Ψηλά στην ατζέντα της σημερινής συνάντησης του Προέδρου Χριστοδουλίδη και του Τ/Κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ βρίσκονται τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που, όπως συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της πενταμερούς διάσκεψης στη Γενεύη για το Κυπριακό, θα πρέπει να προωθηθούν στο επόμενο διάστημα. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, σε αυτή την πρώτη συνάντηση των ηγετών μετά την πενταμερή της Γενεύης, «θα συζητηθούν ενδεχόμενα ΜΟΕ στους τομείς που συμφωνήθηκαν, όπου αναλάβαμε μια δέσμευση έναντι του ΓΓ», αλλά την ίδια ώρα, ο μεγάλος στόχος είναι η επόμενη πενταμερής, που θα πραγματοποιηθεί περί τα τέλη Ιουλίου, να οδηγήσει σε επανέναρξη των συνομιλιών, «πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου».
Σχολιάζοντας δηλώσεις στην τ/κ πλευρά ότι δεν θα υπάρξουν ΜΟΕ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «παρόμοιες δηλώσεις έγιναν και πριν τη Γενεύη. Προσέρχομαι στη συνάντηση με έναν και μοναδικό στόχο, να υπάρξουν αποτελέσματα, είτε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, είτε άλλα αποτελέσματα που εξυπηρετούν έναν και μόνο στόχο: την επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, των αρχών και αξιών της ΕΕ. Και στη Γενεύη υπήρξε μια καταλυτική παρέμβαση από πλευράς της ΕΕ, λίγες ώρες πριν να ξεκινήσει η διάσκεψη».
Κωδικοποιώντας την ατζέντα της συνάντησής του με τον Τ/Κ ηγέτη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανάλαβε ότι «έχουμε αναλάβει κάποιες υποχρεώσεις έναντι του ΓΓ των ΗΕ. Να θυμίσω ότι τα αποτελέσματα της Γενεύης ήταν η συζήτηση για να δούμε αν μπορούν να προχωρήσουν κάποια ΜΟΕ, ο διορισμός προσωπικής απεσταλμένης, η οποία, όπως έχω ενημερωθεί από τα ΗΕ βρίσκεται στο στάδιο της γραφειοκρατικής διαδικασίας, ενδεχομένως αυτή τη βδομάδα να έχουμε ανακοινώσεις, και το επόμενο είναι η συνάντηση στα τέλη Ιουλίου στη Γενεύη».
Άρα, λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα τρία δεδομένα, σήμερα «σίγουρα θα συζητηθούν ενδεχόμενα ΜΟΕ», τα οποία «θα πρέπει αποκλειστικά να εξυπηρετούν τον στόχο της επανέναρξης των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου».
Η ανάγνωση των Αβέρωφ και Άντρου
Πάντως οι προσδοκίες ενόψει της πρώτης σημερινής συνάντησης του Προέδρου Χριστοδουλίδη και του Τ/Κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ παραμένουν χαμηλές. Σε αυτό το πλαίσιο κινούνται και οι εκτιμήσεις που έκαναν μιλώντας στο politis.com.cy, ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου και ο τέως γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν αποκλείει πάντως στο πλαίσιο της συνάντησης Χριστοδουλίδη – Τατάρ να ανακοινωθεί και ο προσωπικός απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ. Θεωρεί, ωστόσο, ότι το εγχείρημα για τα οδοφράγματα δεν είναι εύκολο, καθώς, όπως είπε, με βάση τις θέσεις των δύο ηγετών, δεν υπήρξε συμφωνία σε σχέση με τα οδοφράγματα που θα ανοίξουν, αλλά μόνο ότι θα είναι τέσσερα.
