Έπιασαν δουλειά χθες οι Αμερικανοί εμπειρογνώμονες που ήρθαν στην Κύπρο για να διερευνήσουν τα αίτια της πυρκαγιάς, μετά από αίτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας προς την αμερικανική κυβέρνηση. Οι Αμερικανοί εμπειρογνώμονες του Γραφείου Αλκοόλ, Καπνού, Πυροβόλων Όπλων και Εκρηκτικών (ATF), συνοδευόμενοι από μέλη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας, επισκέφθηκαν το «σημείο μηδέν» της πυρκαγιάς για διενέργεια αυτοψίας. Πρόκειται για την περιοχή δυτικά της Μαλλιάς από όπου ξεκίνησε η πυρκαγιά.
Σε δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους, ο επικεφαλής της ομάδας των Αμερικανών, Μπράιαν Λάβιν, ανέφερε ότι το ATF διαθέτει διεθνή ομάδα η οποία πραγματοποιεί έρευνες σε όλες τις χώρες μετά από αίτημα των κυβερνήσεων. «Η Κυπριακή Δημοκρατία», είπε, «επικοινώνησε με την πρεσβεία των ΗΠΑ για να ζητήσει τη βοήθειά μας». Πρόσθεσε δε ότι «ο κύριος στόχος μας εδώ είναι να συνεργαστούμε με τους αξιωματούχους των Αρχών επιβολής του νόμου και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας εδώ, για να προσδιορίσουμε την προέλευση και την αιτία αυτής της πυρκαγιάς». Ο κ. Λάβιν κλήθηκε να απαντήσει εάν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα ως προς τις έρευνες, λέγοντας ότι δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. «Θα εργαστούμε», συμπλήρωσε, «όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά για να δώσουμε τις απαντήσεις που ζητά η κυβέρνηση».
Αναμένεται έκθεση
Η αμερικανική πρεσβεία δήλωσε χθες στο ΚΥΠΕ ότι η ομάδα των εμπειρογνωμόνων θα επικεντρωθεί στη διερεύνηση της προέλευσης και της εξάπλωσης των πρόσφατων πυρκαγιών στην ορεινή Λεμεσό. Εξέφρασε, παράλληλα, προσήλωση στη στενή συνεργασία με τις κυπριακές Αρχές για τη διερεύνηση τρόπων συνεργασίας και υποστήριξης για την αντιμετώπιση καταστροφών και μετριασμού των συνεπειών. Διευκρίνισε επίσης ότι η ομάδα των εμπειρογνωμόνων θα παραμείνει στην Κύπρο για τουλάχιστον δέκα ημέρες και πως έχει εκτεταμένη εμπειρία στη διερεύνηση πυρκαγιών παρόμοιας κλίμακας, φέρνοντας ως παράδειγμα τη φωτιά στην περιοχή Palisades, που ξεκίνησε στα Όρη Santa Monica τον Ιανουάριο του 2025.
Η αμερικανική πρεσβεία στην Κύπρο ανέφερε ότι η ομάδα των ειδικών όταν ολοκληρώσει τις έρευνες θα προχωρήσει σε μια αρχική αξιολόγηση και όταν επιστρέψει στις ΗΠΑ θα παραδώσει λεπτομερή έκθεση στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αντιδράσεις
Η αντιπολίτευση βλέπει ωστόσο με καχυποψία την κίνηση του Προέδρου να καλέσει Αμερικανούς εμπειρογνώμονες και θέτει θέμα επικοινωνιακής διαχείρισης της κρίσης, ενώ κορυφώνονται και οι αντιδράσεις αναφορικά με την απουσία του υπεύθυνου συντονιστή κατά τη διάρκεια της φονικής πυρκαγιάς, ο οποίος βρισκόταν σε υπηρεσιακό ταξίδι στην Αυστραλία.
Χθες η πρόεδρος της Βουλής και πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αννίτα Δημητρίου, δήλωσε, στη ραδιοφωνική εκπομπή του ΡΙΚ «Πρωινό Δρομολόγιο», ότι δεν έχει αντιληφθεί ποιοι είναι οι όροι εντολής και ποια ήταν η ανάγκη για τους Αμερικανούς εμπειρογνώμονες. Στη συνέχεια ανέφερε ότι, ανεξαρτήτως της μετάκλησης των Αμερικανών εμπειρογνωμόνων, ο ΔΗΣΥ αναμένει τον διορισμό ερευνητικής επιτροπής και την έκδοση πορίσματος για την πυρκαγιά, υπενθυμίζοντας ότι αυτή ήταν η θέση του κόμματος από την αρχή. «Έπρεπε», είπε, «να είχε διοριστεί ερευνητική επιτροπή» και τονίζοντας επιπρόσθετα ότι οι πολιτικές ευθύνες έπρεπε να είχαν ήδη αναληφθεί και αποδοθεί.
