Μπήκαμε στο 2021 με τους αρνητές των εμβολιασμών να πληθαίνουν, τους ζηλωτές των θρησκειών να οργιάζουν, τους λαϊκιστές να ξεσαλώνουν, τους οπαδούς του Τραμπ να κλωνοποιούνται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης και να βυσσοδομούν κατά της δημοκρατίας. Κάποτε ο Φουκουγιάμα μίλησε για το τέλος της ιστορίας. Μήπως σήμερα βρισκόμαστε μπροστά στο τέλος της πολιτικής;
«Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τον Πλανήτη», έλεγε ο Μαρξ στο Μανιφέστο του στα μέσα του 19ου αιώνα. Μιλούσε με όρους πολιτικούς. Στον 21ο αιώνα η πολιτική υποκαθίσταται ξανά από τη συνωμοσιολογία και τη δεισιδαιμονία. Η δεισιδαιμονία (από το αρχαίο δείδω, δηλαδή φοβούμαι + δαίμων) είναι ο παράλογος φόβος για το υπερφυσικό, η πίστη σε αντιεπιστημονικές δοξασίες περί επιρροής κακοποιών πνευμάτων πάνω στη ζωή μας, κάτι που ο Πλούταρχος στο βιβλίο του "Περί Δεισιδαιμονίας" χαρακτηρίζει ως «Αισχρά μεν δη πάντα τα της ψυχής νοσήματα και πάθη».
Τα ΜΚΔ
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους τελευταίους μήνες κατάφεραν να αποτυπώσουν μια ιλαρή εικόνα η οποία στην πραγματικότητα είναι τραγική όσον αφορά τον τρόπο που σκέφτονται μεγάλες ομάδες ανθρώπων στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως, εγείροντας πελώρια ερωτήματα.
Αν ξεκινήσουμε από την άρνηση της ύπαρξης της πανδημίας και φτάσουμε έως τα τσιπάκια του Μπιλ Γκέιτς που... θα εγκατασταθούν στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του εμβολίου για να μας παρακολουθούν, τα αεροπλάνα που μας ψεκάζουν (αυτό είναι διαχρονικό), τους αόρατους διεφθαρμένους ιλουμινάτι που μας κυβερνούν, οπότε χρειαζόμαστε έναν Τραμπ ή κακέκτυπά του να μας σώσουν, την καχυποψία προς την επιστήμη και τον ορθό λόγο, φαίνεται ότι βαδίζουμε σε έναν μεσαιωνικό κόσμο εν μέσω αγεφύρωτων αντιφάσεων. Από τη μια ένας τεράστιος τεχνολογικός πολιτισμός, από την άλλη ένα αβυσσαλέο χάος στο μυαλό μιας μεγάλης μερίδας της κοινωνίας που στερείται τα αυτονόητα: Δηλαδή βασικές γνώσεις, κριτική σκέψη και κατ' επέκταση ουσιαστική μόρφωση. Όλα δείχνουν ότι μεγάλο μέρος των ανθρώπων δεν μπορεί να παρακολουθήσει την εποχή στην οποία ζει, ούτε κατανοεί τον κόσμο που τον περιβάλλει.
Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο δυσοίωνο από τη στιγμή που δημαγωγοί και θρησκευτικές δυνάμεις επενδύουν σε αυτά τα κοινά εγκλωβίζοντάς τα και δίνοντας έτσι εξουσίες σε άτομα που οδηγούν τα πράγματα στον εκβαρβαρισμό. Τα παραδείγματα είναι πολλά και διεθνώς και στον τόπο μας.
Η μετατόπιση
Από ό,τι φαίνεται η πολιτική σύγκρουση της εποχής μας μετατοπίζεται από τον παραδοσιακό άξονα Δεξιά - Αριστερά, Φιλελευθερισμός -Σοσιαλισμός. Ο Τραμπ έστειλε ένα παγκόσμιο εύληπτο μήνυμα: «Όλοι οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, οι επιχειρηματίες, οι διανοούμενοι είναι διεφθαρμένοι. Συνωμοτούν υπόγεια μεταξύ τους εναντίον της μεσαίας τάξης και των φτωχών. Μόνον εγώ θα σώσω τον κόσμο». Αίφνης η υφήλιος γέμισε τραμπάκια, τα οποία με ομάδες κρούσης κάποιες ομάδες ψεκασμένων και βεβαίως χιλιάδες απογοητευμένους και αδικημένους πολίτες από το σύστημα να τους παρακολουθούν, επιχειρούν να ελέγξουν την εξουσία. Αποτελούν όμως αυτοί -είδαμε τι συνέβη στο Καπιτώλιο- την εναλλακτική λύση στα προβλήματά μας; Το σίγουρο, αν επικρατήσουν, είναι να μετατοπίσουν πλήρως από το προσκήνιο την όποια πολιτική διεργασία γνωρίζουμε. Αν επικρατήσουν αναγκαστικά θα κινηθούμε στους πιο κάτω άξονες:
- ορθολογισμός - ανορθολογισμός,
- δημοκρατία - ολοκληρωτισμός,
- γνώση - άγνοια,
- παιδεία - λειτουργικός αναλφαβητισμός,
- αλήθεια - ψέμα.
