Του Σάββα Ηλιοφώτου*
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του ΡΙΚ και του Omega αποκαλύπτουν μια κοινωνία σε κατάσταση έντονης σύγχυσης. Δεν πρόκειται μόνο για δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση, αλλά για ένα γενικευμένο αίσθημα ότι ο δημόσιος διάλογος έχει εγκλωβιστεί σε υπερβολές, αντιπαραθέσεις και καταγγελτικές κορώνες που δεν παράγουν πολιτική.
Η κυβέρνηση, παρά το σημαντικό έργο της, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εξαιρετικά δυσμενές και πρωτόγνωρο πολιτικό σκηνικό: απέναντί της βρίσκονται και τα δύο μεγάλα κόμματα του τόπου. Ταυτόχρονα, τα μικρότερα κόμματα που τη στηρίζουν αντιμετωπίζουν σοβαρά εσωτερικά προβλήματα, περιορίζοντας την ικανότητά τους να στηρίξουν ή να επικοινωνήσουν επαρκώς το κυβερνητικό έργο.
Η πολεμική σκεπάζει την ουσία
Η αντιπολίτευση, αντί να λειτουργεί ως δημιουργικός αντίλογος, έχει επιλέξει έναν λόγο μονίμως αρνητικό — συχνά επιθετικό, συχνά υπερβολικό. Έτσι, κάθε πρωτοβουλία, ακόμη και όταν είναι τεκμηριωμένη, αντιμετωπίζεται σαν αφορμή για σύγκρουση.
Αυτό δημιουργεί το πολιτικό παράδοξο των μετρήσεων:
η κυβέρνηση φθείρεται, αλλά η αντιπολίτευση φθείρεται ακόμη περισσότερο.
Ο πολίτης βλέπει πολιτική μάχη χωρίς σχέδιο, χωρίς ουσία και χωρίς προοπτική.
Αποχή, φαιδρά σχήματα και «σωτήρες» της στιγμής
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο κόσμος νιώθει ότι δεν έχει σε ποιον να στραφεί. Το αδιέξοδο αυτό τον οδηγεί σε τρεις κατευθύνσεις:
- Στην αποχή, που τείνει να γίνει η ασφαλής επιλογή όσων δεν εμπιστεύονται κανέναν.
- Στην ενίσχυση φαιδρών σχηματισμών, που προσφέρουν περισσότερο θέαμα παρά πολιτική ουσία.
- Στην ανάδειξη νεοφανών «σωτήρων», οι οποίοι υπόσχονται εύκολες λύσεις χωρίς σχέδιο και βάθος.
Και οι τρεις αυτές επιλογές υπονομεύουν τη δημοκρατία, τη σοβαρότητα και τη δυνατότητα πραγματικής προόδου.
Η ουσία υπάρχει — αλλά δεν φτάνει στον πολίτη
Η κυβέρνηση έχει να επιδείξει συγκεκριμένο έργο σε μεταρρυθμίσεις, ψηφιοποίηση, εξωτερική πολιτική, κοινωνική πολιτική και βελτιώσεις στη δημόσια διοίκηση. Σε μια πιο ήρεμη περίοδο, πολλά από αυτά θα συζητούνταν διαφορετικά. Όμως η υπερβολική όξυνση της αντιπολίτευσης και η συνεχής δραματοποίηση των πάντων εμποδίζουν την ουσιαστική προβολή των πολιτικών.
Η χώρα χρειάζεται επιστροφή στη σοβαρότητα
Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και να αποκτήσει νόημα η δημόσια συζήτηση, απαιτούνται τρεις καθαρές κινήσεις:
- Αποτοξίνωση του δημόσιου λόγου.
- Συγκροτημένη παρουσίαση του κυβερνητικού έργου.
- Αντιπολίτευση που προτείνει υπεύθυνες λύσεις μακριά από τον λαϊκισμό — όχι απλώς απορρίπτει.
Η Κύπρος δεν έχει πρόβλημα έλλειψης πολιτικών. Έχει πρόβλημα έλλειψης καθαρής εικόνας και σοβαρού διαλόγου. Αν δεν αλλάξει αυτό, ο πολίτης θα συνεχίσει να δραπετεύει είτε στην αποχή είτε στο παράλογο — και η χώρα θα συνεχίζει να πληρώνει το τίμημα.
*Πρώην Δημάρχου Στροβόλου
