Η καταδίκη σε φυλάκιση των δύο γυναικών από την Ουγγαρία για υπόθεση σφετερισμού ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα δεν ήταν η πρώτη. Πέραν των αστικών υποθέσεων που είχαν εκδικαστεί στα δικαστήρια, το 2011 είχαμε την πρώτη καταδίκη σε ποινή φυλάκισης για παράνομη εκμετάλλευση ελληνοκυπριακών περιουσιών.
Ανάμεσα στις δύο αποφάσεις υπάρχουν κοινά στοιχεία αλλά και σημαντικές διαφορές ως προς τον τρόπο εμπλοκής των προσώπων που καταδικάστηκαν. Σε ό,τι αφορά τα κυριότερα σημεία των δύο αποφάσεων, προκύπτει ότι και στις δύο περιπτώσεις υπήρξε παραδοχή, ενώ η σημαντικότερη διαφορά είναι το ύψος της ποινής που επιβλήθηκε.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 2011, o Gary John Robb, Βρετανός υπήκοος, καταδικάστηκε μετά από δική του παραδοχή σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 10 μηνών, στις κατηγορίες που αντιμετώπιζε, για παράνομη κατοχή και χρήση γης στο όνομα άλλου χωρίς τη συναίνεση του εγκεκριμένου ιδιοκτήτη, κατά παράβαση του Αρθρου 281(1)(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154.
Από τα γεγονότα τα οποία κατατέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου, είχε καταδειχθεί ότι ο Robb, ως διευθυντικό στέλεχος εταιρείας, προχώρησε, μεταξύ της περιόδου 18 Αυγούστου 2004 και 28 Απριλίου 2005, σε οικοδομικές εργασίες για την ανέγερση 335 πολυτελών κατοικιών σε γη εκτάσεως 273.800 τ.μ. Η εν λόγω γη ανήκει κατά 261.589 τ.μ. σε Ελληνοκύπριους, 4.661 τ.μ. στη Δημοκρατία και το υπόλοιπο 7.550 σε Τουρκοκύπριους. Η υπό ανάπτυξη περιοχή βρίσκεται στο κατεχόμενο χωριό Κλεπίνη της επαρχίας Κερύνειας. Η εν λόγω ανέγερση στόχευε στην πώληση των συγκεκριμένων κατοικιών σε Άγγλους υπηκόους, πράγμα το οποίο είχε επιτευχθεί κατά 85%.
Η συγκεκριμένη οικοδομική δραστηριότητα είχε διαπιστωθεί από επίσκεψη Ελληνοκυπρίων στην κατεχόμενη περιοχή και ως αποτέλεσμα της έρευνας η οποία έγινε και των καταγγελιών που ακολούθησαν, εκδόθηκε, εναντίον του εφεσείοντα, ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, ημερ. 8 Ιουνίου 2007. Το εν λόγω ένταλμα εκτελέστηκε και ο εφεσείων παραδόθηκε, από τις βρετανικές Αρχές, στην Κυπριακή Αστυνομία στις 3 Αυγούστου 2011.
Επένδυση £3.500.000
Η επιβληθείσα ποινή χαρακτηρίστηκε, από τη συνήγορο της Δημοκρατίας, ως η επιεικέστερη που θα μπορούσε να επιβληθεί σε ένα άτομο που καταπάτησε την περιουσία τρίτων προσώπων και δη Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα εκτάσεως 260.000 τ.μ. Ήταν μια μεγάλη επένδυση ύψους £3.500.000 και, από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου, ο Βρετανός πραγματοποίησε, στις 14 Ιανουαρίου 2005, με συνοδεία δικηγόρου, σεμινάριο στα κατεχόμενα με στόχο να πείσουν υποψήφιους αγοραστές ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε νομικό πρόβλημα στην υπό ανέγερση οικοδομή και ότι η παρούσα περίπτωση διαφοροποιείται από τα γεγονότα της γνωστής υπόθεσης καταπάτησης δικαιωμάτων ιδιοκτητών Orams κ.ά. vs Αποστολίδη.
Ο Βρετανός άσκησε έφεση κατά της καταδικαστικής απόφασης με το Εφετείο, απορρίπτοντας την έφεσή του, μεταξύ άλλων, να σημειώνει: «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια συντονισμένη και οργανωμένη ενέργεια από πλευράς του εφεσείοντα να χρησιμοποιήσει προς όφελός του ακίνητη περιουσία που ανήκει κυρίως σε Ελληνοκύπριους στο χωριό Κλεπίνη. Η αδυναμία των Ελληνοκυπρίων να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους, λόγω της κατοχής της γης τους από τα τουρκικά στρατεύματα, συνδυαζόμενη με την έκταση της παραβίασης από τον εφεσείοντα, ήταν ένα στοιχείο που δεν μπορούσε παρά να οδηγήσει σε επιβολή στερητική της ελευθερίας ποινή».
