δεν γίνει ουσιαστική αναβάθμιση και να παραχθεί άμεσα έργο, τότε γρήγορα θα εξατμιστεί ο αέρας ανανέωσης. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης παραμένει ένα ισχυρό χαρτί επικοινωνιακά και έχει στη διάθεσή του άλλα τρία χρόνια για να διορθώσει πράγματα, να παραγάγει έργο και να πείσει το εκλογικό Σώμα να του δώσει ψήφο εμπιστοσύνης» πρόσθεσε.
Χωρίς ισχυρές «πλάτες»
Πώς βλέπετε τη μέχρι τώρα πορεία της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη;
Θα πρέπει αρχικά να καταγράψουμε πώς φτάσαμε μέχρι εδώ. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κατάφερε πριν δυο χρόνια να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας μέσα από μία ιδιαίτερη εκλογική διαδικασία για τα δεδομένα της Κύπρου. Είναι ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που κυβερνάει τη χώρα χωρίς να έχει στη συμπολίτευση ούτε ένα από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα του τόπου. Αυτό έχει τη σημασία του και ως προς την ικανότητα της κυβέρνησής του να υπερασπιστεί το έργο της και τον εαυτό της, ιδιαίτερα σε περιόδους όπου η αντιπολίτευση τής ασκεί έντονη κριτική. Επικοινωνιακά, η προσπάθεια να υπερασπιστείς τον εαυτό σου ή να πετύχεις την προώθηση των αφηγημάτων και των θέσεών σου όταν απέναντί σου βρίσκονται ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ και μαζί σου κόμματα που κάποια εξ αυτών αντιμετωπίζουν σοβαρά, ενδεχομένως και υπαρξιακά, προβλήματα δεν είναι μια απλή υπόθεση. Όλα αυτά τα αναφέρω όχι για να υποβαθμίσω κάποιες αστοχίες ή παραλείψεις που μπορεί να υπήρξαν αλλά για να επισημάνω τη δυσκολία της παρούσας κυβέρνησης να διορθώσει ή να αποκαταστήσει την εικόνα της, όταν τα πράγματα πηγαίνουν λάθος. Οι μετρήσεις κοινής γνώμης μέχρι σήμερα αποδεικνύουν πως η κοινωνία πολύ πιο εύκολα αποσύρει τη στήριξη και την εμπιστοσύνη της προς την παρούσα κυβέρνηση απ’ ό,τι θα της πιστώσει κάποια από τα θετικά πράγματα που έκανε μέχρι σήμερα. Ως σύμβουλος Στρατηγικής Επικοινωνίας, θα σταθώ ιδιαίτερα στο κομμάτι αυτό, σημειώνοντας πως η κυβέρνηση οφείλει να ενισχύσει σημαντικά τα επικοινωνιακά της αντανακλαστικά, να απαντά άμεσα στην κριτική με ουσία και τεκμηρίωση. Στο πρόσφατο βαρόμετρο που διενήργησε η Redwolf: The PR, για παράδειγμα, σημειώθηκε μια ανάκαμψη ως προς την εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση, ενώ οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν τη βελτίωση σε συγκεκριμένα θέματα. Αυτό είναι ένα παράδειγμα το οποίο μας δείχνει ότι οι κυβερνώντες κατάφεραν να κερδίσουν επικοινωνιακούς πόντους. Ένα άλλο παράδειγμα που αξίζει ν’ αναφερθεί είναι η διαχείριση έργων που κληρονομήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση και προσφάτως κατέρρευσαν ως ασύμφορα ή για άλλους λόγους. Η στασιμότητα και η καθυστέρηση που παρατηρούνται στην υλοποίηση έργων υποδομής, που να είναι ορατά για τους πολίτες και να συμβάλλουν στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων και της ευρύτερης ανάπτυξης, δημιουργούν επίσης μία αρνητική εντύπωση για τη σημερινή κυβέρνηση, ασχέτως αν αδίκως ενδεχομένως χρεώνεται στην παρούσα η κατάληξή τους.
Αλλαγές πολιτικού τοπίου
Έχει ξεκινήσει η προεκλογική περίοδος;
Ναι, βρισκόμαστε ήδη σε προεκλογική περίοδο για τις βουλευτικές εκλογές του 2026, οι οποίες, ωστόσο, θα καθορίσουν τις εξελίξεις και τους συσχετισμούς δυνάμεων ενόψει των Προεδρικών του 2028. Από τη μία, τα παραδοσιακά κόμματα οδεύουν προς τις εκλογές του 2026 με στόχο τη διατήρηση των δυνάμεών τους ή τις όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες. Από την άλλη, νέοι πολιτικοί σχηματισμοί και πρόσωπα, με πρώτο τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, θα μετρήσουν δυνάμεις ενόψει των Προεδρικών του ’28. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η παρούσα προεκλογική περίοδος θα διαφέρει ουσιαστικά απ’ όσες έχουμε ζήσει μέχρι σήμερα. Αυτό οφείλεται, αφενός, στην αναδιαμόρφωση του τοπίου της πολιτικής επικοινωνίας, λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και, αφετέρου, στην εμφάνιση «αντισυστημικών» υποψηφίων, οι οποίοι γνωρίζουν πώς να αξιοποιούν τα Μέσα αυτά, καλύτερα απ’ ό,τι τα μέλη του συμβατικού πολιτικού συστήματος.