Ανέδειξε παράλληλα τις ευκαιρίες που συνοδεύουν το σύγχρονο διεθνές πολιτικό περιβάλλον, λέγοντας ότι είναι μια περίοδος «που πρέπει να εκμεταλλευτούμε, καθώς η Τουρκία βρίσκεται σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τον ευρωπαϊκό αμυντικό σχεδιασμό. Αυτό αφορά, τόσο την οργάνωση του συστήματος ασφαλείας της Ευρώπης όσο και τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, δεδομένου ότι η ΕΕ αποφάσισε να διαθέσει 800 δισ. ευρώ για αμυντικούς σκοπούς». Οι ευρωπαϊκές χώρες, θεωρεί ωστόσο ο Αβέρωφ Νεοφύτου, δεν διαθέτουν επαρκή αμυντική βιομηχανία για να καλύψουν την παραγωγή εξοπλισμού αυτού του μεγέθους, και γι’ αυτό συνομιλούν με την Τουρκία ως πιθανή χώρα παραγωγής εξοπλισμών.
«Δυστυχώς για εμάς, η Τουρκία εξακολουθεί να είναι σημαντική για τους Ευρωπαίους. Δεν θεωρώ τυχαίο το γεγονός ότι η Άγκυρα συγκράτησε τον Τατάρ από το να επαναφέρει τις μέρες εκείνες (της Γενεύης) τη θέση για λύση δύο κρατών και κυριαρχική ισότητα», σημείωσε ο πρώην πρόεδρος του ΔΗΣΥ, εκφράζοντας τη θέση ότι «αυτό εντάσσεται στους σχεδιασμούς της Τουρκίας για τις συμφωνίες της με την Ευρώπη, και η Κύπρος δεν μπορεί να δημιουργεί προβλήματα στη διαδικασία αυτή».
Άρα, η Ευρώπη έχει ανάγκη την Τουρκία, ενώ η Τουρκία θέλει να προχωρήσει σε συμφωνίες, καθώς τη συμφέρει να έχει για πελάτη την Ευρώπη, εκτιμά ο Αβέρωφ Νεοφύτου, στέλνοντας το μήνυμα ότι «όλοι βολεύτηκαν με αυτή τη διαδικασία μέχρι τον Ιούλιο (επόμενη πενταμερής) στο Κυπριακό. Εμείς, όμως, πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτή την κατάσταση για την επίλυση του Κυπριακού».
Από την πλευρά του, ο τέως γ.γ. του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, εξέφρασε τη θέση ότι δεν περιμένει πολλά από τη σημερινή συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Τ/Κ ηγέτη. Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τον Άντρο Κυπριανού, η τ/κ κοινότητα οδεύει προς τις «εκλογές» και υπάρχει η πιθανότητα, αν ο Τατάρ κρίνει ότι τον εξυπηρετεί, να εμφανιστεί πιο διαλλακτικός, με την ελπίδα ότι αυτό θα τον βοηθήσει να κερδίσει. «Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το κόμμα της τ/κ «αντιπολίτευσης, το ΡΤΚ, που υποστηρίζει τη ΔΔΟ, είναι ενισχυμένο και προηγείται με μερικές μονάδες. Ίσως ο Τατάρ εκτιμήσει ότι κάποιες κινήσεις υπέρ μιας πιο ήπιας στάσης θα μπορούσαν να τον ωφελήσουν», σημείωσε ο τέως γ.γ. του ΑΚΕΛ.
Εξέφρασε δε την εκτίμηση ότι η τ/κ κοινότητα βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση και ενισχύοντας τη θέση του ανέφερε ότι «δεν είναι τυχαίο ότι οι Τ/Κ ξεσηκώνονται εναντίον του Τατάρ – είτε λόγω της επιβολής της μαντίλας στα σχολεία, είτε λόγω της προσπάθειας ισλαμοποίησης της τ/κ κοινωνίας, κάτι που προκαλεί αντιδράσεις από πολιτικές ομάδες, κόμματα και πολίτες. Αυτή η διαδικασία της ισλαμοποίησης άρχισε ήδη από το 2008, όταν τα παιδιά των σχολείων συμμετείχαν σε θρησκευτικές κατασκηνώσεις στην Τουρκία. Μακάρι να υπάρξει ένα θετικό αποτέλεσμα που θα διευρύνει το 'παράθυρο' που άνοιξε στη Γενεύη».
Το τοπίο σε σχέση με τον οδικό χάρτη που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα υλοποίησης των συμφωνηθέντων της Γενεύης αναμένεται να ξεκαθαρίσει σήμερα μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών.
