Η εκλογή του Τουφάν Έρχιουρμαν στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας σηματοδοτεί, για πρώτη φορά μετά από οκτώ χρόνια, μια πιθανή έξοδο από τη στασιμότητα του Κυπριακού. Παρά τις επιφυλάξεις που εκφράζονται για τις πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας, στην ελληνοκυπριακή πλευρά επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι μπορεί να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο, με ορίζοντα τη διευρυμένη συνάντηση που προγραμματίζεται υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μέσα στον Νοέμβριο. Ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης αναμένεται να δώσει τον όρκο του την ερχόμενη Παρασκευή στη «βουλή» των κατεχομένων και να παραλάβει καθήκοντα στο «προεδρικό παλάτι» μετά την ολοκλήρωση της τριήμερης περιόδου ενστάσεων, οπότε και το αποτέλεσμα θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της «Δημοκρατίας».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: CTP
Εν αναμονή της Ολγκίν
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται στην Κύπρο η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, για να διευθετήσει τις λεπτομέρειες της συνάντησης, η οποία -όπως επιβεβαιώνεται και από τη Λευκωσία- θα αφορά την ουσία του Κυπριακού και όχι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, όπως γινόταν μέχρι τώρα, κυρίως λόγω της αδιαλλαξίας του τέως -πλέον- Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Στόχος είναι να δημιουργηθεί το πλαίσιο για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί όπου είχαν σταματήσει στο Κραν Μοντανά, το 2017.
Ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Αντωνίου, δήλωσε στον «Π» ότι η Λευκωσία «αναμένει την κ. Ολγκίν να καθορίσει ημερομηνία για τη νέα διευρυμένη συνάντηση», σημειώνοντας πως «πρακτικά, αναμένουμε τη διαδικασία να προχωρήσει εντός εβδομάδων». Όπως ανέφερε, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προτίθεται να αναλάβει νέες πρωτοβουλίες, επιδιώκοντας να αξιοποιήσει το θετικό κλίμα που δημιουργεί η εκλογή ενός μετριοπαθούς ηγέτη στα κατεχόμενα.
Θετικό μήνυμα
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών, που είδαν στην επικράτηση του Τουφάν Έρχιουρμαν μια πιθανή επαναφορά της προοπτικής λύσης στο συμφωνημένο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Η πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αννίτα Δημητρίου, μιλώντας στον «Π» έκανε λόγο για «θετικό μήνυμα» από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, σημειώνοντας ότι «οι Τουρκοκύπριοι με την ψήφο τους γύρισαν την πλάτη στη λύση των δύο κρατών». Συνεχάρη τον νέο ηγέτη για την εκλογή του και εξέφρασε την ελπίδα «η ανάδειξή του να ανοίξει τον δρόμο σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις στο συμφωνημένο πλαίσιο». Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά «πρέπει να εμμένει στις θέσεις της και να εργαστεί για την άρση της τουρκικής αδιαλλαξίας», εκτιμώντας ωστόσο ότι «είναι θετικό πως δεν θα υπάρχει πλέον αυτή η αδιαλλαξία στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας».
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, εστίασε στο πολιτικό μήνυμα που στέλνουν οι Τουρκοκύπριοι, τονίζοντας πως «έδειξαν ότι σε μεγάλο βαθμό απορρίπτουν τα δύο κράτη και τη διχοτόμηση. Θέλουν να έχουν τη δική τους παρουσία και δεν δέχονται τον πλήρη έλεγχο από την Τουρκία». Ο κ. Στεφάνου πρόσθεσε πως «μέσα από τη λύση θέλουν να πετύχουν τη σύνδεση με την ΕΕ» και υπογράμμισε ότι «η ανάδειξη του κ. Έρχιουρμαν θα βοηθήσει τον ΟΗΕ, ενόψει της διευρυμένης συνάντησης τον Νοέμβριο, να επικεντρωθεί στην ουσία και όχι στα ΜΟΕ, κάτι που ξεκαθάρισε ήδη και ο κ. Γκουτέρες». Κάλεσε, τέλος, την κυβέρνηση να ενισχύσει τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ και «να είναι ξεκάθαρη στο πώς προσεγγίζει το θέμα, συναντώντας τις θέσεις του Αντόνιο Γκουτέρες από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά». Παράλληλα επανέλαβε το αίτημα του ΑΚΕΛ για σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου, «ώστε να υπάρξει ενιαία γραμμή ενόψει της επικείμενης πρωτοβουλίας του ΟΗΕ».
Το Volt Κύπρου, σε ανακοίνωσή του για την εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν, κάνει λόγο για «ιστορική στιγμή» και «σαφές μήνυμα υπέρ της ειρήνης, της δημοκρατίας και της επανένωσης». Χαιρετίζει τη δέσμευση Ερχιουρμάν για επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και καλεί τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη «να ανταποκριθεί με ακεραιότητα και συνεργασία». Το Volt προτείνει πέντε άμεσα βήματα, περιλαμβανομένων σαφούς δέσμευσης στην ομοσπονδιακή λύση, διαφάνειας στις συνομιλίες, ενίσχυσης των ΜΟΕ και στήριξης από την ΕΕ. «Το μέλλον ανήκει σε όλους τους Κυπρίους – είμαστε πιο δυνατοί, πιο ασφαλείς και πιο ελεύθεροι μαζί», τονίζει.
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, μιλώντας στον «Π», χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι «απομακρύνθηκε ο Ερσίν Τατάρ, ο κύριος εκφραστής της λύσης των δύο κρατών», σημειώνοντας ότι «η εκλογή ενός μετριοπαθούς ηγέτη αποτελεί ένδειξη πως η Τουρκία ενδέχεται να επιδιώξει ένα πιο διαλλακτικό πρόσωπο». Πρόσθεσε, ωστόσο, πως «δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις για το ποιος καθορίζει την πολιτική της Τουρκίας στο Κυπριακό», υπογραμμίζοντας ότι «η ουσία είναι να επανεκκινήσουν οι διαπραγματεύσεις πάνω στο συμφωνημένο πλαίσιο και στα ψηφίσματα των ΗΕ».
Οι επιφυλάξεις Οικολόγων και ΕΔΕΚ
Από την πλευρά του, το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών, σε ανακοίνωσή του για τις «εκλογές» στα κατεχόμενα, αναφέρει ότι η διαδικασία επαναλήφθηκε υπό την επιτήρηση των κατοχικών στρατευμάτων και με τη συμμετοχή εποίκων που αλλοιώνουν το αποτέλεσμα, ενώ εκφράζει λύπη γιατί «ούτε αυτή τη φορά η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ανέδειξε αυτά τα αναμφισβήτητα στοιχεία». Τονίζει ότι θα φανεί στην πράξη αν ο Τουφάν Ερχιουρμάν μπορεί να απεμπλακεί από τον έλεγχο της Τουρκίας στα θέματα εποίκων, στρατευμάτων και εγγυήσεων. Το Κίνημα επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του σε ενιαία λύση, χωρίς ξένους στρατούς, εγγυήσεις και εποίκους.
Από την άλλη, ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Νίκος Αναστασίου, σημείωσε πως «οι δηλώσεις του κ. Έρχιουρμαν είναι ξεκάθαρες, δηλαδή όπως είπε «δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς τη συναίνεση της Τουρκίας». Υπενθύμισε ότι «το Κυπριακό δεν είναι θέμα διακοινοτικής διαφοράς αλλά ζήτημα εισβολής και κατοχής», το οποίο «πρέπει να τεθεί στη διεθνή ατζέντα με αυτούς τους όρους».