Χαράλαμπος Ρωσσίδης
«Η επικοινωνία και η εικόνα έχουν τα όριά τους»
«Χωρίς ουσία και πολιτική, η επικοινωνία είναι πουκάμισο αδειανό», σημειώνει ο Χαρ. Ρωσσίδης.
Ο διευθυντής Επικοινωνίας της ΓΝΩΡΑ Σύμβουλοι Επικοινωνίας, Χαράλαμπος Ρωσσίδης, θεωρεί ότι οι δημοσκοπήσεις είναι ενδεικτικές για τα δύο χρόνια και κάτι διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη. «Οι δημοσκοπήσεις, παρά τις όποιες αδυναμίες τους, αποτελούν κατά γενική ομολογία το πιο αξιόπιστο εργαλείο διερεύνησης των πεποιθήσεων της κοινής γνώμης. Από τους πρώτους μήνες της θητείας του Νίκου Χριστοδουλίδη καταδεικνύουν χαμηλό δείκτη δημοτικότητας και αποδεκτικότητας. Παρόλο που στις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις η πτώση δείχνει να συγκρατείται, η αξιολόγηση παραμένει χαμηλή. Πέραν των όσων έχουν σημειωθεί κατ’ επανάληψη (π.χ. αυτοεγκλωβισμός σε εξαγγελίες, χαμηλή ανταπόκριση στις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν προεκλογικά, απουσία υποστήριξης από μεγάλο κόμμα), υπάρχει και ένα άλλο σημείο που χρήζει αναφοράς. Το ότι η φθορά, μέχρι στιγμής, δεν πηγάζει από κάποιο μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς ή από κάποιο τραγικό γεγονός που στοίχισε ανθρώπινες ζωές (π.χ. Μαρί, Τέμπη). Απορρέει και από τη διαχείριση ευαίσθητων θεμάτων χαμηλής πολιτικής, τα οποία όμως συμβαίνουν κατά συρροή, είναι εύπεπτα για τον μέσο πολίτη και ελκυστικά για trolling στα social media (π.χ. διορισμός 19χρονης συμβούλου στο Υφ. Τουρισμού, υπερωρίες Κωμοδρόμου, διορισμός ατόμου στην ΕΔΥ που δεν είχε τα προσόντα, εξαγγελία ανασχηματισμού μέσω συνέντευξης, εξέλιξη με φωτοβολταϊκά κ.ά.)», εξήγησε. Το γεγονός, συνέχισε ο κ. Ρωσσίδης, «ότι την ώρα που συμβαίνει αυτό, η κυβέρνηση καταγράφει θετική αξιολόγηση στις δημοσκοπήσεις για την εξωτερική πολιτική, καθώς η οικονομία και ο τουρισμός καταγράφουν θετικές επιδόσεις, μάλλον επιβεβαιώνει δύο πράγματα: (1) τα επιτεύγματα αυτά δεν έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών και δεν φτάνουν στη βάση της κοινωνίας, (2) η έκταση που λαμβάνουν τα θέματα χαμηλής πολιτικής επισκιάζει οποιαδήποτε άλλη θετική εξέλιξη», συμπλήρωσε.
Χρειάζονται λύσεις
Χρειάζεται φρεσκάρισμα η σημερινή κυβέρνηση;
Δεν έχει πολλά να προσθέσει ένας ανασχηματισμός, κατά τη γνώμη μου, εάν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να δώσει λύσεις στα κυριότερα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες (υδατικό, ακρίβεια-κόστος ζωής, ενέργεια, στέγαση). Περισσότερο θα λειτουργήσει σαν παυσίπονο, μία προσωρινή νότα φρεσκάδας. Κατ’ επέκταση, δεδομένου ότι πλησιάζουμε τα μισά της πενταετίας, θα μπορούσε να λεχθεί ότι η συγκυρία είναι κομβικής σημασίας για τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Τους επόμενους μήνες θα διαφανεί αν μπορεί να ανατρέψει το κλίμα δυσαρέσκειας που καταγράφεται. Στο ενδεχόμενο ανασχηματισμού, η έκβαση θα εξαρτηθεί και από άλλες παραμέτρους όπως οι επιλογές προσώπων, το πολιτικό στίγμα και αν σηματοδοτείται κάτι ενόψει των επόμενων αναμετρήσεων, η έκτασή του (μικρός ή μεγάλος), αν ενισχύεται ή υποχωρεί το πολιτικό/τεχνοκρατικό στοιχείο κ.ά. Η αντίληψη ότι ο ανασχηματισμός είναι το κλειδί θυμίζει διοικήσεις ποδοσφαιρικών ομάδων που εμπορεύονται ελπίδα κάθε καλοκαίρι, αλλάζοντας προπονητές και ποδοσφαιριστές, την ώρα που τα προβλήματα είναι αλλού.