Περί ορθολογισμού
Ο Τραμπ αμφισβήτησε την πανδημία, γελοιοποίησε τα μέτρα προφύλαξης, χλεύασε αρχικά τους επιστήμονες. Ο Μόρφου Νεόφυτος ακολούθησε σε υψηλότερους τόνους. Δεν θα εμβολιαστώ, μας είπε, γιατί δεν θέλω να μετατραπώ σε μια μεταλλαγμένη άγευστη ντομάτα. Αν παρακολουθήσει κανείς τις ομιλίες και τα γραπτά του Μόρφου Νεόφυτου διαπιστώνει επίσης μια έλλειψη ορθολογισμού σε μια καταφανή προσπάθεια διαγραφής ακόμα και του Διαφωτισμού. Κατά τον Μόρφου Νεόφυτο η γνώση δεν δημιουργεί φως, αλλά το φως προέρχεται από τον Θεό, τη θρησκεία και τις Γραφές. Με λίγα λόγια με βάση κάποια κείμενα του 4ου αιώνα, τα οποία διερμηνεύει ο κάθε Νεόφυτος, θα πρέπει να αναζητήσουμε το φως στη ζωή μας, σε ό,τι αφορά την πολιτική, την οικονομία, την κοινωνία, την καθημερινότητά μας. Η επιστήμη διαγράφεται, οπότε καταφεύγει στη συνωμοσιολογία και επικαλείται τον Αστερίξ για να πείσει όσους τον ακολουθούν, οι οποίοι δεν είναι λίγοι. Έχουν όλοι αυτοί ένα κοινό στοιχείο: δείχνουν ότι δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την εποχή στην οποία ζουν. Η επιστήμη μας πήγε στο φεγγάρι, αλλά μάλλον η Γη εξακολουθεί να είναι επίπεδη.
Δημοκρατία
Σε όλα τα δημοκρατικά καθεστώτα οι πολίτες ψηφίζουν και εκλέγουν τους ηγέτες τους. Στις ΗΠΑ ο Τραμπ εξελέγη γιατί έπεισε ότι όλοι οι άλλοι είναι διεφθαρμένοι. Σήμερα αρνείται να παραιτηθεί, διοργανώνοντας πορεία στο Καπιτώλιο ως άλλος Μουσολίνι, δείχνοντας την ανύπαρκτη σχέση του με τη δημοκρατία. Η Κύπρος βρίσκεται στα προεόρτια του τραμπισμού: Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατάφερε μέσω των διαβατηρίων και της ρεμούλας μιας μικρής ελίτ να δώσει την εντύπωση ότι δεν υφίσταται πλέον κράτος δικαίου. Απέτυχε στη συνέχεια να εναρμονιστεί με τη λαϊκή απαίτηση για διαφάνεια. Ο λαϊκισμός του τον οδήγησε σε πολιτικούς διορισμούς και σε ορισμούς μελών ερευνητικών επιτροπών που δεν πείθουν προς το παρόν ότι το ζητούμενο είναι η κάθαρση. Οπότε τι γίνεται; Στην Κύπρο εκκολάπτεται το φαινόμενο ενός μικρού Τραμπ, που ακούει στο όνομα Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Υπήρξε βολικός όσο ήταν δημόσιος υπάλληλος. Μετά τον διορισμό του το 2014 στη θέση του γενικού ελεγκτή, από τον Αβέρωφ Νεοφύτου, αποθρασύνθηκε, σε σημείο που πιστεύει μαζί με τους οπαδούς του ότι αυτός πρέπει να κυβερνά τη χώρα. Τα ελεγκτικά του καθήκοντα βεβαίως είναι σαφώς προσδιορισμένα από το Σύνταγμα, αυτός όμως θεωρεί ότι εν ονόματι μιας ομάδας πολιτών που δεν τον έχει ψηφίσει μπορεί να εκτελεί όποια καθήκοντα θέλει. Όπως αυτός θέλει, με όποιο επιλεκτικό τρόπο επιλέγει. Ο κόσμος τον αγκαλιάζει