Από την πλευρά του, το Volt υποστήριξε ότι δεν καθησυχάζει τους πολίτες η απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να ζητήσει τη βοήθεια των Αμερικανών, καθώς η ενέργεια αυτή «μπορεί να προσφέρει κάποια τεχνική βοήθεια αλλά δεν αντιμετωπίζει την ουσία του προβλήματος». Το Volt επισημαίνει επίσης ότι «οι καταστροφικές επιπτώσεις δεν προκύπτουν μόνο από το πώς ξεκινούν οι πυρκαγιές αλλά κυρίως από το πώς το κράτος αποτυγχάνει στην πρόληψη, τον συντονισμό και τη διαχείρισή τους». Σημείωσε δε ότι «θα ήταν πιο συνετό να είχαν προσκληθεί εμπειρογνώμονες που θα μπορούσαν να εστιάσουν στο τι πήγε λάθος και πώς μπορούμε να προλάβουμε μελλοντικές καταστροφές» και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν εστιάζει «στην ενίσχυση της πρόληψης, του συντονισμού και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων» αλλά επιλέγει να μεταθέσει την ευθύνη αλλού, αποπροσανατολίζοντας τον δημόσιο διάλογο.
Τα κόλπα του ΠτΔ
Ενισχυτικές των υποψιών για επικοινωνιακούς χειρισμούς του Προέδρου είναι και πληροφορίες του «Π» ότι όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημερώθηκε από τους Αμερικανούς ότι θα ανταποκρίνονταν θετικά στο αίτημά του να στείλουν στην Κύπρο την ομάδα εμπειρογνωμόνων ζήτησε αυτό να μην ανακοινωθεί από τους Αμερικανούς αλλά να κρατηθεί μυστικό μέχρι να το ανακοινώσει ο ίδιος στον κυπριακό λαό. Όπως και έγινε, αφού ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε την άφιξη των Αμερικανών εμπειρογνωμόνων στο περιβόητο εκείνο διάγγελμα από την προεδρική κατοικία στο Τρόοδος περιστοιχισμένος από τους κοινοτάρχες των πυρόπληκτων περιοχών, έχοντας στόχο να εντυπωσιάσει τους πολίτες και να ενισχύσει την επικοινωνιακή στρατηγική της κυβέρνησης για τη διαχείριση των αντιδράσεων που προκάλεσε η πυρκαγιά.
Υπεύθυνος συντονιστής
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνεχίζουν την ίδια ώρα να θέτουν επιτακτικά και το θέμα της απουσίας του υπεύθυνου συντονιστή στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της φονικής πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσού, απευθύνοντας εκ νέου το ερώτημα για το ποιος αποφάσισε να δώσει άδεια στον διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας να ταξιδέψει στην Αυστραλία σε μια περίοδο υψηλού κινδύνου.
Η πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αννίτα Δημητρίου, δήλωσε χθες στο ΡΙΚ ότι παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό για το ποιος έδωσε την άδεια στον υπεύθυνο συντονιστή να ταξιδέψει, λέγοντας ότι «δεν μπορώ να πιστέψω ότι αποφάσισε από μόνος του να μεταβεί στο εξωτερικό».
Σφοδρή κριτική άσκησε χθες στην κυβέρνηση, και το ΑΚΕΛ, λέγοντας ότι τα ερωτήματα γύρω από τη διαχείριση της φονικής πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσό είναι αμείλικτα και το Προεδρικό προσπαθεί να κρυφτεί. «Κεντρικό ερώτημα», αναφέρει, «είναι πώς θα υπήρχε συντονισμός των κρατικών υπηρεσιών στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς, χωρίς συντονιστή». Προσθέτει δε ότι «η κυβέρνηση που με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου όρισε τον γενικό διευθυντή του Υπ. Γεωργίας ως γενικό συντονιστή σε περίπτωση πυρκαγιάς αποφάσισε να τον στείλει -εν μέσω καλοκαιριού- στην Αυστραλία, χωρίς να ορίσει αντικαταστάτη». Το ΑΚΕΛ καταλήγει πως ενώ «η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δήλωνε τον περασμένο Ιούνη “πιο έτοιμη από ποτέ” να αντιμετωπίσει πυρκαγιές και τον Ιούλη είχαμε την πιο καταστροφική πυρκαγιά στα χρονικά της χώρας, όλοι βρίσκονται στις καρέκλες τους και προσπαθούν, και από πάνω, να παραπλανήσουν την κοινωνία».