Η φονική πυρκαγιά στα κρασοχώρια της Λεμεσού φαίνεται να αλλάζει τα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό. Η οργή και η αγανάκτηση των πολιτών για τη διαχείριση της πυρκαγιάς δεν αφήνουν ανεπηρέαστα τα κόμματα της συμπολίτευσης και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα απροσδιόριστο για την ώρα πολιτικό κόστος. Ο Αύγουστος θα είναι μήνας περισυλλογής και ο Σεπτέμβρης θα λειτουργήσει ως ένα μεγάλο τεστ αντοχών για τη συγκυβέρνηση.
Τον Σεπτέμβρη ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ την ίδια περίοδο θα φανεί εάν τα φιλόδοξα μέτρα της κυβέρνησης εφαρμόζονται τελικά με επιτυχία. Συνεπώς, οι δημοσκοπήσεις του φθινοπώρου θα κρίνουν πολλά και κυρίως το μέλλον της συμπολίτευσης. Το μέγεθος της καταστροφής και οι αντιδράσεις του κόσμου το πιο πιθανό να αποτυπωθούν στη δημοφιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας και στα ποσοστά των κομμάτων. Ποιος ορθολογιστής αρχηγός κόμματος και ποια σώφρονα κομματικά στελέχη θα επιλέξουν τον δρόμο της ήττας στις βουλευτικές εκλογές για χάριν μιας κυβέρνησης που κάηκε στην επαρχία Λεμεσού;
Η εικόνα του ΠτΔ
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης προσπαθεί να καλλιεργήσει την εικόνα ενός ψύχραιμου Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος δεν αποφασίζει με βάση το αίσθημα της κοινής γνώμης. Προσπαθεί επίσης να στείλει το μήνυμα ότι σέβεται και προστατεύει τους συνεργάτες του και πως δεν τους θεωρεί αναλώσιμους. Γι’ αυτό δεν προχώρησε στην απόδοση πολιτικών ευθυνών αμέσως. Προτίμησε να επικεντρωθεί στα μέτρα ανακούφισης των πυρόπληκτων, στέλνοντας το μήνυμα ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι οι πολίτες και όχι η εικόνα της κυβέρνησης και του Προέδρου.
Πρόκειται για μια επικοινωνιακή πολιτική, της οποίας η επιτυχία προϋποθέτει συνθήκες νηφαλιότητας και ορθολογισμού. Αυτή τη στιγμή κυριαρχεί το συναίσθημα και κυρίως ο θυμός. Άρα ενδεχομένως να μην επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πάντως, το διάγγελμα του Προέδρου την περασμένη Κυριακή, με όλους εκείνους τους κοινοτάρχες που στήθηκαν δίπλα του με τρόπο άτσαλο, έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα διότι ενείχε και το στοιχείο της υπερβολής. Αντί τελικά να σταλεί το μήνυμα της ενότητας, δόθηκε η εικόνα μιας κακά σκηνοθετημένης παράστασης και ενός Προέδρου που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην εικόνα του. Κάτι που εκνεύρισε τους πολίτες και δεν επέτρεψε να ακουστούν τα μέτρα ανακούφισης των πυρόπληκτων.
Τα αποτελέσματα της επικοινωνιακής πολιτικής του Νίκου Χριστοδουλίδη θα διαφανούν στις κρυφές μετρήσεις του Προεδρικού και των κομμάτων και στις φανερές δημοσκοπήσεις των ΜΜΕ. Εάν η δημοφιλία του Προέδρου σημειώσει σημαντική πτώση τότε θα αυξηθούν και σίγουρα θα ενδυναμωθούν οι φωνές των κομματικών στελεχών του ΔΗΚΟ, της ΔΗΠΑ και της ΕΔΕΚ που ζητούν την αποχώρηση από την κυβέρνηση. Αυτό το γνωρίζουν τα φιλοκυβερνητικά στελέχη των κομμάτων της συμπολίτευσης και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ήδη λήφθηκε απόφαση για ευρύτερο ανασχηματισμό μετά τον Αύγουστο. Το «λίφτινγκ» του Υπουργικού και η προσπάθεια για επανεκκίνηση είναι το τελευταίο χαρτί που απέμεινε στα χέρια του Προέδρου, ώστε να προλάβει το ενδεχόμενο να καεί ολοσχερώς η δημοφιλία του.