λες και έχει γεμίσει τις φυλακές με διεφθαρμένους. Ερωτώ: Πόσοι έχουν μπει στη φυλακή εξαιτίας του Οδυσσέα; Απάντηση: ΚΑΝΕΝΑΣ. Ας μην θεωρηθεί ότι γράφω αυτά που γράφω για να υποστηρίξω την παρούσα κυβέρνηση η οποία τα έχει κάνει θάλασσα σε αρκετούς τομείς. Όμως στη δημοκρατία δεν μπορείς να κυβερνάς από την πίσω πόρτα. Όποιος θέλει να κυβερνήσει βάζει υποψηφιότητα και ζητά την ψήφο του λαού. Το φαινόμενο Οδυσσέα Μιχαηλίδη είναι εξόχως επικίνδυνο για την όποια δημοκρατία έχουμε στη χώρα μας, την οποία υπονομεύει κατά κύριο λόγο ο Νικόλας Παπαδόπουλος και το ΔΗΚΟ, με το ΑΚΕΛ δυστυχώς να σιγοντάρει. Ο άνθρωπος αυτός κρύβεται πίσω από έναν θεσμό, στην ουσία κάνει πολιτική και 50.000 μέχρι στιγμής οπαδοί του επιχειρούν να τον προστατεύσουν, επειδή καθημερινώς κατσιαρίζει σε διάφορα ΜΜΕ. Σε ένα υγιές σύστημα οι οπαδοί αυτοί θα μπορούσαν να τον ψηφίσουν. Αντί τούτου, απειλούν, βρίζουν και λαϊκίζουν ασύστολα κατά παραγγελία του πρωτοπαλλήκαρού του κ. Ανδρέα Χασαπόπουλου, με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη να μετεξελίσσεται σε σωτήρα, σε έναν μικρό και επικίνδυνο Τραμπ, ποντάροντας στη στήριξη των αφελών οπαδών του για τις προεδρικές του 2023.
Γνώση
Στη χώρα μας ξαφνικά και η κ. Κουτσή Μαρία γνωρίζει πώς λειτουργεί το mRNA στα εμβόλια της Pfizer και της Moderna και πώς αυτή η λειτουργία μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων. Στη λογική της κ. Μαρίας, που έχει κάνει Like στη σελίδα "Στηρίζουμε τον γενικό ελεγκτή", ότι δηλαδή σε 10 χρόνια θα αναπτύξουμε λευχαιμίες και καρκίνους, ο κ. Γιώργος από το Γηροκομείο Α στη Λευκωσία ηλικίας 95 ετών, όπως με πληροφορούν τα κλιμάκια εμβολιασμού του Υπουργείου Υγείας, αρνείται να εμβολιαστεί διότι σε 10 χρόνια μπορεί να προσβληθεί από καρκίνο. Η γνώση της κ. Κουτσής Μαρίας έχει πείσει τον υπερήλικα κ. Γιώργο ότι δεν πρέπει να διακινδυνεύσει μια μετάλλαξη του DNA του σε 5-10 χρόνια, αλλά ότι είναι προτιμότερο να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο να πεθάνει από την πανδημία σε 10 μέρες, μόνος χωρίς συγγενείς και φίλους στο νοσοκομείο αναφοράς. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ηγέτες κατά των 5G, οι οποίοι επίσης συλλήβδην στηρίζουν τον γενικό ελεγκτή. Τα ταχύτερα δίκτυα θα μας αρρωστήσουν όλους! Τι βλέπουμε εδώ; Ότι πολλοί συμπατριώτες μας έχουν γνώμη χωρίς να έχουν γνώση και λογική. Αυτό οδηγεί σε μια ακραία εξίσωση, ότι όλων η γνώμη μετρά το ίδιο. Όταν οι κοινωνίες φθάνουν σε αυτό επίπεδο, όταν οι ειδικοί, οι εμπειρογνώμονες, οι επιστήμονες υποβαθμίζονται, τότε και η λειτουργία της Πολιτείας χωλαίνει.
