Σε μία νέα εποχή εισέρχεται από σήμερα η αγορά ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο. Μετά από πολύχρονες αναβολές και μία μακρά και μετ’ εμποδίων μεταβατική περίοδο, οδηγούμαστε σε ένα περιβάλλον που απώτερο στόχο έχει τη δημιουργία ανταγωνισμού και τη μείωση των τιμολογίων ρεύματος, από τα ακριβότερα στην Ευρώπη.
Ο Κύπριος σήμερα δεινοπαθεί αφού η ακρίβεια στο ρεύμα μειώνει την αγοραστική του δύναμη, οδηγώντας ολοένα και περισσότερους συνανθρώπους μας στην ενεργειακή φτώχεια. Σε δυσμενή θέση βρίσκονται και οι κυπριακές επιχειρήσεις που ζημιώνουν από τη μείωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειάς τους.
Αν και θα χρειαστεί χρόνος για να δούμε τα οφέλη από την πλήρη λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού, από μόνη της αυτή η αλλαγή δεν αναμένεται ότι θα επιφέρει δραστική διαφοροποίηση στις τιμές.
Κι αυτό γιατί το άνοιγμα της αγοράς γίνεται σε μία περίοδο κατά την οποία δεν έχουν απαντηθεί οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρισμού.
Καταρχάς η ΑΗΚ, η οποία κατέχει τη δεσπόζουσα θέση, δεν έχει ανταγωνιστή στην παραγωγή συμβατικής ενέργειας. Το φυσικό αέριο για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, μία απαραίτητη παράμετρος στην αποτελεσματική λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς, είναι ακόμη αβέβαιο πότε θα εισαχθεί.
Δεύτερον, η αγορά ανοίγει σε μία περίοδο που δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Μία τεχνολογία που, έστω και χωρίς φυσικό αέριο, θα βοηθούσε τις ΑΠΕ να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις τις συμβατικές τεχνολογίες, κατά τις ώρες που δεν έχουν παραγωγή.
Αυτοί που πρώτοι αναμένεται να δουν όφελος από τη λειτουργία της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού είναι οι μεγάλοι εμπορικοί και βιομηχανικοί καταναλωτές, πολλοί εκ των οποίων ήδη είναι συμβεβλημένοι, στο πλαίσιο της μεταβατικής, με ιδιώτες προμηθευτές ρεύματος. Οι οικιακοί καταναλωτές θα πρέπει να περιμένουν πακέτα με έστω ελαφρώς χαμηλότερα τέλη από ιδιώτες προμηθευτές σε μεταγενέστερο στάδιο.
Υπό αυτά τα δεδομένα για την οικοδόμηση μίας υγιούς και βιώσιμης ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με θετικό πρόσημο για όλους, η κυβέρνηση και όλοι οι συναρμόδιοι θεσμικοί παράγοντες οφείλουν να βάλουν εδώ και τώρα κατά μέρος τις δοκιμές και τις μεθοδεύσεις, θέτοντας, αφενός, σε μία σταθερή πορεία ολοκλήρωσης το έργο υποδομής φυσικού αερίου και, αφετέρου, προχωρώντας χωρίς άλλες καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις των έργων αποθήκευσης ενέργειας σε ένα περιβάλλον ισότιμης μεταχείρισης.
Την ίδια ώρα οι αρμόδιοι φορείς για τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς είναι υποχρεωμένοι να δράσουν αμέσως σε περίπτωση που παρατηρηθούν στρεβλώσεις ή ελλείμματα και, από την πλευρά τους, οι παίχτες της ανταγωνιστικής αγοράς, μεταξύ αυτών και η ΑΗΚ, να λειτουργούν σε πρότυπα διαφάνειας και εύλογου κόστους.
Οι δε μεγάλες λιανικές επιχειρήσεις, μεταξύ των πρώτων που θα έχουν όφελος από την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού, έχουν την υποχρέωση να μετακυλήσουν αυτό το όφελος, έστω μικρό, στα νοικοκυριά που στηρίζουν σθεναρά το εμπόριο, έναν από τους ισχυρότερους κλάδους της κυπριακής οικονομίας.
