Θυμάμαι πως στο σχολείο, βλέποντας νεαρός τον Άντρο Παυλίδη στην τηλεόραση, μου φαινόταν αστείο το γεγονός ότι ένας τύπος που έκανε ντοκιμαντέρ στη δημόσια τηλεόραση κολυμπούσε στα νερά της Πάφου για να μας δείξει το σημείο όπου, σύμφωνα με τον μύθο, αναδύθηκε η Αφροδίτη. Και ήταν χιουμοριστικά αυτά τα σκηνοθετικά τρικ στα όρια της καρικατούρας. Μετά από χρόνια κατάλαβα: χρειάζεται θάρρος, ίσως και θράσος, χρειάζεται να αγαπάς πολύ αυτό που κάνεις για να φτάσεις ως εκεί. Δεν το έκανε για εντυπωσιασμό ή για να «πουλήσει» τηλεθέαση. Το έκανε γιατί πίστευε, με πάθος, πως η Ιστορία είναι ζωντανή και πρέπει να τη ζήσεις, να τη νιώσεις, να τη μεταδώσεις με όποιο μέσο έχεις.
Μπαίνοντας στη δημοσιογραφία, η πρώτη μας επαφή ήταν... μάλλον επεισοδιακή. Ένα χιουμοριστικό μου κείμενο στο Capuccino TV Guide με τίτλο «Δεν ξεχνώ και Eurovisioνίζομαι», στάθηκε η αφορμή για να γνωριστούμε, να μιλήσουμε. Δεν με έψαξε μέσω γνωστού του στην εφημερίδα, αλλά μέσω της επίσημης οδού. Μιλήσαμε για την Eurovision του 2004, εγώ λίγο ειρωνικά, εκείνος με ιστορική ακρίβεια και πολιτική παρατήρηση. Ήταν τότε διευθυντής τηλεόρασης του ΡΙΚ, σε μια περίοδο πολιτικής έντασης, αμέσως μετά το δημοψήφισμα και εν μέσω ευαίσθητων ισορροπιών. Εγώ ήξερα ελάχιστα για τον διαγωνισμό. Εκείνος τα θυμόταν όλα, γι' αυτό και του ζήτησα να τα αποτυπώσει σε χαρτί, να τα δημοσιεύσουμε.
Στα χρόνια που πέρασαν, διασταυρωθήκαμε αρκετές φορές. Όταν μου ζητήθηκε να επιμεληθώ στην εφημερίδα ένθετα για τα φρούρια και τα αρχαία βασίλεια της Κύπρου, ο Άντρος Παυλίδης ήταν ο πλέον ειδικός. Κάθε απορία, μια ολόκληρη ανάλυση. Κάθε κείμενο, ένα μάθημα Ιστορίας. «Και ξέρεις, Μιχάλη, πως…» – έτσι ξεκινούσε κάθε του φράση. Και δεν ήξερα. Και έμαθα.
Μετά ήρθαν τα άχαρα χρονοδιαγράμματα της εφημερίδας σε γιορτές, αργίες. Να του ζητάς κείμενο για την Τρίτη, να στο στέλνει από Παρασκευή. «Για να μην σε ταλαιπωρήσω», έγραφε πάντα στο μέιλ του. Τόση ευγένεια, τόση προσήνεια, τόσος επαγγελματισμός.
Και ύστερα οι «Μικρές μελέτες», μια στήλη που διατηρούσε μέχρι το 2020 στον «Πολίτη». Εκεί, ο Άντρος συνέχιζε να διδάσκει. Να φωτίζει πτυχές της κυπριακής Ιστορίας που οι περισσότεροι δεν θα ψάχναμε ποτέ. Με ειλικρίνεια, χωρίς στόμφο. Με πάθος, χωρίς υπερβολές.
Ο Άντρος Παυλίδης δεν ήταν απλώς ένας ιστορικός. Ήταν ένας αφηγητής με αυθεντικότητα. Ένας ωραίος τύπος που σε έκανε, χωρίς να το καταλάβεις, να αγαπάς λίγο περισσότερο τον τόπο σου. Σε μια περίοδο όπως αυτή που ζούμε, με τις φονικές πυρκαγιές να μαυρίζουν το νησί, σκέφτομαι ότι ίσως να ‘χαμε πολλά να διδαχθούμε από τον Άντρο. Από κάποιον που έψαξε, έμαθε, κατέγραψε και πάνω απ’ όλα αγάπησε την Κύπρο. Όσα δεν έμαθαν, δεν έκαναν, κι ούτε αγάπησαν αρκετά όσοι σήμερα την κυβερνούν. Και την άφησαν να καεί.
