Το επίπεδο των καθυστερούμενων οφειλών προς το Τμήμα Φορολογίας (ΤΦ) παραμένει υψηλό, αν και στάσιμο, με τον κίνδυνο απώλειας δημοσίων εσόδων να είναι υπαρκτός. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι φόροι που δεν εισπράττονται εντός 12 μηνών από τη βεβαίωσή τους είναι εξαιρετικά δύσκολο να εισπραχθούν αργότερα. Αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο καθυστερημένων οφειλών άμεσης και έμμεσης φορολογίας την 31.12.2024 στα €3,137 δισ., ποσό περίπου με το υπόλοιπο στα τέλη του 2023 (€3,14 δισ.), είναι εξαιρετικά δύσκολο να εισπραχθεί.
Το πρόβλημα αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, η ειδική έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το Τμήμα Φορολογίας για το έτος 2023. Η Ελεγκτική εκτιμά ότι ποσό περίπου €1,4 δισ. κινδυνεύει να μην εισπραχθεί, κυρίως λόγω της μη έγκαιρης λήψης αποτελεσματικών μέτρων από το Τμήμα για είσπραξη των φορολογικών οφειλών.
Οι οφειλές
Σε ό,τι αφορά το 2023, οφειλές €2,5 δισ (€2,1 δισ. στις 31.12.2022) αφορούσαν την άμεση φορολογία. Περίπου το 70% του ποσού αποτελεί τον αρχικά βεβαιωθέντα φόρο (€1,75 δισ. ) και το 30% (€755,20 εκατ.) τόκους και επιβαρύνσεις επί των καθυστερημένων οφειλών. Στα τέλη του 2023 οι καθυστερημένες οφειλές έμμεσης φορολογίας ανερχόταν σε €635,30 εκατ. (€433,77εκατ. το 2022), με ποσό ποσό €451,46 εκατ. (71%) να αφορά φόρους και τα υπόλοιπα €183,84 εκατ. (29%), τόκους και επιβαρύνσεις επί των καθυστερημένων φόρων.
Η Ελεγκτική στην έκθεσή της τονίζει ότι οι καθυστερημένοι φόροι άμεσης φορολογίας έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί μέσα σε 13 χρόνια (έτη 2010-2023), κυρίως λόγω της συνέχισης της προσπάθειας του ΤΦ, κατά τα τελευταία χρόνια, για εκκαθάριση της καθυστερημένης επιβολής φορολογίας (backlog), καθώς και καθυστερημένης λήψης αποτελεσματικών μέτρων από το Τμήμα για είσπραξη των φορολογικών οφειλών. Το 2023 σημειώθηκε αύξηση των καθυστερήσεων (χωρίς τόκους και επιβαρύνσεις), σε σχέση με το προηγούμενο έτος, κατά €337,42 εκατ. ή 23,9%.
Η Ελεγκτική απευθύνει συστάσεις για την εντατικοποίηση των προσπαθειών είσπραξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών και καταγράφει τις ενέργειες που έγιναν από το ΤΦ.
«Το Τμήμα θα πρέπει να προβληματιστεί σοβαρά για το ύψος των καθυστερημένων φόρων το οποίο παρουσιάζει αυξητική τάση και που τελικά καθίσταται ανείσπρακτο λόγω, κυρίως, της καθυστέρησης στη λήψη των αναγκαίων μέτρων από το ίδιο το Τμήμα», αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία στην έκθεσή της.
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Μονάδα Διαχείρισης Χρέους και Δίωξης του ΤΦ, για την περίοδο Νοεμβρίου 2014 – Δεκέμβριο 2024, το Τμήμα ενέγραψε εμπράγματο βάρος σε ακίνητη ιδιοκτησία για οφειλές συνολικού ποσού ύψους €1,3 δισ. (άμεσης ή/και έμμεσης φορολογίας) και εισέπραξε το ποσό των €722,70 εκατ. Επίσης, κατά την περίοδο Απριλίου 2015 – Δεκεμβρίου 2024 το Τμήμα δέσμευσε ποσά σε τραπεζικούς λογαριασμούς, για οφειλόμενους φόρους, συνολικού ποσού ύψους €6,56 εκατ. και εισέπραξε το συνολικό ποσό των €2,37 εκατ. Η Ελεγκτική θεωρεί ότι το ποσό που δεσμεύτηκε, σε σχέση με το σύνολο των οφειλόμενων φόρων στο ΤΦ, αμελητέο.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία ζητεί από το Τμήμα Φορολογίας:
-Να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για περιορισμό των ανείσπρακτων οφειλών του κράτους, που ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και τα οποία αυξάνονται σε ανησυχητικό βαθμό.
-Να αξιοποιήσει, χωρίς άλλη καθυστέρηση, όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του, περιλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν στην εγγραφή εμπράγματου βάρους σε ακίνητη ιδιοκτησία και τη δέσμευση και κατάσχεση ποσών που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς, με βάση τις πρόνοιες του τροποποιητικού Νόμου 80(Ι)/2014.
-Να μεριμνήσει για επικαιροποίηση της βάσης δεδομένων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας που έχει στη διάθεσή του ή να θέσει κατάλληλες διαδικασίες για έγκαιρη και μαζική αναζήτηση σχετικής πληροφόρησης από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, μέσω της Κυβερνητικής Αποθήκης Πληροφοριών (ΚΑΠ), με στόχο την επίσπευση εγγραφής εμπράγματου βάρους σε ακίνητη περιουσία φορολογουμένων, όπου απαιτείται.
-Να προβεί σε έγκαιρη και κατάλληλη ενημέρωση της βάσης δεδομένων του Μηχανογραφικού Συστήματος του Τμήματος, με τις περιπτώσεις φορολογούμενων που δεν δραστηριοποιούνται, ως άλλωστε ήταν και η μνημονιακή δέσμευση του Τμήματος.