Λογική της ψηφοθηρίας
Έχουμε εισέλθει σε προεκλογική περίοδο;
Με επίσημους όρους μπορεί να μην είμαστε σε προεκλογική περίοδο, όμως είναι φυσιολογικό στο παρασκήνιο να χαράσσονται στρατηγικές και να συντελούνται διεργασίες. Στην Κύπρο εξάλλου, λόγω της συχνότητας των εκλογικών αναμετρήσεων, τα κόμματα βρίσκονται σε μία διαρκή προεκλογική κινητοποίηση, γεγονός που επηρεάζει τη διαδικασία παραγωγής πολιτικής και συντηρεί τη λογική της ψηφοθηρίας και του status quo, αποτρέποντας τη σύγκρουση με τα κακώς έχοντα. Απ’ εκεί και πέρα, κάθε αρχηγός κράτους θέλει να καρπώνεται επιτυχίες και θετικές εξελίξεις. Οι πολίτες όμως κρίνουν εκ του αποτελέσματος. Και αν επιβεβαιώθηκε κάτι τα τελευταία χρόνια είναι ότι η επικοινωνία και η εικόνα έχουν τα όριά τους. Χωρίς ουσία και πολιτική, η επικοινωνία είναι πουκάμισο αδειανό.
Νάσιος Ορεινός
«Το ΕΛΑΜ δεν ασκεί ιδιαίτερη αντιπολίτευση»
«Το ΕΛΑΜ κάνει τη δουλειά του και εκμεταλλεύεται το πολιτικό περιβάλλον», τονίζει ο Νάσιος Ορεινός.
Κληθείς να σχολιάσει τις σχέσεις Προέδρου Χριστοδουλίδη-ΕΛΑΜ, ο δρ Νάσιος Ορεινός, αναπληρωτής καθηγητής Έρευνας/εκλογικός αναλυτής, επεσήμανε πως παρατηρώντας κανείς το σκηνικό είναι πρόδηλο ότι το ΕΛΑΜ δεν ασκεί ιδιαίτερη αντιπολίτευση. «Με εξαίρεση ίσως το θέμα του ‘‘Γονέα 1 και Γονέα 2’’ καθώς και ότι δεν πήγε στη Γενεύη, και αυτό προφανώς γιατί θα πρέπει να κρατήσει και το κοινό του, νομίζω κάποιος δεν μπορεί να τοποθετήσει το ΕΛΑΜ ξεκάθαρα στην αντιπολίτευση. Μάλιστα οι πλείστες ανακοινώσεις του ΕΛΑΜ αναφέρονται γενικά στο ‘‘κράτος’’ και όχι συγκεκριμένα στην ‘‘κυβέρνηση’’ ή στον Πρόεδρο», συμπλήρωσε. Απ’ εκεί και πέρα, συνέχισε ο κ. Ορεινός, με βάση και τα δημοσιεύματα των τελευταίων μηνών, η ανάγνωση είναι απλή. «Μετά και την απομάκρυνση του ΔΗΣΥ, το αρχικό πλάνο του Προέδρου ενδεχομένως να ήταν η δημιουργία κόμματος. Υπήρξαν και δημοσιεύματα στον Τύπο, που σημείωναν ότι ο Πρόεδρος χρησιμοποιούσε το χαρτί της δημιουργίας κόμματος ώστε να ασκεί πίεση στον ΔΗΣΥ. Στη συζήτηση, και ζυγίζοντας τα πράγματα, ίσως να εκρίθηκε και για σκοπούς μη-αθέτησης προεκλογικής δέσμευσης ότι θα ήταν ωφελιμότερο να μην δημιουργηθεί κόμμα. Άρα, ενδεχομένως ο Πρόεδρος να θεωρεί ότι ίσως επωφεληθεί από το φλερτ με το ΕΛΑΜ. Για παράδειγμα, ίσως να έχει στο μυαλό του τυχόν στήριξη στις επόμενες Προεδρικές. Σημειώνεται ότι, με βάση σωρεία δημοσιευμάτων τα οποία έφεραν τον Πρόεδρο να μην επιθυμούσε ο ΔΗΣΥ να είχε επιτυχές αποτέλεσμα στις Ευρωεκλογές του 2024, το φλερτ ενδεχομένως να υπήρχε από τις Ευρωεκλογές. Το οποίο βέβαια ήταν κρυφό, αφού τότε ήλπιζε ακόμα στη στήριξη του ΔΗΣΥ. Εάν τα δημοσιεύματα αυτά υπήρξαν έγκυρα, το παράδοξο είναι πως ανέμενε στήριξη από ένα κόμμα του οποίου δεν επιθυμούσε την επιτυχία. Το ΕΛΑΜ κάνει τη δουλειά του και εκμεταλλεύεται το πολιτικό περιβάλλον».
***Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Νάσιου Ορεινού, στην αυριανή έκδοση του «Πολίτη».
