«Πήρε τηλέφωνο τις προάλλες μια κυρία στο ιατρείο και ζήτησε από τη γραμματέα μου να μου πει να της γράψω στο ΓεΣΥ ενέσεις για να χάσει κιλά, γιατί έχει να πάει σε έναν γάμο και πρέπει να χάσει 4-5 κιλά. Η γραμματέας μου τής το ξέκοψε. Έναν μήνα μετά επισκέφθηκε το ιατρείο μαζί με την κόρη της. Διαπιστώνοντας ότι έχει χάσει κάποιο βάρος, τη ρώτησα αν άρχισε δίαιτα. "Μα νομίζεις, γιατρέ, θα σε καρτερώ; Επήα αλλού, εγγράψαν μου τες και αγόρασα τις ενεσούες μου και όλα καλά τώρα", απάντησε». Τα παραπάνω λόγια αποτελούν μαρτυρία προσωπικού γιατρού, ο οποίος, όπως αναφέρει στον «Π», 2-3 φορές την εβδομάδα δέχεται τέτοια τηλεφωνήματα, κυρίως από γυναίκες ασθενείς του, οι οποίες είτε έχουν γάμο, βάφτιση είτε κάποια άλλη εκδήλωση, και θέλουν να χάσουν τα περιττά κιλά. Ή απλά το θυμήθηκαν επειδή πήραν κάποια κιλά το Πάσχα και θέλουν να βγουν στις παραλίες. «Τα προηγούμενα χρόνια ζητούσαν χάπια, δίαιτες εξπρές κ.λπ. Τώρα ζητούν ενέσεις. Πάντα στις εύκολες λύσεις και ποτέ στο να μάθουν να τρέφονται σωστά», αναφέρει ένας άλλος γιατρός, ο οποίος επίσης θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι celebrities αλλά και απλοί πολίτες στρέφονται, στην προσπάθειά τους να χάσουν εύκολα και χωρίς να κοπιάσουν ιδιαίτερα, σε τέτοιου είδους σκευάσματα. Η νέα αυτή «υστερία» ξεκίνησε στις ΗΠΑ, όπου οι τιμές για τα συγκεκριμένα φάρμακα ήταν και παραμένουν υψηλές. Παρ' όλα αυτά οι πολίτες ήταν και παραμένουν διατεθειμένοι να πληρώσουν μέχρι και 1.300 δολάρια τον μήνα για να αποκτήσουν το τέλειο κορμί. Αυτή η τάση τα τελευταία τρία χρόνια έχει εξαπλωθεί στην Ευρώπη, γεγονός που απασχόλησε πρόσφατη έρευνα της Ένωσης Ευρωπαίων Φαρμακοποιών (PGEU). Στη μελέτη, γίνεται ξεχωριστή αναφορά για το τι συμβαίνει σε κάθε χώρα, ως προς το μοντέλο συνταγογράφησης που ακολουθούν οι γιατροί και τις πωλήσεις των τριών ενέσιμων σκευασμάτων (Ozempic, Wegovy και Mounjaro), τα οποία είναι αδειοδοτημένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), με τον PGEU να καταλήγει γενικά ότι οι Ευρωπαίοι, όπως και οι Αμερικάνοι, είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν σημαντικά ποσά για να χάσουν μερικά κιλά.
Τι συμβαίνει σε άλλες χώρες
Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, η χρήση τέτοιων σκευασμάτων αυξήθηκε κατά 82% το 2024, με τις συνολικές δαπάνες να αγγίζουν τα 93 εκατ. ευρώ. Οι Έλληνες γιατροί επιτρέπεται να συνταγογραφούν τα εν λόγω σκευάσματα μόνο σε διαβητικούς και σε ασθενείς των οποίων λόγω νοσογόνου παχυσαρκίας απειλείται η ζωή τους. Ωστόσο, στη μελέτη, η οποία έγινε μέσα από καταγραφή μαρτυριών και εμπειριών των ίδιων των φαρμακοποιών, επισημαίνονται κενά σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, τα οποία κενά επιτρέπουν σε πολίτες, ιδιωτικά και χωρίς συνταγή από γιατρό, να έχουν πρόσβαση σε τέτοιου είδους προϊόντα.
Στην Ισπανία, ο τζίρος της αγοράς απώλειας βάρους ξεπέρασε τα 484 εκατ. ευρώ το 2024, με αύξηση 65% από τα 293 εκατ. ευρώ του 2023. Στην Ιταλία τώρα, όπου και πάλι δεν καλύπτεται η χρήση των φαρμάκων εκτός του διαβήτη και συνεπώς τα έξοδα πρέπει να προέλθουν από την τσέπη των πολιτών, οι πολίτες ξόδεψαν πάνω από 115 εκατ. ευρώ το 2024 έναντι 52 εκατ. το 2023. Η αγορά φαρμάκων για απώλεια βάρους στη Γαλλία είχε έσοδα 203,2 εκατ. ευρώ το 2024 και αναμένεται να φτάσει τα 598,3 εκατ. ευρώ μέχρι το 2030, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 17,7%. Η συνταγογράφηση περιορίζεται σε ασθενείς με σοβαρή παχυσαρκία (ΔΜΣ > 35) και κάτω των 65 ετών. Για ένα τέτοιο σκεύασμα οι Γάλλοι πληρώνουν από 250-350 ευρώ τον μήνα, ενώ πιο φθηνά από όλους «τη βγάζουν» οι Σουηδοί, οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους αγοράζοντας φάρμακα το κόστος των οποίων δεν ξεπερνά τα 90-100 ευρώ τον μήνα. Η αγορά των εν λόγω φαρμάκων στη Σουηδία παρουσίασε πέρσι έσοδα 44.7 εκατ. ευρώ, ενώ στη Γερμανία το αντίστοιχο ποσό ξεπέρασε τα 291 εκατ. ευρώ.