Συμπολίτευση
Ωστόσο, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας στην εξίσωση. Υπάρχουν και τα τρία κόμματα της συμπολίτευσης τα οποία ετοιμάζονται να καταρτίσουν ψηφοδέλτια και πρέπει να πείσουν αξιόλογες προσωπικότητες για να κατέλθουν στις βουλευτικές εκλογές. Άρα το μέλλον της συγκυβέρνησης δεν θα εξαρτηθεί μονάχα από τα ποσοστά δημοφιλίας του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά και από την απόδοση των συμπολιτευόμενων κομμάτων στις δημοσκοπήσεις του φθινοπώρου.
Τον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν οι διαβουλεύσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τον ανασχηματισμό του Υπουργικού Συμβουλίου και οι προσδοκίες των κομμάτων της συγκυβέρνησης πρέπει να ικανοποιηθούν ώστε να μην δημιουργηθούν νέα προβλήματα. Και τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης επιθυμούν και επιδιώκουν ενισχυμένη παρουσία στο νέο Υπουργικό Συμβούλιο. Επιζητούν να εξασφαλίσουν υπουργεία τα οποία θα τους προσφέρουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τις πολιτικές τους και να ικανοποιήσουν αιτήματα ώστε να κατέλθουν στις βουλευτικές εκλογές με μεγαλύτερες προοπτικές.
Η πτώση των ποσοστών του Προέδρου Χριστοδουλίδη τείνει να ανατρέψει τον συσχετισμό δυνάμεων που υπήρχε πριν τις προεδρικές εκλογές του 2023. Πλέον τα κόμματα της συγκυβέρνησης δεν έχουν να αντιμετωπίσουν έναν πολύ δημοφιλή Πρόεδρο στον οποίο πρέπει να υποκύψουν και να ανεχτούν όλα τα τερτίπια του. Βέβαια, ούτε τα ίδια σημειώνουν καλές επιδόσεις στις δημοσκοπήσεις αλλά τουλάχιστον δεν έχουν να κάνουν με έναν πανίσχυρο δημοσκοπικά Πρόεδρο. Άρα αποκτούν μεγαλύτερη πολιτική ισχύ οι αρχηγοί των συγκεκριμένων κομμάτων και συνεπώς το επόμενο διάστημα θα είναι περίοδος πολιτικής αναδιάταξης και αυτό αναμένεται ότι θα φανεί στο νέο Υπουργικό Συμβούλιο.
Αντιπολίτευση
Η οργή των πολιτών για τη διαχείριση και τις συνέπειες της πυρκαγιάς δεν θα αφήσει ανεπηρέαστα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ενδεχομένως κάποια να βγουν εκλογικά κερδισμένα και άλλα να πληρώσουν πολιτικό κόστος. Αυτό εξαρτάται από τις παραστάσεις των πολιτών και την όποια εξαγωγή συμπερασμάτων.
Το αρνητικό κλίμα για τα παραδοσιακά κόμματα ίσως να έχει κακή επίδραση για τα κόμματα που διακυβέρνησαν τον τόπο, ασχέτως εάν σήμερα βρίσκονται στην πλευρά της αντιπολίτευσης. Συνεπώς, υπάρχει το ενδεχόμενο την οργή των πολιτών να κεφαλαιοποιήσουν οι νέοι πολιτικοί παίκτες. Υπάρχει ωστόσο η πιθανότητα οι πολίτες να καταλήξουν στο αντίθετο συμπέρασμα. Δηλαδή να συμπεράνουν ότι η κατάσταση δεν σηκώνει άλλους πειραματισμούς και πως τόσο σοβαρές προκλήσεις όπως η κλιματική κρίση και οι πυρκαγιές απαιτούν πολιτική εμπειρία και σταθερό πολιτικό σύστημα.
Πάντως, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιχείρησαν να πολιτικοποιήσουν τη μεγάλη καταστροφή και να αναδείξουν κενά και παραλείψεις στη διαχείριση της πυρκαγιάς. Έθεσαν μάλιστα επίμονα το θέμα της απόδοσης πολιτικών ευθυνών και έστειλαν στις επηρεαζόμενες περιοχές βοήθεια και εθελοντές. Τα αποτελέσματα της πολιτικής και της επικοινωνιακής στρατηγικής που εφάρμοσαν θα φανούν στις δημοσκοπήσεις του φθινοπώρου. Κανένας δεν έχει στα χέρια του τη συνταγή της πολιτικής επιτυχίας.