Παιδεία
Όλα αυτά τα φαινόμενα στέλνουν ένα πανίσχυρο μήνυμα. Ότι στη χώρα μας υπάρχει ένα τεράστιο έλλειμμα παιδείας, το οποίο μέσα από τη λειτουργία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται σε όλο του το εύρος. Ο Τραμπ διατυμπάνιζε ότι είναι ο εξυπνότερος άνθρωπος στις ΗΠΑ. Αποδείχθηκε ένας βλάκας. Πώς ένας βλάκας κατάφερε να εκλεγεί Πρόεδρος της αρχαιότερης δημοκρατίας στη νεότερη ιστορία του πλανήτη;
Ο κόσμος ίσως να χρειάζεται μια νέα Αναγέννηση, έναν νέο Διαφωτισμό. Στον αιώνα βέβαια της παγκοσμιοποίησης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης η μάχη δεν μπορεί να δοθεί μεταξύ κάποιων ελίτ. Σήμερα η θέση "ουσιαστική παιδεία για όλους" είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Αυτό όμως σημαίνει περισσότερα χρήματα από τα κράτη, λιγότερα κέρδη για τους κάθε λογής παρακοιμώμενους των εξουσιών. Λιγότερη διαφθορά, περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Η παραμέληση της Παιδείας δημιουργεί κοινωνίες ημιμαθών. Σήμερα και ο τελευταίος από τις ορδές των αγράμματων, μπροστά στον υπολογιστή του, γράφει και θεωρεί τον εαυτό του διανοούμενο εισπράττοντας άπειρα likes από τους συνοδοιπόρους του. Το φαινόμενο αυτό το έχει καταγράψει από το 1941 σε πόνημά του ο Ευάγγελος Λεμπέσης υπό τον τίτλο: "Η Τεραστία Κοινωνική Σημασία των Βλακών εν τω Συγχρόνω Βίω". Όπως γράφει, "η έμφυτος τάσις του βλακός, εξικνουμένη συχνότατα εις αληθή μανίαν όπως ανήκη εις ισχυράς και όσον το δυνατόν περισσοτέρας πάσης φύσεως οργανώσεις, εξηγείται πρώτον μεν εκ της ευκολίας της αγελοποιήσεως. [...] Τοιουτοτρόπως δημιουργείται αυτόματος συρροή βλακών εις τας πάσης φύσεως οργανώσεις, αίτινες [...] περιέρχονται συν τω χρόνω εις πλήρη βλακοκρατίαν".
Αλήθεια και ψέματα
Αντιλαμβανόμαστε ότι το θέμα σήμερα είναι εξόχως επικίνδυνο και αυτό φάνηκε μέσα από τα επεισόδια και τους νεκρούς στο Καπιτώλιο. Ευτυχώς νωρίτερα στις αμερικανικές εκλογές, μια πλειοψηφία νοημόνων σηκώθηκε από τις καρέκλες και πήγε να ψηφίσει. Ανέπτυξε ξανά πολιτικά αντανακλαστικά. Λειτούργησε εν ολίγοις το ένστικτο της επιβίωσης. Το οποίο επανέφερε τη θέση που κινούσε πάντοτε την Ιστορία. Ότι δηλαδή παρωχημένες ιδεολογίες και δογματισμοί οδηγούν σε αδιέξοδα, ότι οι λαϊκιστές καταβαραθρώνουν τη δημοκρατία, ότι μόνο το ένστικτο επιβίωσης των κοινωνιών οδηγεί σε λύσεις και άρση των αδιεξόδων. Ποιο είναι το τραγικό στην Κύπρο; Ότι πεπαιδευμένοι πολίτες υπάρχουν αλλά όντας διασπασμένοι σε παλαιάς κοπής πολιτικές, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ποιο είναι το πρωταρχικό, ποιο είναι το πραγματικό δημόσιο συμφέρον. Ποιο είναι το αληθές και ποιο το ψευδές. Το εθνικό, όπως έλεγε ο Σολωμός, είναι και το αληθές. Η δημοκρατία σήμερα χρειάζεται ορθολογισμό για να λειτουργήσει, όχι σωτήρες. Οι σωτήρες, θρησκευτικοί και πολιτικοί, είναι για τους βλάκες. Οι έχοντες Παιδεία αντιλαμβάνονται ότι η δημοκρατία απαιτεί την ανάληψη ευθύνης που στον καθένα αναλογεί.