Σε άλλο σημείο της απόφασης προστίθεται: «Η προσπάθεια που έγινε από τον εφεσείοντα να πείσει προστιθέμενους Άγγλους «αγοραστές» των επαύλεων, στον χώρο που κατακρατούσε, με σεμινάριο που έγινε με τη βοήθεια δικηγόρου στα κατεχόμενα στις 14 Ιανουαρίου 2005, ιδιαιτέρως ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς της γης, καταδεικνύει την εμπλοκή του εφεσείοντα και τη συνειδητή ενέργεια στέρησης της εν λόγω γης από τους νόμιμους ιδιοκτήτες της, υποστηρίζει την ορθότητα του είδους και του ύψους της επιβληθείσας ποινής. Θα προσθέταμε ότι θα μπορούσε να κριθεί, η επιβληθείσα ποινή, μάλλον επιεικής, αλλά δεν υπάρχει αντέφεση ώστε να εξεταστεί περαιτέρω».
Οι Ουγγαρέζες
Σε ό,τι αφορά την υπόθεση με τις δύο Ουγγαρέζες, Zoltanne Lesko και Melinda Ladanyi, κατηγορούνταν ότι, με σκοπό καταδολίευσης, διαφήμισαν και προώθησαν διάφορα τεμάχια γης, στα οποία είχαν ανεγερθεί ή βρίσκονταν υπό ανέγερση συγκροτήματα κατοικιών, ενώ γνώριζαν, ή υπό τις περιστάσεις έπρεπε εύλογα να γνωρίζουν, ότι δεν είχαν τη συγκατάθεση των ιδιοκτητών των τεμαχίων. Τα τεμάχια που αφορούσαν οι κατηγορίες εναντίον τους βρίσκονται σε χωριά της Αμμοχώστου και της Κερύνειας. Οι δύο Ουγγαρέζες αντιμετώπιζαν, από κοινού, 63 κατηγορίες για τα πιο κάτω αδικήματα: συνωμοσία, δόλια συναλλαγή σε σχέση με ακίνητη περιουσία άλλων, παράνομη νομή και χρήση γης άλλων και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Μετά την παραδοχή τους στις κατηγορίες που αναφέρθηκαν πιο πάνω, οι λοιπές κατηγορίες, στις οποίες είχαν δηλώσει μη παραδοχή, αναστάλθηκαν από τον Γενικό Εισαγγελέα.
Μεσίτριες
Τα γεγονότα, όπως παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο, έχουν ως ακολούθως: Η ούτω καλούμενη Cyprus Constructions είναι «εταιρεία» ανάπτυξης γης, η οποία λειτουργεί υπό τον έλεγχο Τουρκοκυπρίων και έχει ως βάση εργασιών της περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των τουρκικών δυνάμεων κατοχής. Η Zoltanne Lesko κατάγεται από την Ουγγαρία και τα τελευταία 16 χρόνια διαμένει και κατοικεί στο χωριό Πύλα. Συνεργαζόταν δε, ως μεσίτρια, με τη «Cyprus Constructions» και διαφήμιζε, προς πώληση, οικιστικά συγκροτήματα της πιο πάνω «εταιρείας», τα οποία είχαν ανεγερθεί εντός ακινήτων που βρίσκονται στις κατεχόμενες περιοχές και ανήκουν σε Ελληνοκύπριους, εν αγνοία και χωρίς τη συγκατάθεση των τελευταίων. Συγκεκριμένα, η Zoltanne Lesko είχε δημιουργήσει ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, η οποία λειτουργούσε με τη σύνδεση www.otthon.properties και έφερε την επωνυμία «ΟΤΤΗΟΝ CYPRUS Invest & Home», της οποίας ήταν η μοναδική διαχειρίστρια. Μέσω της ιστοσελίδας αυτής, αλλά και των προσωπικών της λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Instagram και Tik-Tok και λογαριασμών που διαχειρίζεται η ίδια στο Facebook με την ονομασία Befektetesek & Otthonok Cipruson, από τον Ιούνιο του 2023 μέχρι 26/09/2024, διαφήμιζε οικιστικές μονάδες σε τουριστικά συγκροτήματα. Η Zoltanne Lesko παραδέχθηκε ότι, τα τελευταία τρία χρόνια, συνεργάζεται στον τομέα ανάπτυξης γης με συγκεκριμένο Τουρκοκύπριο, ο οποίος είναι ο διευθυντής της «Cyprus Constructions». Παραδέχθηκε επίσης ότι διαφήμιζε, προς πώληση, ακίνητα και αναπτύξεις της πιο πάνω «εταιρείας», στην ιστοσελίδα της www.otthon.properties καθώς και σε άλλους προσωπικούς της λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όπως ανέφερε, όταν κάποιος ενδιαφερόταν για αγορά ακινήτου από τη «Cyprus Constructions», τον παρέπεμπε στην «εταιρεία» στα κατεχόμενα για τα περαιτέρω.
Η Melinda Ladanyi κατάγεται από την Ουγγαρία και διαμένει στην Κύπρο τα τελευταία 15 χρόνια. Μέσω του προσωπικού της λογαριασμού στο Facebook, προωθούσε, ως μεσίτρια, προς πώληση, οικιστικά συγκροτήματα της «Cyprus Constructions», τα οποία ανεγέρθηκαν εντός ακινήτων τα οποία ανήκουν σε Ελληνοκύπριους και τα οποία βρίσκονται στις κατεχόμενες περιοχές, εν αγνοία τους και χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Στη Zoltanne Lesko επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 2,5 ετών και στη Melinda Ladanyi φυλάκιση 15 μηνών.