Η περίπτωση της Κύπρου
Όσον αφορά τώρα τα έσοδα από τις πωλήσεις ενέσιμων σκευασμάτων για αδυνάτισμα στην Κύπρο το 2024, αν και στη μελέτη αναφέρεται ότι δεν υπάρχουν κάπου δημοσιευμένα δεδομένα, από τα όσα αναφέρουν ντόπιοι φαρμακοποιοί, προκύπτει ότι κάθε τοπικό φαρμακείο διαχειρίζεται κατά μέσο όρο 10-14 συνταγές, οι οποίες συνδέονται με τα συγκεκριμένα σκευάσματα. «Δύσκολο σε κάποιο από τα φαρμακεία της Κυπριακής Δημοκρατίας να προμηθευτεί κάποιος τα συγκεκριμένα φάρμακα χωρίς συνταγή από γιατρό, μιας και η νομοθεσία που τηρεί η χώρα είναι αρκετά αυστηρή, με τις αρμόδιες Αρχές να προβαίνουν σε τακτικούς ελέγχους», επισημαίνει η Ένωση. Λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των 10-14 συνταγών που εκτελούνται κατά μέσο όρο σε κάθε φαρμακείο, αυτό σημαίνει ότι κατά την περσινή χρονιά, στα 683 φαρμακεία που βρίσκονται σε λειτουργία στη χώρα μας, εκτελούνταν περίπου 7.000 συνταγές τον μήνα. Μιλάμε λοιπόν για 84.000 συνταγές το 2024. Οι τιμές τώρα των σκευασμάτων ποικίλλουν. Αρχίζουν από 120 ευρώ και φτάνουν μέχρι και τα 200 ευρώ τον μήνα. Επομένως ο τζίρος στη χώρα μας από τις ενέσεις αδυνατίσματος ούτε λίγο ούτε πολύ έφτασε πέρσι τα 10 εκατ. ευρώ.
Ήρθαν για να μείνουν
Από τα στοιχεία που αναφέρονται πιο πάνω ένα είναι το σίγουρο: Τα ενέσιμα/χάπια για τον διαβήτη, τα οποία βοηθούν στην απώλεια βάρους, ήρθαν για να μείνουν. Βέβαια, το γεγονός αυτό εγκυμονεί κινδύνους, σύμφωνα και με τα όσα αναφέρει σε δηλώσεις του στον «Π» ο ενδοκρινολόγος δρ Κώστας Τουφεξής.
«Μιλάμε για αγωγή που ένα άτομο με διαβήτη την παίρνει για μια ζωή. Με το να λάβεις το χάπι ή το ενέσιμο, να χάσεις τα κιλά που θέλεις και μετά να διακόψεις την αγωγή είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα βάλεις πίσω το βάρος που έχασες αρχικά. Βέβαια, από την άλλη, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε και ποιες θα είναι μακροπρόθεσμα οι επιπτώσεις που θα έχει ένα άτομο που λαμβάνει μια τέτοια αγωγή για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να υπάρχει επιστημονικά τεκμηριωμένος λόγος». Σημείωσε δε ότι υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που παίρνουν το χάπι ή το ενέσιμο, χάνουν τα κιλά που θέλουν, σταματούν απότομα την αγωγή, βάζουν πίσω το βάρος και στη συνέχεια, αντί να αντιληφθούν ότι πρέπει να αλλάξουν τρόπο ζωής και διατροφικές συνήθειες, επιμένουν στα σκευάσματα.
«Είναι πιο εύκολο να πας σε έναν γιατρό να σου γράψει μια ένεση ή ένα χάπι, να πληρώσεις και να πάρεις την αγωγή, η οποία θα κάνει τη δουλειά για εσένα, παρά να αλλάξεις συνήθειες», πρόσθεσε ο ενδοκρινολόγος, τονίζοντας ότι τώρα είναι της μόδας τα σκευάσματα αυτά, όπως συνέβαινε πριν από 10-15 χρόνια με τις εγχειρήσεις τύπου «δακτυλίδι», με τον ενδοκρινολόγο να προσθέτει ότι ο αριθμός των σκευασμάτων αυτών έχει αυξηθεί και θα συνεχίσει να αυξάνεται όσο αυξάνονται οι διαβητικοί, οι παχύσαρκοι και γενικά οι άνθρωποι που θέλουν να χάσουν κιλά.
